اتاق نیوز - فعالان بخش خصوصی در حوزه نفت و انرژی صبح امروز راه اتاق تهران را در پیش گرفتند تا در نشستی حاضر شوند که معاون برنامه‌ریزی و نظارت بر منابع هیدروکربوری وزارت نفت سخنران اصلی آن است، نشستی که منصور معظمی در برابر فعالان بخش خصوصی تشریح‌کننده فعالیت‌های وزارت نفت و برنامه‌های این وزارتخانه برای سال‌های پیش‌رو است.
در این نشست که با استقبال قابل‌توجه فعالان در حوزه‌های نفت، گاز و پتروشیمی مواجه شده بود منصور معظمی با ارائه آمار و ارقام که برنامه‌های وزارتخانه را تا سال 1397 مشخص می‌کرد نوید آینده‌ای روشن برای این صنعت بزرگ کشور را داد. شاید مهمترین نکته سخنان منصور معظمی این بود که به اعتقاد او قیمت نفت در سال 2015 دوباره روندی افزایشی به خود خواهد گرفت.
به گزارش اتاق نیوز ، در ابتدای این نشست رئیس اتاق تهران با اشاره به وجود مدیران کاردان و لایق در بدنه نظام که با وجود تمام مشکلات و مسایل داخلی و خارجی با تخصص و مدیریت امور را به پیش می‌برند از معاون برنامه‌ریزی و نظارت بر منابع هیدروکربوری وزارت نفت تقدیر و ابراز امیدواری کرد که با توجه به کاهش قیمت نفت در بازارهای جهانی، وزارت نفت نیز برنامه‌های مناسبی برای مقابله با این وضعیت داشته باشد.
یحیی آل‌اسحاق با بیان این که کشور سابقه برخورد و مواجهه با مشکلاتی از این قبیل را دارد افزود: «مدیران باتجربه‌ای که در بدنه نظام حاضر هستند تاکنون در برابر مشکلاتی به مراتب شدیدتر و عمیق‌تر ایستادگی کرده و با درایت امور جاری کشور را به پیش برده‌اند.» آل‌اسحاق به دورانی اشاره کرد که قیمت هر بشکه نفت بسیار پایین بوده و مجموع درآمدهای کشور 10 میلیارد دلار بوده است. او گفت: «در همان دوران مسوولیت وزارت بازرگانی برعهده من بود و باید با منابع سه میلیارد دلاری که آن هم اغلب به صورت فاینانس و یوزانس بود 10 هزار قلم کالای مختلف از گندم و پنیر گرفته تا سیم خاردار را برای کشور تامین می‌کردیم. شرایط بسیار سختی برای کشور بود اما در هر صورت موفق شدیم از آن دوران گذر کنیم.»
رئیس اتاق تهران تاکید کرد که اکنون نیز باید وزارت نفت و سایر وزارتخانه‌ها و دستگاه‌های دولتی و عمومی به‌گونه‌ای رفتار کنند که مسایلی چون کاهش شدید قیمت نفت به کشور آسیب وارد نکند. یحیی آل‌اسحاق با لزوم تاکید بر کاهش وابستگی بودجه کشور به نفت گفت: «سال‌هاست که این بحث مطرح می‌شود که اقتصاد بدون نفت در کشور پیاده شود اما هنوز نتوانسته‌ایم به این مهم دست پیدا کنیم اما امیدواریم که بتوانیم هر سال سهم درآمدهای نفتی را در بودجه کاهش دهیم و به تدریج به سمتی برویم که دارایی‌های حاصل از فروش نفت در بودجه هزینه نشود و به سمت دارایی‌های ماندگار و قابل استفاده برای کشور در مواقع بحران و نسل‌های آینده شود.»
خبرهای مهم معاون وزیر نفت
منصور معظمی معاون برنامه‌ریزی و نظارت بر منابع هیدروکربوری وزارت نفت با دست پر به اتاق بازرگانی تهران آمد. او که گزارشی مملو از ارقام و اعداد و مستندات داخلی و بین‌المللی را با خود آورده بود، از پیش‌بینی خود مبنی بر افزایش قیمت نفت در سال 2015 میلادی گفت و اینکه کاهش قیمت نفت که طبق آخرین گزارش‌ها به حدود 45 دلار در هر بشکه رسیده است، برای سال جاری میلادی دوام نخواهد داشت.
وی همچنین از افزایش ظرفیت تولید در نفت و گاز کشور خبرهای جالبی داد و برنامه‌های وزارت نفت در این راستا را با فعالان اقتصادی درمیان گذاشت. معاون وزیر نفت تصریح کرد که برخورداری از ظرفیت بالای تولید برای ایران، به افزایش قدرت چانه‌زنی در سازمان اوپک و عرصه های انرژی جهان کمک بسزایی خواهد کرد.
آقای معظمی در آغاز سخنان خود در جمع فعالان بخش خصوصی، به برخی برآوردهای به عمل آمده در حوزه رشد اقتصادی جهان طی سال جاری میلادی اشاره کرد. به گفته وی، برآوردهای رسمی و برگرفته از موسسات معتبر اقتصادی جهان، حاکی از رشد 3.4 درصدی اقتصاد جهانی در سال 2015 میلادی خواهد داشت و از این رو در این سال انتظار نمی رود که جهش بزرگی در این عرصه رخ دهد.
وی تصریح کرد که سهم کشورهای پیشرفته از رشد اقتصادی جهانی به مراتب بیشتر است به گونه ای که آمریکا، کشورهای اروپایی و ژاپن، چین و هند از این کیک سهم بیشتری به دست خواهند آورد.
کاهش سهم نفت از سبد انرژی جهان
معاون وزیر نفت در ادامه سخنان خود، به کاهش سهم نفت و گاز از سبد انرژی در جهان طی سال های آینده خبر داد و با استناد به گزارش ها و آمار منابع تحقیقی معتبر جهان، گفت: در سال 2040 میلادی، سهم نفت از 34 درصد کنونی به 28 درصد خواهد رسید در حالی که سهم گاز از 22 درصد به 23 درصد می رسد.
به گفته معظمی، در سال 2010 میلادی سهم نفت و گاز در سبد انرژی جهانی 62 درصد بود که این میزان برای سال 2040 میلادی به ترتیب به 28 و 23 درصد خواهد رسید.
وی همچنین خاطرنشان کرد که ایران از لحاظ حجم ذخایر هیدروکربنی یعنی نفت و گاز، در حال حاضر جایگاه نخست را در جهان در اختیار دارد و این در حالی است که در ذخایر گازی نیز ایران پس از روسیه مقام دوم جهان را در دست دارد. معظمی همچنین به جایگاه ایران در بخش ذخایر نفتی نیز اشاره کرد و یادآور شد که ایران از این حیث در جایگاه چهارم جهان قرار دارد.
او با اشاره به این جایگاه، تصریح کرد که نفت برای ایران یک فرصت است. او اضافه کرد که برخلاف برخی نظریه ها، معتقد است که نفت نعمت است و نه نقمت. معاون وزیر نفت افزود: نفت برای کشور زمانی نقمت محسوب می شود که نتوانیم به درستی از آن استفاده کنیم.
عملکرد آمریکا در بازار نفت جهان
معاون وزیر نفت در ادامه به عملکرد ایالات متحده آمریکا در حوزه تولید و خرید نفت اشاره کرد و گفت: آمریکا طی سال های اخیر توانست تولید نفت خود را افزایش دهد به گونه ای که این کشور در حال حاضر جزو بزرگ ترین تولیدکنندگان نفت در جهان است و از طرفی نیز این کشور یکی از بزرگترین واردکنندگان نفت در جهان محسوب می شود.
او به آمار تولید و واردات نفت از سوی آمریکا اشاره کرد و با بیان اینکه ایالات متحده در حال حاضر از تولید 8.7 میلیون بشکه نفت خام در روز برخوردار است اضافه کرد که مصرف این کشور در نفت حدود 18 میلیون بشکه در روز است که از صادرات 3.5 میلیون بشکه در روز نیز برخوردار است.
به گفته معاون وزیر نفت، دولت آمریکا طی سال های گذشته اقدام به سرمایه گذاری عظیم روی بهره برداری از منابع خود کرده است که بخش عمده ای از این سرمایه گذاری ها در حوزه تولید نفت غیرمتعارف بوده است. معظمی در عین حال افزود: در شرایطی که قیمت نفت سقوط می کند، تولید نفت غیرمتعارف غیر اقتصادی است از این رو، آمریکا تولید نفت غیرمتعارف خود را بشدت کاهش داده است.
وی در ادامه به موضوع سقوط قیمت نفت طی ماه های اخیر اشاره کرد و افزود: کاهش قیمت نفت در کوتاه مدت منجر به برخورداری کشورهای صنعتی از رشد اقتصادی شده است.
او همچنین با بیان اینکه کاهش قیمت نفت به اقتصاد برخی کشورهای عمده تولید کننده نفت ضرر می رساند، گفت: عربستان سعودی با تولید 9.6 تا 9.8 میلیون بشکه نفت خام در روز، بیشترین ضرر را از کاهش قیمت این فراورده متحمل می شود به طوری که شواهد نشان می دهد که این کشور بزرگ تولیدکننده نفت تاکنون 110 میلیارد دلار از این اتفاق متضرر شده است.
معظمی در عین حال تصریح کرد که ایران به عنوان یکی از کشورهای مهم تولیدکننده نفت در جهان، از محل کاهش قیمت این محصول کمترین ضرر را متحمل شده است.
او همچنین خاطرنشان کرد که در چنین شرایطی که قیمت نفت سیر نزولی را در پیش گرفته است، کشورهای عمده واردکننده این محصول بالاترین سود را برده اند به طوری که بر اساس گزارش های موسسات معتبر بین المللی، به ازای هر 10 واحد کاهش قیمت نفت در جهان، 0.2 درصد به میزان GDP کشورهای واردکننده نفت افزوده شده است.
برنامه‌های افزایش فرآورده‌های پتروشیمی
معظمی در ادامه برنامه‌های خود به بخش پتروشیمی پرداخت و اشاره کرد که ظرفیت کنونی این بخش را تولید 57 میلیون تن فرآورده عنوان کرد. معظمی با نام بردن از محمدرضا نعمت‌زاده و بیژن زنگنه به عنوان کسانی که تاکنون بیشترین نقش‌آفرینی در توسعه صنعت پتروشیمی در کشور داشته‌اند گفت: «بسیاری از طرح‌هایی که در سال‌های گذشته افتتاح شد و به بهره‌برداری رسید نیز از دوران مسوولیت‌های گذشته این دو نفر کلید خورده بود.» معاون وزیر نفت اعلام کرد که هم‌اکنون در حوزه پتروشیمی 67 طرح نیمه‌تمام وجود دارد که بین 10 تا 94 درصد پیشرفت فیزیکی داشته که برای اتمام آنها 36 میلیارد دلار مورد نیاز است. او افزود: «خود فعالان حوزه پتروشیمی هم 36 طرح با ظرفیت 60 میلیون تن تعریف کرده‌اند.» معظمی تاکید کرد که می‌توان در افق 1400 به تولید و صادرات 80 میلیارد دلاری فرآورده‌های پتروشیمی رسید منوط به این که در حال حاضر تامین مالی صورت بگیرد.
معاون وزیر نفت توضیح داد که اگرچه در گذشته دولت محور توسعه حوزه پتروشیمی بوده اما اکنون این محوریت به بخش خصوصی داده شده و دولت قرار است در امر فراهم کردن زیرساخت‌هایی چون تامین خوراک پتروشیمی فعالیت کند. منصور معظمی استفاده از فناوری GTPP را میز در برنامه‌های آتی حوزه پتروشیمی برشمرد و عنوان کرد که هم‌اکنون مشاور این پروژه در حال مکان‌یابی است و قرار است هشت تا 10 واحد GTPP در کشور ایجاد شود. او گفت: «از آنجایی که ما گاز فراوان داریم تولید پروپیلن و مشتقات آن فرصت خوبی است اما باید در نظر بگیریم که این طرح‌ها هزینه‌بر است و یک واحد 500هزار تنی برابر 3/1 میلیارد دلار هزینه نیاز دارد.» معاون وزیر نفت اعلام کرد که پس از تکمیل بررسی‌ها احداث واحدهای تولید پلی‌پروپیلن به فراخوان عموم گذاشته خواهد شد.
معظمی با اشاره به احداث پالایشگاه بزرگ ستاره خلیج فارس اعلام کرد که فاز اول این پالایشگاه در اواخر سال آینده به بهره‌برداری میرسد و در این فاز 12 میلیون لیتر بنزین تولید خواهد شد. او افزود: «به همین منول دو پالایشگاه پارس در شیراز و آناهیتا در کرمانشاه را داریم که با تکمیل آنها ظرفیت تولید پالایشی کشور به سه میلیون بشکه در روز میرسد. به این ترتیب در سال 1395 ما می‌توانیم حجم قابل توجهی صادرات بنزین و نفت گاز داشته باشیم.»
معظمی با اشاره به اعلام فراخوان گذشته این وزارتخانه برای احداث هشت پالایشگاه در سیراف اعلام کرد که 54 شرکت داخلی در قالب 35 کنسرسیوم که صلاحیت فنی و مالی آنها تایید شده کار را آغاز کرده‌اند و با توجه به استقبالی که از این فراخوان صورت گرفته قرار است تمامی طرح‌ها از طریق فراخوان عمومی به پیمانکاران و سازندگان اعلام شود. او گفت: «از آنجایی که بند قاف تبصره 2 به ما اجازه می‌دهد تا صرفه‌جویی انرژی سرمایه‌گذار را به خود او بدهیم می‌توانیم اقدامات خوبی در حوزه صرفه‌جویی انرژی در کشور انجام دهیم.»
گازرسانی به 97 درصد خانوارها تا سال 1397
معاون وزیر نفت همچنین در مورد روند گازرسانی به مردم کشور توضیح داد که در حال حاضر 85 درصد خانوارهای کشور از نعمت گاز بهره‌مند هستند و تا سال 1397 این رقم به 97 درصد خانوارها میرسد. او افزود: «گازرسانی به استان سیستان و بلوچستان را هم پیشنهاد دادیم چون در آنجا پنج نیروگاه مازوتی داریم و با فرستادن گاز به این استان هم مردم از رفاه بهره‌مند می‌شوند و هم مساله صرفه‌جویی انرژی در نیروگاه‌ها حل می‌شود.» منصور معظمی با تاکید بر لزوم اصلاح الگوی مصرف و صرفه‌جویی در مصرف انرژی اعلام کرد که در کشور حدود 2.5 میلیون مجتمع مسکونی با چهار واحد و بیشتر وجود دارد که با چند کار ساده از جمله جرم‌گیری لوله‌ها و تنظیم موتور می‌توان 30 درصد بهره‌وری انرژی را افزایش داد که این رقم معادل 13 میلیون مترمکعب گاز در روز است. او گفت: «در حال حاضر 100 هزار واحد دولتی و 300 هزار واحد مسکونی برای انجام این کارها انتخاب شده‌اند. همچنین طرح تبدیل موتورهای دیزلی چاه‌های آب به موتورهای برقی نیز برای تصویب به شورای اقتصاد رفته است.»
منصور معظمی مصرف انرژی در حوزه حمل و نقل را هم بالا دانست و به خودروهایی اشاره کرد که با توجه به فرسودگی و کهنه بودن سیستم خودرو بنزین و گازوییل بسیار بالایی مصرف می‌کنند. او افزود: «در همین رابطه راه‌آهن هفت میلیارد دلار سرمایه‌گذاری کرده تا ظرفیت حمل مسافر و بار خود را افزایش دهد. همچنین برای جایگزینی 140 هزار تاکسی و ون و 17 هزار اتوبوس فرسوده با خودروهای پایه گازسوز و 400 هزار موتورسیکلت بنزینی با موتورسیکلت برقی نیز برنامه‌هایی در دست تدوین و اجراست.»
نگاهی به برخی پیش‌بینی‌ها
معاون وزیر نفت در ادامه این نشست، به برخی پیش بینی ها از روند قیمت نفت طی سال 2015 میلادی اشاره کرد از آن جمله برآوردی که IMF داشته است و طبق گزارش این نهاد بین المللی در سال 2015 میلادی قیمت جهانی نفت به 84 دلار خواهد رسید. به گفته وی، بر اساس پیش بینی هایی که آمریکا داشته است، قیمت نفت برنت برای سال 2015 میلادی به 68 دلار خواهد رسید.
او افزود: تقاضای جهانی نفت خام نیز برای سال 2015 میلادی نسبت به سال قبل از آن با کاهش مواجه خواهد شد به گونه ای که برای سال جاری میلادی پیش بینی می شود که میزان تقاضای نفت خام به حدود 92.8 میلیون بشکه در روز برسد که حدود 200 هزار بشکه نسبت به پیش بینی های قبلی کمتر است.
معظمی یادآور شد که طبق پیش بینی ها، میزان تقاضای نفت خام از سوی کشور چین نسبت به سال قبل حدود 360 هزار بشکه در روز افزایش خواهد داشت در حالی که کشور ژاپن به کاهش تقاضا روی خواهد آورد.
پیش‌بینی معاون وزیر نفت از صعود دوباره قیمت‌ها
معاون وزیر نفت در ادامه این نشست، با بیان اینکه نمی توان قیمت نفت خام برای سال 2015 میلادی را پیش بینی کرد و به عددی برای آن دست پیدا کرد، گفت: اقتصاد جهانی بیش از این توان مقابله با کاهش قیمت نفت را ندارد از این رو، نظر شخصی من این است که قیمت نفت خام در سال جاری میلادی افزایش خواهد یافت اما اینکه روی تابلوی قیمت نفت چه رقمی خواهد نشست، نمی دانم.
معظمی پس از این اعلام نظر شخصی، به تشریح برخی برنامه های وزارت نفت در راستای افزایش تولید و ظرفیت ها پرداخت و افزود: افزایش ظرفیت تولید نفت خام و میعانات گازی از میدان های مشترک در دستور وزارت نفت قرار دارد و از این رو، بنا داریم تا سال 1397 ظرفیت تولید نفت خام در کشور را تا 740 هزار بشکه در روز افزایش دهیم.
وی همچنین به افزایش تولید میعانات گازی و رسیدن رقم آن به 1.1 میلیون بشکه در روز اشاره کرد و یادآور شد که بخش عمده ای از این رقم با اتمام فازهای پارس جنوبی محقق خواهد شد.
معظمی افزود: هدف وزارت نفت افزایش ظرفیت تولید نفت خام و میعانات گازی تا سقف 5.7 میلیون بشکه در روز است.
معاون وزیر نفت همچنین به برنامه های وزارت نفت در افزایش تولید و صادرات گاز طبیعی اشاره کرد و خبر داد که در حال حاضر ظرفیت تولید گاز در کشور به میزان 100 میلیون متر مکعب نسبت به سال گذشته افزایش یافته است. او در عین حال از افزایش 100 میلیون متر مکعبی تولید گاز در کشور طی سال آینده خبر داد.
به گفته وی، سال گذشته نزدیک به 27 میلیارد لیتر سوخت مایع در نیروگاه های کشور مصرف شد که هزینه ای در حدود 18 میلیارد دلار به همراه داشت که این میزان برای سال جاری تاکنون 14 میلیارد لیتر و برای چند ماه باقی مانده تا پایان سال نیز 16 میلیارد لیتر براورد می شود.
او با بیان اینکه برای سال آینده خورشیدی، صادرات فراورده ها را خواهیم داشت، افزود: در سال 1397، ظرفیت تولید گاز کشور به 1300 میلیون مترمکعب خواهد رسید.
معظمی همچنین خبر داد که تا مرداد ماه سال 94، 7 فاز پارس جنوبی وارد چرخه تولید خواهد شد.
وی در پایان خاطرنشان کرد که کشور، مسائل و حواشی مربوط به کاهش قیمت نفت را پشت سر خواهد گذاشت و تنها باید از فرصت ها استفاده کرد.
بهینه سازی مصرف انرژی چه زمانی محقق می شود؟
در ادامه این بخش که به پرسش و پاسخ میان فعالان اقتصادی و معاون وزیر نفت اختصاص داشت، حضرتی عضو انجمن شرکت پیمانکاران نفت و انرژی با اشاره به بند (ق) تبصره 2 قانون بودجه سال1393 که به وزارت نفت اجازه می‌دهد از متقاضيان و سرمايه‌گذاران بخش خصوصی و عمومي در اجرای پروژه های این بخش مشارکت بجوید گفت: «چنانچه این بند از قانون به اجرا درآید، این پتانسیل را داراست که حدود 100میلیارد دلار برای وزارت نفت ظرفیت ایجاد کند. او ادامه داد: «لازمه اجرای چنین سیاستی ایجاد صندوقی برای پیشبرد این نوع پروژه‌هاست.» او ادامه داد: «پیشنهاد این است که اتاق تهران ایجاد چنین صندوقی را مورد پیگیری قراردهد.» حبیب الله انصاری دبیر انجمن تولیدکنندگان لوازم خانگی ایران نیز گفت: «فعالان اقتصادی اکنون با دو مساله مواجه هستند؛ نخستین مساله، تامین مالی و تامین هزینه‌هاست.» او سپس این پرسش را خطاب به معظمی مطرح کرد که پیش‌بینی وزارت نفت برای تامین منابع مورد نیاز در بخش اجرای پروژه‌ها چه زمانی است. او در ادامه با بیان اینکه بهینه‌سازی مصرف انرژی در کشور، کلید حل مسایل اقتصادی است پرسید که اجرای پروژه بهینه‌سازی مصرف انرژی چه زمانی تحقق می‌یابد؟
در ادامه این نشست، هاشمی یکی دیگر از فعالان اقتصادی که به نمایندگی از شرکت پتروفلات در این نشست حضور یافته بود در مورد نحوه و زمان اجرایی شدن پروژه به طریق بای‌بک پرسید و خواستار ارائه توضیحاتی در باب برنامه وزارت نفت در مورد مدیریت گازهای فلر و ترش شد.
هزینه استخراج نفت را به صنایع تکمیلی بدهید
علیرضا میربلوک، عضو هیات مدیره خانه صنعت استان تهران هم با اشاره به اینکه هزینه‌هایی که صرف استخراج نفت در ایران می‌شود، گفت: «چنانچه این هزینه‌ها به صنایع پلیمری و تکمیلی تزریق شود آنها می‌توانند بیش از درآمد فروش نفت ارزش افزوده ایجاد کنند.» فاطمه شعبانی یکی دیگر از فعالان اقتصادی حاضر در این نشست، از معاون وزیر نفت پرسید: «وزارت نفت برای تولید برق از گازچه برنامه‌ای دارد؟» او گفت: «در برنامه‌های وزارت نفت، موضوع کمک به بخش‌های های‌تک در اجرای پروژه‌ها دیده نمی‌شود.» شعبانی همچنین گفت: «برنامه مشخص وزارت نفت و اتاق تهران در مورد درد مشترک فعالان اقتصادی که رقابت با بخش خصولتی است، چیست؟»
ذولفقاری عضو انجمن تولیدکنندگان پارافین با اشاره پیشینه شکل‌گیری این صنعت، از عملکرد پالایشگاه‌های روغن‌سازی در قبال این صنعت گلایه کرد: «خوراک واحدهای تولید پارافین ازسوی پالایشگاه‌های روغن‌سازی تامین می‌شود. در سال‌های گذشته این پالایشگاه‌ها به برخی بخش‌های عمومی غیردولتی و تعدادی از صندوق‌های بازنشستگی واگذار شد و شرط واگذاری این بود که تسهیلاتی که به این پالایشگاه‌ها اختصاص می‌یابد، آنها به صنایع پایین دستی نیز تسری دهند. اما نه تنها این شرط محقق نشده است، بلکه این واحدهای پالایشگاهی، مواد اولیه را به بازارهای هدف ما صادر می‌کنند.» او با بیان این توضیحات، خواستار چاره‌اندیشی مقامات وزارت نفت در این باره شد.
ضرورت توسعه پتروپالایشگاهی
محمد مهدی گرجی، سرپرست مهندسی فروش پتروشیمی مارون در مورد کاهش قیمت گاز با وجود کاهش قیمت نفت پرسید. او همچنین با اشاره به کاهش مصرف سوخت درآینده گفت که ایران به توسعه پالایشگاه‌ها نیازی نخواهد داشت و این ضرورت احساس می‌شود که وزارت نفت به سوی توسعه پتروپالایشگاهی حرکت کند.
قیمت تمام شده محصولات تغییری نکرده است
علیرضا صدیقی زاده، مدیرعامل پتروشیمی آبادان نیز با اشاره به کاهش قیمت نفت و اثر کاهش قیمت نفت بر کاهش قیمت محصولات در بازار گفت: «با وجود کاهش قیمت نفت، قیمت تمام شده محصولات ثابت بوده و این وضعیت، ما را در حاشیه زیان قرار داده است. او درادامه خواستار اتخاذ تدابیری از سوی وزارت نفت برای کاهش این زیان‌ها شد.
بحران کمبود جایگاه‌های عرضه سوخت
اردشیر دادرس، رییس انجمن جایگاه‌داران CNG از بحران کمبود مجاری عرضه سوخت سخن گفت: «در ایران3100 جایگاه عرضه بنزین و2100 جایگاه عرضه CNG وجود دارد که به 17 میلیون خودرو، سوخت ارائه می‌کنند.» او افزود: «این در حالی است که در کشوری مانند ترکیه، در مقابل 9 میلیون خودرو، 12800 جایگاه عرضه سوخت وجود دارد و در ایران کمبود سه هزار جایگاه عرضه بنزین و 1500 جایگاه عرضه گاز وجود دارد.» او با بیان اینکه «ایستادن درصف‌های طویل برای دریافت سوخت، شایسته مردم ایران نیست» گفت: «ازطرفی، گران‌ترین CNG در ایران عرضه می‌شود.» او همچنین ابراز امیدواری کرد که قیمت سوخت برای سال آینده براساس معیارهای بین‌المللی تعیین شود.
دبیر انجمن سیمان نیز ضمن اشاره به اعلام آمادگی این انجمن نسبت به کاهش مصرف انرژی در صنعت سیمان از معظمی پرسید که اثر تحریم‌ها بر توسعه صنعت نفت چه بوده است؟
در ادامه نشست حیدرنژاد از پتروشیمی فارابی نیز گفت: «در پتروشیمی فارابی دو محصول تولید می‌شود اما چند سالی است که این پتروشیمی به دلیل کمبود خوراک با حداقل ظرفیت تولید می‌کند. مشکلی که وجود دارد این است که تعرفه واردات این محصولات پایین است و این وضعیت برای تولید ایجاد مشکل کرده است.»
جندقی یکی دیگر از فعالان حاضر در این نشست، با اشاره به طرحی که برای واگذاری پروژه‌های گازرسانی به بخش خصوصی وجود دارد گفت که طراحی این پروژه‌ها به گونه‌ای است که فعالان بخش خصوصی قادر به اجرای آن نیستند. او گفت: «وقتی این موضوع را با وزیر نفت در میان گذاشتیم، او گفت که بروید بزرگ شوید و بازگردید.» او در مورد اجرای بند(ق) تبصره 2 قانون بودجه نیز گفت که این نگرانی وجود دارد که پروژه‌ها بار دیگر دراختیار برخی نهادهای خاص قرار بگیرد و تجربیات بخش خصوصی نادیده انگاشته شود.
پاسخ های معاون وزیر به ابهامات فعالان بخش خصوصی
پس از آنکه حاضران این نشست پرسش‌ها و دیدگاه‌های خود را خطاب به معاون وزیر نفت مطرح کردند. معظمی نیز به این پرسش‌ها پاسخ داد. او گفت: «من برخلاف عده‌ای که نفت را نقمت توصیف می‌کنند، می‌گویم ما به مدیریت خود در این بخش اعتماد داریم و نفت برای ما نعمت خواهد بود.» او در مورد قیمت گاز توضیح داد: «ما معتقد هستیم که ماموریت مجلس سیاستگذاری است و این دور از شان مجلس است که وارد حیطه قیمتگذاری شود.» او ادامه داد: «در قانون بودجه سال 1393 قیمت خوراک 130 سنت و قیمت سوخت برای پتروشیمی‌ها، 132سنت تعیین شده است.» او ادامه داد:«نگرانی فعالان بخش خصوصی نیز در مورد مصوبه ستاد تدابیر ویژه است که به از طریق دیگری در حال برطرف کردن این نگرانی هستیم. در واقع از این طریق می‌خواهیم مشکلات بازار سرمایه را برطرف کنیم. بازار سرمایه وضعیت خوبی ندارد.»
او با اشاره به سخنان حضرتی در مورد ظرفیت واگذاری پروژه‌ها در قالب بند ق تبصره 2 قانون بودجه گفت: «اجرای این طرح نیازمند سرمایه اولیه است. در واقع باید مقداری نقدینگی فراهم کنیم و در اختیار شرکت‌ها قرار دهیم. اتاق تهران نیز می‌تواند این موضوع را مورد مطالعه قرار دهد و به مشارکت بخش خصوصی در این پروژه‌ها کمک کند.» او گفت: «اجرای پروژه‌های مورد اشاره در این تبصره از آن جهت حائز اهمیت است که می‌تواند منجر به افزایش تولید ناخالص داخلی شود.»
او در مورد پیش‌بینی منابع مالی برای توسعه صنعت پتروشیمی نیز گفت: «منابع داخلی، تکافوی توسعه این صنعت را نخواهد داد و این ضرورت وجود دارد که نسبت به جذب سرمایه‌های خارجی اقدام کنیم. همان‌گونه که در گذشته نیز منابعی از محل فاینانس به این صنعت تزریق شد.» معظمی با اشاره به سخنان یکی از فعالان اقتصادی در مورد زمان تحقق بهینه‌سازی سوخت نیز گفت: «بهینه‌سازی مصرف سوخت، نیازمند پیمودن یک فرآیند طولانی مدت و البته فرهنگ‌سازی در این زمینه است. ضمن اینکه قیمت حامل‌های انرژی نیز باید منطقی شود.»
معاون برنامه‌ریزی و نظارت بر منابع هیدروکربوری وزارت نفت در مورد اجرای پروژه‌ها به روش بای‌بک نیزگفت: «چنانچه پروژه‌ای دارای توجیه اقتصادی و زیست محیطی باشد، وزارت نفت آمادگی دارد که این پروژه‌ها حتی در قالب بند ق تبصره 2 قانون بودجه و از طریق بای بک به اجرا درآید.» او در مورد هدر رفت گازهای فلر نیز ابراز تاسف کرد و گفت: «نخستین مرحله از مدیریت این منابع آن است که جمع شود و برای تولید و صادرات برق مورد استفاده قرار گیرد.»
او همچنین در مورد رقابت بخش خصوصی و شبه‌دولتی نیز گفت که در پالایشگاه سیراف بیشترین سهم به بخش خصوصی اختصاص یافته است. معظمی افزود: «البته این نکته را نیز باید در نظر داشت که برخی پیمانکاران که از آنها به عنوان شبه‌دولت یاد می‌شود، پیمانکاران توانمندی هستند و نمی‌توان آنها را نادیده گرفت؛ اما می‌توان شرایطی را فراهم کرد که پروژه‌ها در شرایط رقابت واگذار شود.»
معاون وزیر نفت درمورد عملکرد پالایشگاه‌های روغن‌سازی و انتقاد معظمی از انان گفت: «این پتروشیمی‌ها از وزارت نفت نیز حرف شنوی ندارند و حتی پول ما را هم نمی‌دهند. اما چنانچه اتفاقی رخ دهد، وزیر نفت به مجلس فراخوانده می‌شود و باید در این زمینه پاسخگو باشد. با این همه وزارت نفت، حق حاکمیت دارد و می‌خواهیم به سراغ‌شان برویم. چرا که آنها نمی‌توانند خارج از سیستم دولت فعالیت کنند. در واقع سعی داریم با آنها دیالوگ منطقی داشته باشیم و تا اینجا نیز موفق بوده‌ایم.»
معاون وزیر نفت در ادامه اعلام کرد که زنگنه در مورد پالایشگاه‌ها تاکید بر اجرای قراردادها دارد و توصیه کرده برای بهبود فضای کسب‌وکار پتروشیمی‌ها و پالایشگاه‌ها باید نسبت به اجرای تعهدات خود پایبند باشند.
کد خبر:
89546
تاریخ انتشار: 23 دی 1393 - 16:18
اتاق نیوز - فعالان بخش خصوصی در حوزه نفت و انرژی صبح امروز راه اتاق تهران را در پیش گرفتند تا در نشستی حاضر شوند که معاون برنامه‌ریزی و نظارت بر منابع هیدروکربوری وزارت نفت سخنران اصلی آن است، نشستی که منصور معظمی در برابر فعالان بخش خصوصی تشریح‌کننده فعالیت‌های وزارت نفت و برنامه‌های این وزارتخانه برای سال‌های پیش‌رو است.
در این نشست که با استقبال قابل‌توجه فعالان در حوزه‌های نفت، گاز و پتروشیمی مواجه شده بود منصور معظمی با ارائه آمار و ارقام که برنامه‌های وزارتخانه را تا سال 1397 مشخص می‌کرد نوید آینده‌ای روشن برای این صنعت بزرگ کشور را داد. شاید مهمترین نکته سخنان منصور معظمی این بود که به اعتقاد او قیمت نفت در سال 2015 دوباره روندی افزایشی به خود خواهد گرفت.
به گزارش اتاق نیوز ، در ابتدای این نشست رئیس اتاق تهران با اشاره به وجود مدیران کاردان و لایق در بدنه نظام که با وجود تمام مشکلات و مسایل داخلی و خارجی با تخصص و مدیریت امور را به پیش می‌برند از معاون برنامه‌ریزی و نظارت بر منابع هیدروکربوری وزارت نفت تقدیر و ابراز امیدواری کرد که با توجه به کاهش قیمت نفت در بازارهای جهانی، وزارت نفت نیز برنامه‌های مناسبی برای مقابله با این وضعیت داشته باشد.
یحیی آل‌اسحاق با بیان این که کشور سابقه برخورد و مواجهه با مشکلاتی از این قبیل را دارد افزود: «مدیران باتجربه‌ای که در بدنه نظام حاضر هستند تاکنون در برابر مشکلاتی به مراتب شدیدتر و عمیق‌تر ایستادگی کرده و با درایت امور جاری کشور را به پیش برده‌اند.» آل‌اسحاق به دورانی اشاره کرد که قیمت هر بشکه نفت بسیار پایین بوده و مجموع درآمدهای کشور 10 میلیارد دلار بوده است. او گفت: «در همان دوران مسوولیت وزارت بازرگانی برعهده من بود و باید با منابع سه میلیارد دلاری که آن هم اغلب به صورت فاینانس و یوزانس بود 10 هزار قلم کالای مختلف از گندم و پنیر گرفته تا سیم خاردار را برای کشور تامین می‌کردیم. شرایط بسیار سختی برای کشور بود اما در هر صورت موفق شدیم از آن دوران گذر کنیم.»
رئیس اتاق تهران تاکید کرد که اکنون نیز باید وزارت نفت و سایر وزارتخانه‌ها و دستگاه‌های دولتی و عمومی به‌گونه‌ای رفتار کنند که مسایلی چون کاهش شدید قیمت نفت به کشور آسیب وارد نکند. یحیی آل‌اسحاق با لزوم تاکید بر کاهش وابستگی بودجه کشور به نفت گفت: «سال‌هاست که این بحث مطرح می‌شود که اقتصاد بدون نفت در کشور پیاده شود اما هنوز نتوانسته‌ایم به این مهم دست پیدا کنیم اما امیدواریم که بتوانیم هر سال سهم درآمدهای نفتی را در بودجه کاهش دهیم و به تدریج به سمتی برویم که دارایی‌های حاصل از فروش نفت در بودجه هزینه نشود و به سمت دارایی‌های ماندگار و قابل استفاده برای کشور در مواقع بحران و نسل‌های آینده شود.»
خبرهای مهم معاون وزیر نفت
منصور معظمی معاون برنامه‌ریزی و نظارت بر منابع هیدروکربوری وزارت نفت با دست پر به اتاق بازرگانی تهران آمد. او که گزارشی مملو از ارقام و اعداد و مستندات داخلی و بین‌المللی را با خود آورده بود، از پیش‌بینی خود مبنی بر افزایش قیمت نفت در سال 2015 میلادی گفت و اینکه کاهش قیمت نفت که طبق آخرین گزارش‌ها به حدود 45 دلار در هر بشکه رسیده است، برای سال جاری میلادی دوام نخواهد داشت.
وی همچنین از افزایش ظرفیت تولید در نفت و گاز کشور خبرهای جالبی داد و برنامه‌های وزارت نفت در این راستا را با فعالان اقتصادی درمیان گذاشت. معاون وزیر نفت تصریح کرد که برخورداری از ظرفیت بالای تولید برای ایران، به افزایش قدرت چانه‌زنی در سازمان اوپک و عرصه های انرژی جهان کمک بسزایی خواهد کرد.
آقای معظمی در آغاز سخنان خود در جمع فعالان بخش خصوصی، به برخی برآوردهای به عمل آمده در حوزه رشد اقتصادی جهان طی سال جاری میلادی اشاره کرد. به گفته وی، برآوردهای رسمی و برگرفته از موسسات معتبر اقتصادی جهان، حاکی از رشد 3.4 درصدی اقتصاد جهانی در سال 2015 میلادی خواهد داشت و از این رو در این سال انتظار نمی رود که جهش بزرگی در این عرصه رخ دهد.
وی تصریح کرد که سهم کشورهای پیشرفته از رشد اقتصادی جهانی به مراتب بیشتر است به گونه ای که آمریکا، کشورهای اروپایی و ژاپن، چین و هند از این کیک سهم بیشتری به دست خواهند آورد.
کاهش سهم نفت از سبد انرژی جهان
معاون وزیر نفت در ادامه سخنان خود، به کاهش سهم نفت و گاز از سبد انرژی در جهان طی سال های آینده خبر داد و با استناد به گزارش ها و آمار منابع تحقیقی معتبر جهان، گفت: در سال 2040 میلادی، سهم نفت از 34 درصد کنونی به 28 درصد خواهد رسید در حالی که سهم گاز از 22 درصد به 23 درصد می رسد.
به گفته معظمی، در سال 2010 میلادی سهم نفت و گاز در سبد انرژی جهانی 62 درصد بود که این میزان برای سال 2040 میلادی به ترتیب به 28 و 23 درصد خواهد رسید.
وی همچنین خاطرنشان کرد که ایران از لحاظ حجم ذخایر هیدروکربنی یعنی نفت و گاز، در حال حاضر جایگاه نخست را در جهان در اختیار دارد و این در حالی است که در ذخایر گازی نیز ایران پس از روسیه مقام دوم جهان را در دست دارد. معظمی همچنین به جایگاه ایران در بخش ذخایر نفتی نیز اشاره کرد و یادآور شد که ایران از این حیث در جایگاه چهارم جهان قرار دارد.
او با اشاره به این جایگاه، تصریح کرد که نفت برای ایران یک فرصت است. او اضافه کرد که برخلاف برخی نظریه ها، معتقد است که نفت نعمت است و نه نقمت. معاون وزیر نفت افزود: نفت برای کشور زمانی نقمت محسوب می شود که نتوانیم به درستی از آن استفاده کنیم.
عملکرد آمریکا در بازار نفت جهان
معاون وزیر نفت در ادامه به عملکرد ایالات متحده آمریکا در حوزه تولید و خرید نفت اشاره کرد و گفت: آمریکا طی سال های اخیر توانست تولید نفت خود را افزایش دهد به گونه ای که این کشور در حال حاضر جزو بزرگ ترین تولیدکنندگان نفت در جهان است و از طرفی نیز این کشور یکی از بزرگترین واردکنندگان نفت در جهان محسوب می شود.
او به آمار تولید و واردات نفت از سوی آمریکا اشاره کرد و با بیان اینکه ایالات متحده در حال حاضر از تولید 8.7 میلیون بشکه نفت خام در روز برخوردار است اضافه کرد که مصرف این کشور در نفت حدود 18 میلیون بشکه در روز است که از صادرات 3.5 میلیون بشکه در روز نیز برخوردار است.
به گفته معاون وزیر نفت، دولت آمریکا طی سال های گذشته اقدام به سرمایه گذاری عظیم روی بهره برداری از منابع خود کرده است که بخش عمده ای از این سرمایه گذاری ها در حوزه تولید نفت غیرمتعارف بوده است. معظمی در عین حال افزود: در شرایطی که قیمت نفت سقوط می کند، تولید نفت غیرمتعارف غیر اقتصادی است از این رو، آمریکا تولید نفت غیرمتعارف خود را بشدت کاهش داده است.
وی در ادامه به موضوع سقوط قیمت نفت طی ماه های اخیر اشاره کرد و افزود: کاهش قیمت نفت در کوتاه مدت منجر به برخورداری کشورهای صنعتی از رشد اقتصادی شده است.
او همچنین با بیان اینکه کاهش قیمت نفت به اقتصاد برخی کشورهای عمده تولید کننده نفت ضرر می رساند، گفت: عربستان سعودی با تولید 9.6 تا 9.8 میلیون بشکه نفت خام در روز، بیشترین ضرر را از کاهش قیمت این فراورده متحمل می شود به طوری که شواهد نشان می دهد که این کشور بزرگ تولیدکننده نفت تاکنون 110 میلیارد دلار از این اتفاق متضرر شده است.
معظمی در عین حال تصریح کرد که ایران به عنوان یکی از کشورهای مهم تولیدکننده نفت در جهان، از محل کاهش قیمت این محصول کمترین ضرر را متحمل شده است.
او همچنین خاطرنشان کرد که در چنین شرایطی که قیمت نفت سیر نزولی را در پیش گرفته است، کشورهای عمده واردکننده این محصول بالاترین سود را برده اند به طوری که بر اساس گزارش های موسسات معتبر بین المللی، به ازای هر 10 واحد کاهش قیمت نفت در جهان، 0.2 درصد به میزان GDP کشورهای واردکننده نفت افزوده شده است.
برنامه‌های افزایش فرآورده‌های پتروشیمی
معظمی در ادامه برنامه‌های خود به بخش پتروشیمی پرداخت و اشاره کرد که ظرفیت کنونی این بخش را تولید 57 میلیون تن فرآورده عنوان کرد. معظمی با نام بردن از محمدرضا نعمت‌زاده و بیژن زنگنه به عنوان کسانی که تاکنون بیشترین نقش‌آفرینی در توسعه صنعت پتروشیمی در کشور داشته‌اند گفت: «بسیاری از طرح‌هایی که در سال‌های گذشته افتتاح شد و به بهره‌برداری رسید نیز از دوران مسوولیت‌های گذشته این دو نفر کلید خورده بود.» معاون وزیر نفت اعلام کرد که هم‌اکنون در حوزه پتروشیمی 67 طرح نیمه‌تمام وجود دارد که بین 10 تا 94 درصد پیشرفت فیزیکی داشته که برای اتمام آنها 36 میلیارد دلار مورد نیاز است. او افزود: «خود فعالان حوزه پتروشیمی هم 36 طرح با ظرفیت 60 میلیون تن تعریف کرده‌اند.» معظمی تاکید کرد که می‌توان در افق 1400 به تولید و صادرات 80 میلیارد دلاری فرآورده‌های پتروشیمی رسید منوط به این که در حال حاضر تامین مالی صورت بگیرد.
معاون وزیر نفت توضیح داد که اگرچه در گذشته دولت محور توسعه حوزه پتروشیمی بوده اما اکنون این محوریت به بخش خصوصی داده شده و دولت قرار است در امر فراهم کردن زیرساخت‌هایی چون تامین خوراک پتروشیمی فعالیت کند. منصور معظمی استفاده از فناوری GTPP را میز در برنامه‌های آتی حوزه پتروشیمی برشمرد و عنوان کرد که هم‌اکنون مشاور این پروژه در حال مکان‌یابی است و قرار است هشت تا 10 واحد GTPP در کشور ایجاد شود. او گفت: «از آنجایی که ما گاز فراوان داریم تولید پروپیلن و مشتقات آن فرصت خوبی است اما باید در نظر بگیریم که این طرح‌ها هزینه‌بر است و یک واحد 500هزار تنی برابر 3/1 میلیارد دلار هزینه نیاز دارد.» معاون وزیر نفت اعلام کرد که پس از تکمیل بررسی‌ها احداث واحدهای تولید پلی‌پروپیلن به فراخوان عموم گذاشته خواهد شد.
معظمی با اشاره به احداث پالایشگاه بزرگ ستاره خلیج فارس اعلام کرد که فاز اول این پالایشگاه در اواخر سال آینده به بهره‌برداری میرسد و در این فاز 12 میلیون لیتر بنزین تولید خواهد شد. او افزود: «به همین منول دو پالایشگاه پارس در شیراز و آناهیتا در کرمانشاه را داریم که با تکمیل آنها ظرفیت تولید پالایشی کشور به سه میلیون بشکه در روز میرسد. به این ترتیب در سال 1395 ما می‌توانیم حجم قابل توجهی صادرات بنزین و نفت گاز داشته باشیم.»
معظمی با اشاره به اعلام فراخوان گذشته این وزارتخانه برای احداث هشت پالایشگاه در سیراف اعلام کرد که 54 شرکت داخلی در قالب 35 کنسرسیوم که صلاحیت فنی و مالی آنها تایید شده کار را آغاز کرده‌اند و با توجه به استقبالی که از این فراخوان صورت گرفته قرار است تمامی طرح‌ها از طریق فراخوان عمومی به پیمانکاران و سازندگان اعلام شود. او گفت: «از آنجایی که بند قاف تبصره 2 به ما اجازه می‌دهد تا صرفه‌جویی انرژی سرمایه‌گذار را به خود او بدهیم می‌توانیم اقدامات خوبی در حوزه صرفه‌جویی انرژی در کشور انجام دهیم.»
گازرسانی به 97 درصد خانوارها تا سال 1397
معاون وزیر نفت همچنین در مورد روند گازرسانی به مردم کشور توضیح داد که در حال حاضر 85 درصد خانوارهای کشور از نعمت گاز بهره‌مند هستند و تا سال 1397 این رقم به 97 درصد خانوارها میرسد. او افزود: «گازرسانی به استان سیستان و بلوچستان را هم پیشنهاد دادیم چون در آنجا پنج نیروگاه مازوتی داریم و با فرستادن گاز به این استان هم مردم از رفاه بهره‌مند می‌شوند و هم مساله صرفه‌جویی انرژی در نیروگاه‌ها حل می‌شود.» منصور معظمی با تاکید بر لزوم اصلاح الگوی مصرف و صرفه‌جویی در مصرف انرژی اعلام کرد که در کشور حدود 2.5 میلیون مجتمع مسکونی با چهار واحد و بیشتر وجود دارد که با چند کار ساده از جمله جرم‌گیری لوله‌ها و تنظیم موتور می‌توان 30 درصد بهره‌وری انرژی را افزایش داد که این رقم معادل 13 میلیون مترمکعب گاز در روز است. او گفت: «در حال حاضر 100 هزار واحد دولتی و 300 هزار واحد مسکونی برای انجام این کارها انتخاب شده‌اند. همچنین طرح تبدیل موتورهای دیزلی چاه‌های آب به موتورهای برقی نیز برای تصویب به شورای اقتصاد رفته است.»
منصور معظمی مصرف انرژی در حوزه حمل و نقل را هم بالا دانست و به خودروهایی اشاره کرد که با توجه به فرسودگی و کهنه بودن سیستم خودرو بنزین و گازوییل بسیار بالایی مصرف می‌کنند. او افزود: «در همین رابطه راه‌آهن هفت میلیارد دلار سرمایه‌گذاری کرده تا ظرفیت حمل مسافر و بار خود را افزایش دهد. همچنین برای جایگزینی 140 هزار تاکسی و ون و 17 هزار اتوبوس فرسوده با خودروهای پایه گازسوز و 400 هزار موتورسیکلت بنزینی با موتورسیکلت برقی نیز برنامه‌هایی در دست تدوین و اجراست.»
نگاهی به برخی پیش‌بینی‌ها
معاون وزیر نفت در ادامه این نشست، به برخی پیش بینی ها از روند قیمت نفت طی سال 2015 میلادی اشاره کرد از آن جمله برآوردی که IMF داشته است و طبق گزارش این نهاد بین المللی در سال 2015 میلادی قیمت جهانی نفت به 84 دلار خواهد رسید. به گفته وی، بر اساس پیش بینی هایی که آمریکا داشته است، قیمت نفت برنت برای سال 2015 میلادی به 68 دلار خواهد رسید.
او افزود: تقاضای جهانی نفت خام نیز برای سال 2015 میلادی نسبت به سال قبل از آن با کاهش مواجه خواهد شد به گونه ای که برای سال جاری میلادی پیش بینی می شود که میزان تقاضای نفت خام به حدود 92.8 میلیون بشکه در روز برسد که حدود 200 هزار بشکه نسبت به پیش بینی های قبلی کمتر است.
معظمی یادآور شد که طبق پیش بینی ها، میزان تقاضای نفت خام از سوی کشور چین نسبت به سال قبل حدود 360 هزار بشکه در روز افزایش خواهد داشت در حالی که کشور ژاپن به کاهش تقاضا روی خواهد آورد.
پیش‌بینی معاون وزیر نفت از صعود دوباره قیمت‌ها
معاون وزیر نفت در ادامه این نشست، با بیان اینکه نمی توان قیمت نفت خام برای سال 2015 میلادی را پیش بینی کرد و به عددی برای آن دست پیدا کرد، گفت: اقتصاد جهانی بیش از این توان مقابله با کاهش قیمت نفت را ندارد از این رو، نظر شخصی من این است که قیمت نفت خام در سال جاری میلادی افزایش خواهد یافت اما اینکه روی تابلوی قیمت نفت چه رقمی خواهد نشست، نمی دانم.
معظمی پس از این اعلام نظر شخصی، به تشریح برخی برنامه های وزارت نفت در راستای افزایش تولید و ظرفیت ها پرداخت و افزود: افزایش ظرفیت تولید نفت خام و میعانات گازی از میدان های مشترک در دستور وزارت نفت قرار دارد و از این رو، بنا داریم تا سال 1397 ظرفیت تولید نفت خام در کشور را تا 740 هزار بشکه در روز افزایش دهیم.
وی همچنین به افزایش تولید میعانات گازی و رسیدن رقم آن به 1.1 میلیون بشکه در روز اشاره کرد و یادآور شد که بخش عمده ای از این رقم با اتمام فازهای پارس جنوبی محقق خواهد شد.
معظمی افزود: هدف وزارت نفت افزایش ظرفیت تولید نفت خام و میعانات گازی تا سقف 5.7 میلیون بشکه در روز است.
معاون وزیر نفت همچنین به برنامه های وزارت نفت در افزایش تولید و صادرات گاز طبیعی اشاره کرد و خبر داد که در حال حاضر ظرفیت تولید گاز در کشور به میزان 100 میلیون متر مکعب نسبت به سال گذشته افزایش یافته است. او در عین حال از افزایش 100 میلیون متر مکعبی تولید گاز در کشور طی سال آینده خبر داد.
به گفته وی، سال گذشته نزدیک به 27 میلیارد لیتر سوخت مایع در نیروگاه های کشور مصرف شد که هزینه ای در حدود 18 میلیارد دلار به همراه داشت که این میزان برای سال جاری تاکنون 14 میلیارد لیتر و برای چند ماه باقی مانده تا پایان سال نیز 16 میلیارد لیتر براورد می شود.
او با بیان اینکه برای سال آینده خورشیدی، صادرات فراورده ها را خواهیم داشت، افزود: در سال 1397، ظرفیت تولید گاز کشور به 1300 میلیون مترمکعب خواهد رسید.
معظمی همچنین خبر داد که تا مرداد ماه سال 94، 7 فاز پارس جنوبی وارد چرخه تولید خواهد شد.
وی در پایان خاطرنشان کرد که کشور، مسائل و حواشی مربوط به کاهش قیمت نفت را پشت سر خواهد گذاشت و تنها باید از فرصت ها استفاده کرد.
بهینه سازی مصرف انرژی چه زمانی محقق می شود؟
در ادامه این بخش که به پرسش و پاسخ میان فعالان اقتصادی و معاون وزیر نفت اختصاص داشت، حضرتی عضو انجمن شرکت پیمانکاران نفت و انرژی با اشاره به بند (ق) تبصره 2 قانون بودجه سال1393 که به وزارت نفت اجازه می‌دهد از متقاضيان و سرمايه‌گذاران بخش خصوصی و عمومي در اجرای پروژه های این بخش مشارکت بجوید گفت: «چنانچه این بند از قانون به اجرا درآید، این پتانسیل را داراست که حدود 100میلیارد دلار برای وزارت نفت ظرفیت ایجاد کند. او ادامه داد: «لازمه اجرای چنین سیاستی ایجاد صندوقی برای پیشبرد این نوع پروژه‌هاست.» او ادامه داد: «پیشنهاد این است که اتاق تهران ایجاد چنین صندوقی را مورد پیگیری قراردهد.» حبیب الله انصاری دبیر انجمن تولیدکنندگان لوازم خانگی ایران نیز گفت: «فعالان اقتصادی اکنون با دو مساله مواجه هستند؛ نخستین مساله، تامین مالی و تامین هزینه‌هاست.» او سپس این پرسش را خطاب به معظمی مطرح کرد که پیش‌بینی وزارت نفت برای تامین منابع مورد نیاز در بخش اجرای پروژه‌ها چه زمانی است. او در ادامه با بیان اینکه بهینه‌سازی مصرف انرژی در کشور، کلید حل مسایل اقتصادی است پرسید که اجرای پروژه بهینه‌سازی مصرف انرژی چه زمانی تحقق می‌یابد؟
در ادامه این نشست، هاشمی یکی دیگر از فعالان اقتصادی که به نمایندگی از شرکت پتروفلات در این نشست حضور یافته بود در مورد نحوه و زمان اجرایی شدن پروژه به طریق بای‌بک پرسید و خواستار ارائه توضیحاتی در باب برنامه وزارت نفت در مورد مدیریت گازهای فلر و ترش شد.
هزینه استخراج نفت را به صنایع تکمیلی بدهید
علیرضا میربلوک، عضو هیات مدیره خانه صنعت استان تهران هم با اشاره به اینکه هزینه‌هایی که صرف استخراج نفت در ایران می‌شود، گفت: «چنانچه این هزینه‌ها به صنایع پلیمری و تکمیلی تزریق شود آنها می‌توانند بیش از درآمد فروش نفت ارزش افزوده ایجاد کنند.» فاطمه شعبانی یکی دیگر از فعالان اقتصادی حاضر در این نشست، از معاون وزیر نفت پرسید: «وزارت نفت برای تولید برق از گازچه برنامه‌ای دارد؟» او گفت: «در برنامه‌های وزارت نفت، موضوع کمک به بخش‌های های‌تک در اجرای پروژه‌ها دیده نمی‌شود.» شعبانی همچنین گفت: «برنامه مشخص وزارت نفت و اتاق تهران در مورد درد مشترک فعالان اقتصادی که رقابت با بخش خصولتی است، چیست؟»
ذولفقاری عضو انجمن تولیدکنندگان پارافین با اشاره پیشینه شکل‌گیری این صنعت، از عملکرد پالایشگاه‌های روغن‌سازی در قبال این صنعت گلایه کرد: «خوراک واحدهای تولید پارافین ازسوی پالایشگاه‌های روغن‌سازی تامین می‌شود. در سال‌های گذشته این پالایشگاه‌ها به برخی بخش‌های عمومی غیردولتی و تعدادی از صندوق‌های بازنشستگی واگذار شد و شرط واگذاری این بود که تسهیلاتی که به این پالایشگاه‌ها اختصاص می‌یابد، آنها به صنایع پایین دستی نیز تسری دهند. اما نه تنها این شرط محقق نشده است، بلکه این واحدهای پالایشگاهی، مواد اولیه را به بازارهای هدف ما صادر می‌کنند.» او با بیان این توضیحات، خواستار چاره‌اندیشی مقامات وزارت نفت در این باره شد.
ضرورت توسعه پتروپالایشگاهی
محمد مهدی گرجی، سرپرست مهندسی فروش پتروشیمی مارون در مورد کاهش قیمت گاز با وجود کاهش قیمت نفت پرسید. او همچنین با اشاره به کاهش مصرف سوخت درآینده گفت که ایران به توسعه پالایشگاه‌ها نیازی نخواهد داشت و این ضرورت احساس می‌شود که وزارت نفت به سوی توسعه پتروپالایشگاهی حرکت کند.
قیمت تمام شده محصولات تغییری نکرده است
علیرضا صدیقی زاده، مدیرعامل پتروشیمی آبادان نیز با اشاره به کاهش قیمت نفت و اثر کاهش قیمت نفت بر کاهش قیمت محصولات در بازار گفت: «با وجود کاهش قیمت نفت، قیمت تمام شده محصولات ثابت بوده و این وضعیت، ما را در حاشیه زیان قرار داده است. او درادامه خواستار اتخاذ تدابیری از سوی وزارت نفت برای کاهش این زیان‌ها شد.
بحران کمبود جایگاه‌های عرضه سوخت
اردشیر دادرس، رییس انجمن جایگاه‌داران CNG از بحران کمبود مجاری عرضه سوخت سخن گفت: «در ایران3100 جایگاه عرضه بنزین و2100 جایگاه عرضه CNG وجود دارد که به 17 میلیون خودرو، سوخت ارائه می‌کنند.» او افزود: «این در حالی است که در کشوری مانند ترکیه، در مقابل 9 میلیون خودرو، 12800 جایگاه عرضه سوخت وجود دارد و در ایران کمبود سه هزار جایگاه عرضه بنزین و 1500 جایگاه عرضه گاز وجود دارد.» او با بیان اینکه «ایستادن درصف‌های طویل برای دریافت سوخت، شایسته مردم ایران نیست» گفت: «ازطرفی، گران‌ترین CNG در ایران عرضه می‌شود.» او همچنین ابراز امیدواری کرد که قیمت سوخت برای سال آینده براساس معیارهای بین‌المللی تعیین شود.
دبیر انجمن سیمان نیز ضمن اشاره به اعلام آمادگی این انجمن نسبت به کاهش مصرف انرژی در صنعت سیمان از معظمی پرسید که اثر تحریم‌ها بر توسعه صنعت نفت چه بوده است؟
در ادامه نشست حیدرنژاد از پتروشیمی فارابی نیز گفت: «در پتروشیمی فارابی دو محصول تولید می‌شود اما چند سالی است که این پتروشیمی به دلیل کمبود خوراک با حداقل ظرفیت تولید می‌کند. مشکلی که وجود دارد این است که تعرفه واردات این محصولات پایین است و این وضعیت برای تولید ایجاد مشکل کرده است.»
جندقی یکی دیگر از فعالان حاضر در این نشست، با اشاره به طرحی که برای واگذاری پروژه‌های گازرسانی به بخش خصوصی وجود دارد گفت که طراحی این پروژه‌ها به گونه‌ای است که فعالان بخش خصوصی قادر به اجرای آن نیستند. او گفت: «وقتی این موضوع را با وزیر نفت در میان گذاشتیم، او گفت که بروید بزرگ شوید و بازگردید.» او در مورد اجرای بند(ق) تبصره 2 قانون بودجه نیز گفت که این نگرانی وجود دارد که پروژه‌ها بار دیگر دراختیار برخی نهادهای خاص قرار بگیرد و تجربیات بخش خصوصی نادیده انگاشته شود.
پاسخ های معاون وزیر به ابهامات فعالان بخش خصوصی
پس از آنکه حاضران این نشست پرسش‌ها و دیدگاه‌های خود را خطاب به معاون وزیر نفت مطرح کردند. معظمی نیز به این پرسش‌ها پاسخ داد. او گفت: «من برخلاف عده‌ای که نفت را نقمت توصیف می‌کنند، می‌گویم ما به مدیریت خود در این بخش اعتماد داریم و نفت برای ما نعمت خواهد بود.» او در مورد قیمت گاز توضیح داد: «ما معتقد هستیم که ماموریت مجلس سیاستگذاری است و این دور از شان مجلس است که وارد حیطه قیمتگذاری شود.» او ادامه داد: «در قانون بودجه سال 1393 قیمت خوراک 130 سنت و قیمت سوخت برای پتروشیمی‌ها، 132سنت تعیین شده است.» او ادامه داد:«نگرانی فعالان بخش خصوصی نیز در مورد مصوبه ستاد تدابیر ویژه است که به از طریق دیگری در حال برطرف کردن این نگرانی هستیم. در واقع از این طریق می‌خواهیم مشکلات بازار سرمایه را برطرف کنیم. بازار سرمایه وضعیت خوبی ندارد.»
او با اشاره به سخنان حضرتی در مورد ظرفیت واگذاری پروژه‌ها در قالب بند ق تبصره 2 قانون بودجه گفت: «اجرای این طرح نیازمند سرمایه اولیه است. در واقع باید مقداری نقدینگی فراهم کنیم و در اختیار شرکت‌ها قرار دهیم. اتاق تهران نیز می‌تواند این موضوع را مورد مطالعه قرار دهد و به مشارکت بخش خصوصی در این پروژه‌ها کمک کند.» او گفت: «اجرای پروژه‌های مورد اشاره در این تبصره از آن جهت حائز اهمیت است که می‌تواند منجر به افزایش تولید ناخالص داخلی شود.»
او در مورد پیش‌بینی منابع مالی برای توسعه صنعت پتروشیمی نیز گفت: «منابع داخلی، تکافوی توسعه این صنعت را نخواهد داد و این ضرورت وجود دارد که نسبت به جذب سرمایه‌های خارجی اقدام کنیم. همان‌گونه که در گذشته نیز منابعی از محل فاینانس به این صنعت تزریق شد.» معظمی با اشاره به سخنان یکی از فعالان اقتصادی در مورد زمان تحقق بهینه‌سازی سوخت نیز گفت: «بهینه‌سازی مصرف سوخت، نیازمند پیمودن یک فرآیند طولانی مدت و البته فرهنگ‌سازی در این زمینه است. ضمن اینکه قیمت حامل‌های انرژی نیز باید منطقی شود.»
معاون برنامه‌ریزی و نظارت بر منابع هیدروکربوری وزارت نفت در مورد اجرای پروژه‌ها به روش بای‌بک نیزگفت: «چنانچه پروژه‌ای دارای توجیه اقتصادی و زیست محیطی باشد، وزارت نفت آمادگی دارد که این پروژه‌ها حتی در قالب بند ق تبصره 2 قانون بودجه و از طریق بای بک به اجرا درآید.» او در مورد هدر رفت گازهای فلر نیز ابراز تاسف کرد و گفت: «نخستین مرحله از مدیریت این منابع آن است که جمع شود و برای تولید و صادرات برق مورد استفاده قرار گیرد.»
او همچنین در مورد رقابت بخش خصوصی و شبه‌دولتی نیز گفت که در پالایشگاه سیراف بیشترین سهم به بخش خصوصی اختصاص یافته است. معظمی افزود: «البته این نکته را نیز باید در نظر داشت که برخی پیمانکاران که از آنها به عنوان شبه‌دولت یاد می‌شود، پیمانکاران توانمندی هستند و نمی‌توان آنها را نادیده گرفت؛ اما می‌توان شرایطی را فراهم کرد که پروژه‌ها در شرایط رقابت واگذار شود.»
معاون وزیر نفت درمورد عملکرد پالایشگاه‌های روغن‌سازی و انتقاد معظمی از انان گفت: «این پتروشیمی‌ها از وزارت نفت نیز حرف شنوی ندارند و حتی پول ما را هم نمی‌دهند. اما چنانچه اتفاقی رخ دهد، وزیر نفت به مجلس فراخوانده می‌شود و باید در این زمینه پاسخگو باشد. با این همه وزارت نفت، حق حاکمیت دارد و می‌خواهیم به سراغ‌شان برویم. چرا که آنها نمی‌توانند خارج از سیستم دولت فعالیت کنند. در واقع سعی داریم با آنها دیالوگ منطقی داشته باشیم و تا اینجا نیز موفق بوده‌ایم.»
معاون وزیر نفت در ادامه اعلام کرد که زنگنه در مورد پالایشگاه‌ها تاکید بر اجرای قراردادها دارد و توصیه کرده برای بهبود فضای کسب‌وکار پتروشیمی‌ها و پالایشگاه‌ها باید نسبت به اجرای تعهدات خود پایبند باشند.
