
بهار- بازار مسکن متورم است. بازار مسکن یکی از بازارهای موازی سرمایهگذاری است که ارتباط مستقیمی با نرخ تورم و نقدینگی در کشور دارد. این بازار در چند سال اخیر با بالا رفتن نرخ تورم درگیر حبابسازی و افزایش قیمت غیرواقعی شده است. البته باید به این نکته توجه کرد که به دلیل مشکلات معیشتی موجود و وضع اقتصادی نگران کنندهای که در سالهای اخیر بر کشور حاکم شده، شاهد حاکم شدن رکود تورمی یا همان تورم توأم با رکود در اقتصاد کشور و از جمله مسکن هستیم.
در واقع رشد کاذب اخیر قیمت مسکن (زیر بنای مسکونی و زمین) در حالی اتفاق افتاده که در بازار هیچ معاملهای قابلتوجهی صورت نمیگیرد و اصولا نه در بازار این روزها فروشنده واقعی یافت میشود و نه خریدار و مشتری! از طرفی با توجه به مشکلات نقدینگی موجود در جامعه که هم پای مشکلات تورمی بهوجودآمده، در بازار مسکن متورم کنونی، نقدینگی مناسبی وجود ندارد و در واقع نمیتوان به راحتی با قیمتهای رویایی کنونی مشتری پرو پا قرص و دست به نقدی پیدا کرد.
اما حباب شکل گرفته در بازار خریدوفروش مسکن تنها محدود به این بازار نمانده و در بازار اجارهبها هم رسوخ کرده است؛ بهطوری که اگر این روزها کارتانگیر اجاره سر پناه باشد، خودتان میدانید که متوسط ودیعه هر واحد مسکونی در شهر تهران به ازای هر مترمربع مسکونی، یکمیلیون تومان است؛ یعنی اگر بخواهید یک خانه 150 متری را به مدت یک سال رهن کنید باید حداقل 150میلیون تومان ودیعه نزد صاحبخانه بگذارید.
این در حالی است که بنا برگزارشهای غیررسمی و میدانی در مناطق پایین شهر و جنوبیتر این میزان به ازای هر مترمربع کاهش مییابد ولی اگر به سمت شمال شهر و مناطق 1و 2 و 3 تهران بروید متوجه میشوید که به ازای هر مترمربع باید حداقل 1/5 میلیون تومان ودیعه بپردازید. از آنجا که افزایش نرخ اجارهبها و قیمت مسکن با هم ارتباط مستقیمی دارند، یکی از راههای محاسبه مبلغ رهن واحدهای مسکونی این است که 10درصد قیمت هر واحد مسکونی معادل ودیعه رهن آن واحد است. یعنی اگر یک واحد از دو واحد ویلایی به متراژ زیر بنای 300 متر در یک زمین حدود 700 متری را در مناطق 1، 2 یا 3 تهران در نظر بگیرید، با توجه به قیمت آنکه به ازای هر مترمربع زمین بین 15 تا 30میلیون تومان است و به ازای هر متر مربع زیر بنای مسکونی بین 10 تا 25میلیون تومان است برای رهن این واحد حداقل مترمربعی یکونیممیلیون تومان بپردازید.
بررسی روند بازار مسکن (خریدوفروش و اجارهبها) نشان میدهد که میزان رشد قیمت مسکن و افزایش اجارهبها بیشتر از رشد نرخ تورم بوده و این بازار در شرایط متورم کنونی و با در نظر گرفتن بالا رفتن نرخ تورم، فقط بیش از 20درصد حباب مازاد دارد که این حباب حداقلی موجود که توسط رییس اتحادیه مشاوران املاک تایید شده پس از روی کار آمدن دولت یازدهم تاکنون شاهد اصلاح حدود 11درصد از آن 20درصد بودهایم.
به پیشبینی این کارشناس بازار مسکن 9درصد باقیمانده هم تا پایان سالجاری اصلاح خواهد شد.
در حالی که با شروع به کار رسمی دولت تدبیر و امید انتظاری در بین مردم درباره بهبود وضع معیشتی و سفره مردم و فضای کسب و کار و همچنین واقعی شدن قیمتها و شاخصها دربازارهای سرمایهگذاری رقیب مانند بورس، طلا، ارز و مسکن شکل گرفته بود، بسیاری از کارشناسان بازارهای مالی و مسكن معتقدند بهطور طبیعی تا پایان سال میتوان به تثبیت قیمتهای کنونی امیدوار بود و در بهترین شرایط این تثبیت میتواند با 20درصد اصلاح قیمتی در بازارهای ارز و طلا و مسکن تا پایان سالجاری همراه باشد.
بنا بر آخرین گزارش رسمی منتشر شده، متوسط قیمت خریدوفروش هر مترمربع زیربنای مسکونی معامله شده از طریق بنگاههای معاملات ملکی در سطح کل کشور 12میلیون و 329هزار ریال بوده است که نسبت به دوره قبل 28/5 درصد و نسبت به دوره مشابه سال قبل 49/5 درصد افزایش داشته است. به گزارش مرکز آمار ایران، کمترین قیمت خریدوفروش هر مترمربع زیربنای مسکونی در معاملات انجام شده در این دوره مربوط به استان بوشهر و اصفهان با 90هزار ریال و بیشترین میزان آن متعلق به استان تهران با 208میلیون و 333هزار ریال بوده است.
آخرین آمارهای ارائه شده از سوی مرکز آمار ایران از معاملات مسکن در نیمه دوم سال 91، بیانگرافزایش 49/5 درصدی قیمت خریدوفروش هر مترمربع زیربنای مسکونی و 30/2 درصدی اجاره ماهانه به علاوه سهدرصد ودیعه پرداختی برای اجاره یک مترمربع زیربنای مسکونی در نقاط شهری کشور در نیمه دوم سال گذشته نسبت به نیمه دوم سال 90 است.
به گزارش مرکز آمار ایران، خانههای تهران گرانترین خانههای کشور هستند بهطوری که هر متر زیر بنای مسکونی در این استان در حداکثر قیمت تا بیش از 20میلیون و 800هزار تومان، متوسط نرخ تا دومیلیون و 900هزار و حداقل تا 22هزار و500 تومان معامله شده است. براساس آخرین آمارهای رسمی حداقل قیمت هر مترمربع زیربنای مسکونی در تهران 23هزار تومان است بر این اساس میتوان با حدود یکمیلیون و 300هزار تومان یک خانه 60 متری در تهران خریداری کرد.
براساس این گزارش که روز گذشته منتشر شد، بین ارزانترین و گرانترین قیمت هر متر خانه در تهران تفاوت حدود 20میلیون تومانی وجود دارد. گزارش جدید مرکز آمار در حالی رقم تعجببرانگیز 22هزار و 500 تومانی را برای هر متر زیربنای واحد مسکونی در تهران اعلام میکند که معلوم نیست این واحدها متعلق به کدام منطقه در استان تهران بوده است! به گزارش مرکز آمار ایران، اهمیت بخش مسکن در اقتصاد کشور و نیز حساسیتها و تاثیرات اقتصادی و اجتماعی ناشی از آن، مرکز آمار ایران را بر آن داشت تا از سال 1372 به تهیه و اجرای طرح آمارگیری از قیمت و اجاره مسکن بپردازد. برای ارائه این اطلاعات با هدف شفافسازی اطلاعات معاملات املاک و مستغلات در راستای ساماندهی امور مسکن از سامانه اطلاعات مدیریت معاملات املاک و مستغلات کشور از سال 1388استفاده شده است. بنابراین بنگاههای معاملات ملکی موظف هستند مشخصات همه معاملات خریدوفروشی که سند آنها از طریق دفتر ثبت اسناد انتقال پیدا میکند، را در این سامانه ثبت کنند. این سامانه از اول آذرماه سال 1387 در کشور به بهرهبرداری رسیده است.
گزیده یافتههای آماری
با توجه به اینکه کاهش یا افزایش حجم (تعداد) معاملات در شهرهای بزرگ باعث کاهش یا افزایش شدید متوسط (حسابی) قیمت در سطح کشور میشود، از این دوره متوسط تعدیل شده (متوسط وزنی) که در آن وزن هر استان با استفاده از سهم واحدهای مسکونی دارای سکنه آن استان نسبت به کل کشور محاسبه میشود، ارائه خواهد شد، تا بتوان با حذف اثر حجم معاملات، تغییرات واقعی قیمت را مشخص کرد.
متوسط قیمت خریدوفروش هر مترمربع زمین یا زمین ساختمانهای مسکونی کلنگی
متوسط قیمت خریدوفروش هر مترمربع زمین یا زمین ساختمانهای مسکونی کلنگی معامله شده از طریق بنگاههای معاملات ملکی در کل کشور 6245هزار ریال بوده است که نسبت به دوره قبل 37/4 درصد و نسبت به دوره مشابه سال قبل 58/4 درصد افزایش داشته است، در میان استانهای کشور، بیشترین متوسط قیمت خریدوفروش یک مترمربع زمین یا زمین ساختمانهای مسکونی کلنگی معامله شده 37میلیون و 819هزار ریال در استان تهران و کمترین آن 554هزار ریال در استان کهگیلویه و بویراحمد بوده است. همچنین کمترین میزان قیمت خریدوفروش یک مترمربع زمین یا زمین ساختمانهای مسکونی کلنگی، مربوط به استان یزد با 42هزار ریال و بیشترین میزان آن در استان تهران با 197میلیون و 885هزار ریال به دست آمده است.
متوسط قیمت خریدوفروش هر مترمربع زیربنای مسکونی
متوسط قیمت خریدوفروش هر مترمربع زیربنای مسکونی معامله شده از طریق بنگاههای معاملات ملکی در سطح کل کشور 12میلیون و 329هزار ریال بوده است که نسبت به دوره قبل 28/5 درصد و نسبت به دوره مشابه سال قبل 49/5 درصد افزایش داشته است. مقایسه متوسط قیمت خریدوفروش هر مترمربع زیربنای مسکونی در میان استانهای کشور نشان میدهد که بیشترین آن 29میلیون و 33هزار ریال در استان تهران و کمترین آن 1720هزار ریال در استان کهگیلویه و بویراحمد بوده است. از سوی دیگر، کمترین قیمت خریدوفروش هر مترمربع زیربنای مسکونی در معاملات انجام شده در این دوره مربوط به استان بوشهر و اصفهان با 90هزار ریال و بیشترین میزان آن متعلق به استان تهران با 208میلیون و 333هزار ریال بوده است.
متوسط اجاره ماهانه به علاوه سهدرصد ودیعه پرداختی برای اجاره یک مترمربع زیربنای مسکونی
متوسط اجاره ماهانه به علاوه سهدرصد ودیعه پرداختی برای اجاره یک مترمربع زیربنای مسکونی از طریق بنگاههای معاملات ملکی در سطح کل کشور 58هزار و 74ریال بوده است که نسبت به دوره قبل 9/9درصد و نسبت به دوره مشابه سال قبل 30/2 درصد افزایش داشته است. در میان استانهای کشور بیشترین متوسط اجاره ماهانه به علاوه سهدرصد ودیعه پرداختی برای اجاره هر مترمربع زیربنای مسکونی معامله شده 130هزار و 777 ریال در استان تهران و کمترین آن 15هزار و 545 ریال در استان یزد بوده است. همچنین، کمترین اجاره ماهانه به علاوه سهدرصد ودیعه پرداختی برای اجاره هر مترمربع زیربنای مسکونی این دوره مربوط به استان خراسان جنوبی با 1667 ریال و بیشترین آن مربوط به استان تهران با 837هزار و 931 ریال بوده است.