به گزارش اتاق خبر به نقل از خبرنگار بینالملل ایسکانیوز، در روزهای اخیر اخبار مربوط به جنایات غیرانسانی از شهر پاراچنار در ایالت «خیبرپختونخوا» مخابره میشود که موجب نگرانی در خصوص وضعیت شیعیان این منطقه شده است. اگرچه حملات تکفیریها تنها به شیعیان منطقه محدود نمیشود اما یکی از اهداف اصلی آنها هستند. به نظر میرسد ضعفها و ناکارامدی ارتش و نهادهای امنیتی این کشور در حفظ امنیت ساکنان منطقه پاراچنار موجب تکرار این جنایات و وخامت اوضاع شیعیان منطقه شده است.
ناکارامدی ارتش پاکستان به حدی زیاد بوده که صدای نمایندگان پارلمان این کشور را نیز درآورده و «حمید حسین» -عضو پارلمان پاکستان- در گفتگو با خبرنگار خبرگزاری مهر ضمن انتقاد از عملکرد ارتش و نیروهای امنیتی از نیروهای بومی متشکل از جوانان شیعه و سنی خواسته بود که برای مقابله با تکفیریها اقدام کنند. حملات تکفیریها در این منطقه تنها در چند روز اخیر موجب کشته شدن دهها نفر از شیعیان به بدترین شکل ممکن بوده که بسیاری از قربانیان زنان و کودکان بودهاند.
دفتر آیت الله سیستانی در واکنش به این جنایات ضمن صدور بیانیه و محکوم کردن وقایع رخ داده، از دولت پاکستان خواست تا «در جهت حمایت از مردم بی پناه در مقابل ظلم و جنایت گروههای تروریستی چاره اندیشی نموده و اقدامات پیشگیرانه و لازم را در نظر بگیرد». اگرچه گفته شده که این درگیری بر سریک قطعه زمین بوده اما شواهدی وجود دارد که حتی نیروهای ارتش در کشتار شیعیان مشارکت داشتهاند.
سه دهه ظلم به شیعیان پاراچنار
محمدرضا کمیلی -کارشناس مسائل پاکستان- در ارتباط با درگیریهای اخیر در پاراچنار به خبرنگار ایسکانیوز گفت: درگیریهای پاراچنار ریشهای چند دهه ساله دارد که اگر حل نشود احتمالا در روزهای آینده بهانههای دیگری برای درگیری به وجود خواهد آمد. وی افزود: یک روز گفته میشود که نزاع بر سر زمین است، فردا ممکن است بگویند بر سر آب یا روز دیگر بر سر مدرسه. از نظر این کارشناس مسائل پاکستان، مردم سالها در آنجا با آرامش زندگی میکردند و تا نزدیک به سه دهه پیش مشکلی وجود نداشت اما اینکه چرا در سالهای اخیر شرایط اینطور شده، موضوع را قابل تامل میکند.
کمیلی در خصوص شرایط پاراچنار گفت: این منطقه شیعه نشین است و یک منطقه خوش آب و هوا محسوب میشود که در دره واقع شده و مناطق اطراف بالا دست به آن اشراف دارند. به گفته وی، از زمانی که شوروی به افغانستان حمله کرد، سیل عظیم مردم افعانستان وارد پاکستان شدند و در واقع مردم پاراچنار از آنها میزبانی کردند و در منطقه بالا دست جا دادند؛ اما متاسفانه آن مهاجران افغانستانی که وارد منطقه شده بودند، نگاه افراطی داشتند.
این کارشناس مسائل افغانستان با بیان اینکه منطقه مذکور به صورت قبیلهای اداره میشود، اظهار کرد: دولت پاکستان تا قبل از سال 2018 به آنجا دسترسی نداشتند و مردم آنجا قانون خود را داشتند و ریش سفیدان مسائل را حل میکردند. حتی ترددهای مرزی نیز در این منطقه راحت بود. مردم این منطقه پشتو زبان بودند و با توجه حضور اقوامشان در دو طرف مرز، به راحتی در آن تردد میکردند.
تلاش برای کوچ اجباری شیعیان پاراچنار
به اعتقاد کمیلی، اغلب مشکلات از جایی شروع شد که آب را روی مردم پاراچنار به دلیل شیعه بودن بستند و بزرگان اهل سنت منطقه که نگاه تکفیری داشتند، به دنبال کوچ اجباری شیعیان منطقه بودند و این موضوع باعث نزاعهای مرزی بین پاکستان افغانستان در خط مرزی شد. وی با بیان اینکه افغانستان این مرز را به رسمیت نمیشناسد، تصریح کرد: مردم پاراچنار از سی سال قبل تحت ظلم هستند و از خود دفاع میکنند اما در ۲۰۰5 تا ۲۰۱۰ محاصره پاراچنار به جایی رسید که خود مردم برای تردد به دیگر مناطق پاکستان باید اول وارد افغانستان میشدند وکل منطقه را دور میزدند و از آنجا وارد بلوچستان شده و سپس دوباره وارد پاکستان میشدند؛ به عبارت دیگر، مناطق کاملا تحت سیطره تکفیریها بود.
کمیلی با اشاره به تحولات دو سال اخیر این مناطق در اواخر دوره نواز شریف و اوایل دوره عمران خان، اظهار کرد: این مناطق بدون در نظر گرفتن ملاحظات سیاسی به ایالت خیبر پختونخوا الحاق شد که صرفا اهداف سیاسی داشت. وی افزود: مثلا در همین نزاع بر سر زمینها باید گفت افرد در آن هیچ سندی ندارند. و زمینها به صورت فرضی بین قبایل تقسیم بندی شده و اینک با یک متر جابجایی این مرزها نزاع شکل میگیرد. به اعتقاد این کارشناس، با توجه به اینکه یک طرف نزاع شیعیان و یک طرف اهل سنت هستند، اختلافات به راحتی تشدید میشوند و در دو سال اخیر نیز به همین دلیل شرایط متشنج بوده است.
وی در خصوص موضع دولت پاکستان در قبال این درگیریها گفت: الان دو روایت در پاراچنار داریم؛ یک روایت دولت و ارتش پاکستان است که مرز ۲۴۰۰ کیلومتری پاکستان و افغانستان را علیرغم مخالفت افغانستان طی شش یا هفت سال دیوار کشی کردند. به گفته کمیلی، دلیل دولت پاکستان این بود که تروریستها از طریق این مرزها وارد پاکستان میشدند و بنابراین کل این مسیر بسیار طولانی غیر از ۴۰ الی ۵۰ کیلومتر اطراف پاراچنار حصار کشی شد. وی افزود: اختلاف روایت اینجاست که دولت میگوید خود منطقه و مردم پاراچنار اجازه حصارکشی نمیدهند اما مردم پاراچنار روایت دیگری دارند و معتقدند که مرزبانی پاکستان با تروریست همکاری میکند و با شکافتن حصارها برای تروریستها تسلیحات ارسال میکنند.
تصمیمات مشکوک ارتش پاکستان برای مدیریت درگیریهای پاراچنار
از نظر این کارشناس مسائل پاکستان، اعتراص جدی شیعیان این است که نیروهای مرزبانی از بین خود مردم پاراچنار نیستند و عامدانه افرادی انتخاب میشوند که گرایش تند ضدشیعی دارند و افراد با گرایشات دیوبندی انتخاب میشوند که از تکفیریها حمایت میکنند. وی با اشاره به حملهای که منجر به شهادت ۵۱ نفر از شیعیان پاراچنار شد، خاطر نشان کرد: قرار بود کاروانهای مسافری که از پاراچنار به سمت پیشاور میروند، توسط ارتش اسکورت شوند تا تکفیریها در بین مسیر به آنها حمله نکنند؛ درست مثل اقدامی که برای زائرین انجام میشود و در ایالت بلوچستان از کویته تا مرز ایران ماهی دو بار اسکورت توسط ارتش انجام میشود.
وی افزود: بر خلاف انتظارات، دو کاروان که یکی در حال حرکت از پاراچنار به پیشاور بود و همزمان دیگری از سمت پیشاور به پاراچنار میرفت، در سه نقطه مختلف مورد حمله تکفیریها قرار گرفتند و اولین سوال که در اینجا به وجود میآید این است که چرا ارتش وقتی حمله تروریستها به کاروان را دید آنها را مورد حمله قرار نداد و وقتی آنها حمله کردند ارتش وارد عمل متقابل نشد.
به اعتقاد کمیلی، ابهام دوم اینکه چرا از بین نیروهای ارتش حتی یک نفر هم زخمی نشد و تمام زخمی و کشتهشدگان از کاروان و مردم عادی بود. وی با اشاره به اینکه اینگونه رویدادها موجب شک مردم پاراچنار به ارتش پاکستان میشود، تصریح کرد: در بدنه ارتش و نیروی اطلاعاتی پاکستان شیعیان نیز وجود داردند اما گویا در منطقه پاناچنار عامدانه نیروهایی را قرار دادند که نگاه مثبتی به شیعیان ندارد و حداقل شواهد میدانی آن را نشان میدهد.
شیعیان غیور پاراچنار قادر به دفاع از خود هستند
این کارشناس مسائل پاکستان در انتها تاکید کرد: مردم پاراچنار مردم سلحشوری هستند و میتوانند از خود دفاع کنند، این مسئله در ایام دفاع از حرم در سوریه به موضوع دیده شد و استخوان بندی لشکر زینبیون توسط مردم پاناچنار تشکیل شده بود. وی افزود: آنها به سختی خود را به سوریه میرساندند تا در دفاع از حرم مشارکت داشته باشند؛ بنابراین تصور اینکه آنها دست از مقاومت بردارند، اشتباه هست و هرچقدر فشار تکفریها بیشتر شود، مقاومت شیعیان پاراچنار هم افزایش خواهد یافت.
وی با اشاره به حمله خودجوش شیعیان پاراچنار به روستاها و مناطق تحت تسلط تکفیریها گفت: مجاهدان پاراچناری محل اختفای تروریستهای تکفیری را به آتش کشیدند و اگر باز هم حملهای علیه شیعیان رخ دهد، شاهد انتقام خواهیم بود. کمیلی تنها راه برون رفت از این نزاع دائمی را اتخاذ موضعی درست از سوی ارتش و دولت پاکستان دانست که با جدیت مانع حملات تروریستی شود.
این کارشناس با توجه به حساس شدن رسانهها نسبت به مظلومیت شیعیان پاراچنار تصریح کرد: دیگر شرایط مثل قبل نیست که دهها نفر در آنجا به شهادت برسد و کسی متوجه نشود؛ مثلا در درگیریهای اخیر نیز تکفیریها ۳۳ نفر را گروگان گرفتند و فکر میکردند وقتی اوضاع آرام تر شود میتوانند آنها را به شهادت برسانند اما حضور به موقع رسانهها و گروههای شیعی آنها را مجبور کرد تا گروگانها را یک روز بعد آزاد کنند.
انتهای پیام/