یکی از ویژگیهای مهم همایش این است که در حوزه علومپایه اجرا میشود. در حقیقت از چندین سال قبل، صحبت و بحث درباره حوزه علومپایه آغاز شده است، اما در کشور ما در زمینه توجه به حوزه علومپایه و تحقیقات، بهرغم جایگاه ویژه آن، موانع اساسی وجود دارد. از طرفی هم یک نقص اجتماعی یا به تعبیری دیگر، نقص فرهنگی در حوزه علومپایه وجود دارد و آن ناآگاهی نسبت به اهمیت و جایگاه علومپایه است.
اگر امروزه در دنیا تحولاتی در عرصه علم و فناوری مشاهده میشود، همه این تحولات و پیشرفتها از علومپایه نشأت گرفته است و همه جوامع پیشرفت خود را مرهون رشد در حوزه علومپایه میدانند و به همین دلیل، در سطح دنیا تلاش بر این است که بهطور ویژه به حوزه علومپایه توجه کنند و سرمایهگذاریهای ویژهای در زمینه علوم پایه انجام میشود. در بررسی وضعیت موجود علوم پایه در کشور، در سالهای اخیر، بر طبق آمار رشتههای انتخابشده توسط دانشجویان، مشاهدهشده که حدود 10 تا 15 درصد انتخاب رشتهها در حوزه ریاضی و فنی است؛ یعنی در هر سال، از جمعیتی بالغ بر یک میلیون و 200 هزار نفر، حدود 120 هزار تا ۱۴۰ هزار نفر، این حوزه را انتخاب میکنند و در گزینش این حوزه هم چقدر گرایش به سمت حوزههای علومپایه، چه در حوزه تجربی، چه در حوزه ریاضی و حتی در حوزه علوم انسانی وجود دارد، لذا با وضعیت ایدهآلی مواجه نیستیم.
این جشنواره در صدد است چنین نگاهی را ترویج کند و در سال جاری با افتخار هشتمین دوره این جشنواره برگزار میشود و توجه به جوانان فعال در این حوزه مایه دلگرمی دستاندرکاران این جشنواره است. با تلاشهای یکی از اساتید ارجمند دانشکده فیزیک دانشگاه تهران و همکاران ایشان، با افتخار دانشگاه تهران از کشور ایران در مؤسسه سرن، بزرگترین آزمایشگاه دنیا در حوزه تکنولوژی و بهویژه در حوزه علومپایه عضویت گرفت، لذا یکی از نیازهای ویژه کشور توجه به حوزه علومپایه است. از فعالان در این زمینه، بهویژه از بنیاد علم و فناوری جمیلی و از دستاندرکاران باید تقدیر و تشکر شود، ولی صرفاً تقدیر و تشکر کافی نیست و به توجه همگانی سیاستگذاران، مدیران دانشگاه و... همه دستاندرکاران نیازمند است؛ لذا باید دست در دست هم یاری کنند تا کشور در این حوزه پیشرفت کند و توسعه یابد.
مسأله دیگری که به خاطر آن باید از دستاندرکاران این جشنواره تقدیر و تشکر کرد، دقت در نامگذاری جشنواره با عنوان«اندیشمندان و دانشمندان جوان» است، زیرا وجود نام جوان در عنوان جشنواره ویژگی بسیار مهمی است که الهامبخشی و امیدآفرینی خاصی را برای نسل جوان کشور ایجاد میکند.
میتوان اذعان کرد که این جشنواره فعالیتی فرهنگی است، در این خصوص که در حکمرانی کشور باید اقدامات اساسی برای ترویج فرهنگ پایبندی جوانان به کشور و ایجاد هویّت ملی وطندوستی و جلوگیری از مهاجرت جوانان انجام شود، لذا سرمایهگذاری در این زمینهها و اجرای چنین جشنوارههایی میتواند در حوزه فرهنگ نیز مؤثر باشد. و سومین اثرگذاری این جشنواره را میتوان در زمینه تلاش برای حفظ محیطزیست و تأثیر آن بر کارآفرینی مطرح کرد؛ یعنی در این جشنواره بین علومپایه با کارآفرینی میتوان پیوندی برقرار کرد. امید است در آینده شاهد درخششهای بیشتر جوانان دانشمند و اندیشمند در عرصههای علم و فناوری در کشور باشیم.