سعید لیلاز عضو شورای مرکزی حزب کارگزاران سازندگی وچهره شناخته شده در اقتصاد سیاسی ایران سه شنبه   7آذر ماه  1396 قراربود با حسین راغفر اقتصاددان چپگر ای ایرانی در محل پژوهشگاه علوم انسانی در باره این موضوع که " آیا سیاستهای اقتصادی  دولت منجر به کاهش فقر می شود " مناظره کند.حسین راغفربه این مناظره نیامد و درغیاب او لیلاز  ناگزیر به مواجهه با شماری از دانشجویان طرفدار اقتصاددولتی شد.

  سعید لیلاز در این نشست دنبال این بود که روشن کند دخالت دولتهای ایرانی در اقتصاد و کسب و کار ایرانیان از 60 سال پیش تا امروز نه تنها به عدالت اقتصادی و اجتماعی منجر نشده است بلکه راه افزایش شکاف طبقاتی در ایران را هموار کرده است  . وی که استاد تاریخ در دانشگاه شهید بهشتی نیز است با استناد به آمار و ارقام دردسترس و اطلاعات موجود برجای مانده از منابع رسمی تولید آمار تاکید کرد ،بیشترین حجم دخالت دولت دراقتصاد ایران دردودوره 1350 تا1357 و سپس در سالهای 1384 تا بهار 1392 رخ داد ،زیرا در این دو دوره از تاریخ معاصر بیشترین درآمد نفتی به خزانه دولتها ریخته شد و دست این نهاد برای دخالت دراقتصاد بازتر شد. درحالی که درهردو دوره یادشده دولتهای وقت ادعای سیاستهای اقتصادی عدالت طلبان داشتند بیشترین شکاف درآمدی پدیدار شد. به گفته لیلاز در این دو مقطع سیاستهایی اتخاذ شد که راه رانت خواری و فساد  برای یک گروه کوچک از خانواده ها فراهم شد و آنها توانستند به زیان گروههای تهیدست جامعه بیشترین سهم را از درآمد نفت به خود اختصاص دهند و این داستان راه رابرای شکاف بیشتر طبقاتی هموارکرد.

عضو ارشد حزب کارگزاران سازندگی با استناد به آمار و اطلاعات تاکید کرد دردودوره هم در سالهای پس از انقلاب اسلامی شاهد افزایش سطح رفاه تهیدستان بوده ایم. یک دوره به سالهای اداره جنگ از 1360 تا1368 برمی گردد و همچنین دردوره اصلاحات نیز  وضعیت رفاهی اقشارفقیر بهبود پیدا کرد. لیلاز با تشریح فرایندی که راه را برای حضورحداکثری نهادهای حکومتی به لحاظ نظری و اجرایی درمسیر افزایش دخالت دولت درکسب و کارمردم و اقتصاد کلان از اوایل دهه 1340 به این طرف بازکرده است ،تصریح کرد، با وجود این سطح گسترده از دخالتهای دولتی که با توجه به هزینه کرد دست کم 3000میلیارددلار پول نفت حاصل از صادرات و تزریق منابع ارزان قیمت انرژی به اقتصاد ایران همراه بوده است  انتظار می رفت شاخص هایی مثل شاخص ضریب جینی و یا  شاخص فلاکت درایران بهتر از کشورهایی مثل امریکا شود اما الان وضع این شاخص ها در ایران  بدتر از آمریکاست که دولت آن کمتر دراقتصاددخالت می کند. این میزان دخالت در 6دهه سپری شده نتیجه اش این است که درحال حاضر براساس اطلاعات دریافتی از وزارت تعاون ،کار و رفاه اجتماعی در ایران 3میلیون نفرتوانایی ندارند به اندازه استانداردهای موجود غذا  مصرف کنند که کالری مورد نیاز بدنشان تامین شود. در ایران 12 تا 13 میلیون نفر هنوز درلب مرزخط فقر یا زیر خط فقر قراردارند . این درحالی است که از سال1340 تا امروز دولتها خود را موظف کرده اند سیاستهای اقتصادی برپایه فقرزدایی اتخاذ و اجرا کنند.

به گزارش ساعت 24 ، این استاد دانشگاه شهید بهشتی با اشاره به اینکه درسال 1390 به نقطه عطف در قدرت خرید کارمندان رسیدیم و مسیر تغییر کرد و به سرازیری افتاد ادامه داد: در این سال 25 در صد از قدرت خرید کارمندان کاسته شد. چرا چنین اتفاقی افتاد؟ چون فضای کار گونه ای شد که منابع به دست آمده از افزایش قیمت نفت به جیب 400 تا500هزار نفررفت و 40 میلیون ایرانی فقیر تر شدند. انتقال درآمد به سوی این 500 هزارنفربا توجه به اینکه سطح مصرف انها نمی توانست ناگهان چند برابر شود به کاهش مصرف کل جامعه منجرشد و بخشی از رکود فعلی نیز به همین دلیل اتفاق افتاده است. کاهش قدرت خرید شهروندان تاامروز ادامه دارد و من نمی دانم چرا روشنفکران ایرانی در برابر نصف شدن مصرف لبنیات در جامعه که بیشتر ناشی از کاهش مصرف گروههای تهیدست است فریاد سر نمی دهند. به گزارش ساعت 24 دراین نشست و درزمان پرسش و پاسخ چند نفر از حاضران که اکثر انها جوان بودند با حرارت تمام سخنان لیلاز در باره اینکه دخالت دولت موجب افزایش فقر می شود را نقد کرده و با استناد به تجربه تاریخی ایران و کشورهای دیگر به نکوهش اقتصاد آزادپرداختند .برخی از آگاهان باوردارند اقتصاد ناتوان ایران در ایجاد شغل پایدار برای جوانان حتی تحصیلکرده وجانبداری صرفا لفظی دولت از بخش خصوصی این شبهه را ایجادکرده است که اقتصاد ایران یک اقتصاد سرمایه داری است و به همین دلیل به رشد  افکار ضد اقتصاد آزاد به ویژه در میان کسانی که دغدغه هایی فراتر از دغدغه شخصی دارند منجر شده است.

به طور مثال این تصور شاید وجود دارد که در ایران طبقه سرمایه دار از خصوصی سازی استفاده کرده است .اما سعید لیلاز باوردارد اقتصادایران در 6 دهه گذشته هرگز یک اقتصادآزاد نبوده است و همواره سایه نهاددولت برسر کسب و کارهای ایرانیان سایه انداخته است. او به نقل از محمدرضا پهلوی یادآورشدکه او خود را بلشویک – به کمونیست سرسسخت روسی اتلاق می شود -  می دانست و به نفع کشاورزان شعار می داد.لیلاز با اشاره به اینکه خصوصی سازی بدون آزادسازی همین می شود که شده است. برای اینکه خصوصی سازی موثراتفاق بیفتد باید پیش از آن آزادسازی رخ دهد.