آرمان - توسعه سرمایه‌گذاری در دولت‌های نهم و دهم در حالی پیشانی شعارهای اقتصادی دولت بود که عملا این مساله در حوزه CNG به کلی فراموش شد و در طول چند سال با دنده معکوس حرکت کرد. فعالان این حوزه در چندسال گذشته تنها با مشکل کارمزد روبه‌رو نبودند، چرا که بی‌مهری دولت در این حوزه کار را به اختلاف‌های فنی و صدور قبوض نجومی برای جایگاه‌داران CNG کشاند، اما نگاهی به آمار سرمایه‌گذاری در این حوزه نشان از عقب ماندن در زمینه فعالیت‌های CNG و در نهایت کاهش استقبال بخش خصوصی برای سرمایه‌گذاری در ساخت جایگاه خبر می‌دهد.
به گفته فعالان این عرصه، بسیاری از جایگاه‌داران در طول چند سال گذشته از سرمایه‌گذاری در ساخت این جایگاه‌ها انصراف داده یا در بهترین حالت جایگاه خود را به سختی حفظ کرده‌اند.
اما یک نکته در مورد سرمایه‌گذاران جدید و قدیم در حوزه CNG مشترک است و آن هم کاهش رغبت سرمایه‌گذاران و در نهایت غیراقتصادی شدن سرمایه‌گذاری در جایگاه‌ها است. به گفته فعالان این بخش، بسیاری از افرادی که سرمایه‌های خود را به سمت ساخت جایگاه سوق داده‌اند، حال با رشد معکوسی که بازدهی این جایگاه‌ها از خود نشان می‌دهد ترجیح می‌دهند تا سرمایه خود را به سمت دیگری هدایت کنند و از ضرر بیشتر در این رابطه خودداری کنند. بر همین اساس در طول 4 سال گذشته ۱۸۰درصد رشد در زمینه مصرف CNG صورت گرفته است که در عین حال ۱۲۰درصد رشد منفی در ساخت جایگاه‌ها دیده می‌شود. بر این اساس در این حوره ۳۰۰درصد از برنامه عقب هستیم. البته کاهش میزان سرمایه‌گذاری تنها مساله‌‌ای نیست که جایگاه‌داران این روز‌ها با آن روبه‌رو هستند، چرا که تعطیلی جایگاه‌ها در طول یک سال اخیر رشد بسیاری به خود گرفته و معضل دیگری در این بخش شده است.
رشد 50 درصدی تعطیلی جایگاه‌های CNG
در این میان چندی پیش خبر تعطیلی 19 جایگاه در قزوین بار دیگر بر آغاز این تعطیلی‌ها صحه گذاشت. در این رابطه مدیر شرکت ملی پخش فرآورده‌های نفتی منطقه قزوین عنوان کرده بود: در استان قزوین 54 جایگاه CNG تک منظوره و دو منظوره داریم که 19 واحد آن در چند ماهه گذشته به دلیل بدهی به شرکت گاز تعطیل بوده است. به گزارش ایسنا، حسین عادلی اظهار کرد: پیش‌بینی می‌شود بدون هیچ مشکلی بنزین مورد نیاز مردم استان در ایام نوروز تامین شود؛ میانگین مصرف بنزین در کل کشور بین 64 تا 67 میلیون لیتر در روز است که پیش‌بینی می‌شود این میزان در ایام نوروز به 90 میلیون لیتر در روز برسد. مدیر شرکت ملی پخش فرآورده‌های نفتی منطقه قزوین افزود: در استان قزوین 54 جایگاه CNG تک منظوره و دو منظوره داریم که 19 واحد آن در چند ماهه گذشته به دلیل بدهی به شرکت گاز تعطیل بوده است که تا این لحظه براساس جلسات برگزار شده مصوب شد که در فاز اول 6 جایگاه با قسط‌بندی و شرایط ویژه شروع به کار کنند.
وی تصریح کرد: جایگاه‌هایی که در 500 متر مکعب ایجاد شده‌اند، برای ما صرفه اقتصادی ندارند و به جای سوددهی، زیان‌ده هستند که با حضور داوطلبانه این جایگاه‌داران مشکلات آنها حل و برای کسب سود بیشتر برنامه‌ریزی می‌شود. یک ماه قبل نیز 2 جایگاه سی‌ان‌جی در جویبار تعطیل شد. در آن زمان فرماندار جویبار عنوان کرده بود که 5 جایگاه سی‌ان‌جی برای خدمات‌رسانی به مردم و مسافران تعبیه شده است. به گفته وی، برای رفع این مشکل تاکنون پیگیری‌ها و مکاتبات فراوانی انجام شده که متاسفانه اقدام خاصی صورت نگرفته است.
قبض‌های نجومی و عدم همکاری شرکت گاز
اما در میان جایگاه‌هایی که در حوزه CNG فعال هستند، در مجموع ۱۰ تا ۱۵درصد جایگاه‌ها خصوصی بوده و بقیه یا به‌صورت دولتی اداره شده یا در مالکیت شهرداری و دیگر ارگان‌ها است. اما یکی از مسئولان ارشد جایگاه‌های CNG در همین زمینه از مشکلات فعالان و سرمایه‌گذاران این حوزه می‌گوید. اردشیر دادرس، رئیس هیات مدیره انجمن صنفی CNG عنوان می‌کند که تعطیلی جایگاه‌ها چند عامل مختلف را می‌تواند دربر داشته باشد. وی در توضیح این دلایل می‌گوید: یکی از مواردی که می‌تواند در تعطیلی جایگاه‌ها موثر باشد، نقص فنی یا اورهال(بازیابی) است که به‌صورت اجباری و براساس استانداردها انجام می‌شود. البته عدم وجود قطعات و تجهیزات مناسب که در برخی موارد به دلیل تحریم است نیز در این میان بسیار تاثیرگذار است. به گفته وی، ممکن است در برهه‌ای قیمت‌ها 5 یا 6 برابر افزایش داشته باشد یا قطعات اصلی در بازار موجود نباشد که این مساله باز هم باعث تعطیلی جایگاه‌های CNG به دلیل نقص فنی می‌شود.
دادرس با تاکید بر اینکه هریک از دلایلی که در نهایت باعث تعطیلی جایگاه‌ها می‌شود، سرمایه‌گذاری در این جایگاه‌ها را غیراقتصادی می‌کند، گفت: قیمت قطعات از 500 تا 600 هزار تومان به 5 تا 6 میلیون تومان رسیده و ادامه فعالیت برای صاحبان جایگاه‌ها توجیهی ندارد. به گفته وی، مساله اختلاف کنترمیترینگ بین جایگاه‌های CNG و شرکت گاز نیز یکی دیگر از مواردی است که می‌توان در تعطیلی جایگاه‌های CNG عنوان کرد. دادرس اظهار می‌کند: مساله کنترمیترینگ باعث ایجاد انحراف در محاسبه قیمت شده و در نهایت قبوض جایگاه‌ها با قیمت‌های نجومی همراه می‌شود. به‌عنوان مثال یک جایگاه قبضی معادل 82 میلیون تومان را دریافت کرده بود، در حالی که فروش کل این جایگاه 70 میلیون تومان می‌شد و باز هم برای صاحب جایگاه توجیه اقتصادی نداشت.
به گفته وی، بر این اساس صاحبان جایگاه‌ها نمی‌توانند 100درصد قبض را بپردازند و به همین دلیل به شرکت گاز پیشنهاد کرده‌اند تا زمانی که اختلاف کنترمیترینگ برطرف شود، 95درصد این قبض را بپردازند. البته تاکنون شرکت گاز در این رابطه اقدامی انجام نداده و با این مساله موافقت نکرده است. دادرس تاکید می‌کند که از دیگر عوامل تعطیلی جایگاه‌ها عدم اعلام نرخ‌های کارمزد به‌صورت کارشناسی است که سبب شده به مدت 3 سال میزان کارمزد در نرخ 40 تومان باقی بماند و این در حالی است که در طول 7ماه گذشته حدود 80درصد هزینه‌های جاری و ثابت این جایگاه‌های افزایش داشته و در عین حال نرخ کارمزد بدون تغییر باقی مانده است.
کارمزدهایی که همچنان پایین است
به اعتقاد وی، اگر این میزان افزایش هزینه‌ها را در میزان کارمزد محاسبه کنیم، باید کارمزدی معادل 40 تومان به جایگاه‌ها اختصاص یابد که در حال حاضر هیچ تغییری نداشته است. دادرس خاطرنشان می‌کند: از ابتدای سال جاری تاکنون میزان تعطیلی جایگاه‌ها 50درصد افزایش داشته است و به نظر می‌رسد که موج جدیدی از این تعطیلی در راه باشد. از ابتدای دی ماه امسال تا اوایل اسفند ماه 150 تا 160 جایگاه تعطیل شده است.
البته وی در این زمینه هشدار می‌دهد که در صورت توجه نشدن به این تعطیلی‌ها باید شاهد افزایش مصرف بنزین باشیم و در نهایت 20میلیون لیتر بنزینی که در حال حاضر با CNG جایگزین شده دوباره به سمت مصرف بنزین بچرخد. رئیس هیات مدیره انجمن صنفی CNG تاکید می‌کند که اگر کارمزد جایگاه‌ها به‌صورت کارشناسی و منطقی تعیین و اعلام نشود، در این صورت مشکلات جدی‌تری گریبان جایگاه‌های CNG را می‌گیرد. به اعتقاد وی، در این صورت 2 اتفاق ناخوشایند در این حوزه می‌افتد؛ در مرحله اول افرادی که در شرایط فعلی در این حوزه فعالیت می‌کنند از این صنعت فرار می‌کنند و در مرحله بعد افراد جدیدی برای سرمایه‌گذاری در این صنعت وارد نمی‌شوند.
در این صورت دولت هم متضرر شده و نمی‌تواند سرمایه‌گذاری در این صنعت را رشد و توسعه دهد. به نظر می‌رسد در روزهای باقی مانده از سال جاری دولت همچنان مصر بر باقی ماندن کارمزد فعلی است و همین مساله که یکی از جدی‌ترین مشکلات جایگاه داران است خود حاکی از موکول شدن بررسی مشکلات جایگاه‌داران به سال آینده است. گو اینکه سال آینده با وجود احتمال اجرای فاز دوم هدفمندی و افزایش قیمت بنزین و گاز، رفع مشکلات جایگاه‌داران همچنان به جلسات مشترک میان این 2 بخش نیاز دارد تا برای یک بار هم که شده دولت به‌صورت جدی‌تری مشکلات بخش خصوصی را رفع کند.
کد خبر:
38611
تاریخ انتشار: 20 اسفند 1391 - 15:23
آرمان - توسعه سرمایه‌گذاری در دولت‌های نهم و دهم در حالی پیشانی شعارهای اقتصادی دولت بود که عملا این مساله در حوزه CNG به کلی فراموش شد و در طول چند سال با دنده معکوس حرکت کرد. فعالان این حوزه در چندسال گذشته تنها با مشکل کارمزد روبه‌رو نبودند، چرا که بی‌مهری دولت در این حوزه کار را به اختلاف‌های فنی و صدور قبوض نجومی برای جایگاه‌داران CNG کشاند، اما نگاهی به آمار سرمایه‌گذاری در این حوزه نشان از عقب ماندن در زمینه فعالیت‌های CNG و در نهایت کاهش استقبال بخش خصوصی برای سرمایه‌گذاری در ساخت جایگاه خبر می‌دهد.
به گفته فعالان این عرصه، بسیاری از جایگاه‌داران در طول چند سال گذشته از سرمایه‌گذاری در ساخت این جایگاه‌ها انصراف داده یا در بهترین حالت جایگاه خود را به سختی حفظ کرده‌اند.
اما یک نکته در مورد سرمایه‌گذاران جدید و قدیم در حوزه CNG مشترک است و آن هم کاهش رغبت سرمایه‌گذاران و در نهایت غیراقتصادی شدن سرمایه‌گذاری در جایگاه‌ها است. به گفته فعالان این بخش، بسیاری از افرادی که سرمایه‌های خود را به سمت ساخت جایگاه سوق داده‌اند، حال با رشد معکوسی که بازدهی این جایگاه‌ها از خود نشان می‌دهد ترجیح می‌دهند تا سرمایه خود را به سمت دیگری هدایت کنند و از ضرر بیشتر در این رابطه خودداری کنند. بر همین اساس در طول 4 سال گذشته ۱۸۰درصد رشد در زمینه مصرف CNG صورت گرفته است که در عین حال ۱۲۰درصد رشد منفی در ساخت جایگاه‌ها دیده می‌شود. بر این اساس در این حوره ۳۰۰درصد از برنامه عقب هستیم. البته کاهش میزان سرمایه‌گذاری تنها مساله‌‌ای نیست که جایگاه‌داران این روز‌ها با آن روبه‌رو هستند، چرا که تعطیلی جایگاه‌ها در طول یک سال اخیر رشد بسیاری به خود گرفته و معضل دیگری در این بخش شده است.
رشد 50 درصدی تعطیلی جایگاه‌های CNG
در این میان چندی پیش خبر تعطیلی 19 جایگاه در قزوین بار دیگر بر آغاز این تعطیلی‌ها صحه گذاشت. در این رابطه مدیر شرکت ملی پخش فرآورده‌های نفتی منطقه قزوین عنوان کرده بود: در استان قزوین 54 جایگاه CNG تک منظوره و دو منظوره داریم که 19 واحد آن در چند ماهه گذشته به دلیل بدهی به شرکت گاز تعطیل بوده است. به گزارش ایسنا، حسین عادلی اظهار کرد: پیش‌بینی می‌شود بدون هیچ مشکلی بنزین مورد نیاز مردم استان در ایام نوروز تامین شود؛ میانگین مصرف بنزین در کل کشور بین 64 تا 67 میلیون لیتر در روز است که پیش‌بینی می‌شود این میزان در ایام نوروز به 90 میلیون لیتر در روز برسد. مدیر شرکت ملی پخش فرآورده‌های نفتی منطقه قزوین افزود: در استان قزوین 54 جایگاه CNG تک منظوره و دو منظوره داریم که 19 واحد آن در چند ماهه گذشته به دلیل بدهی به شرکت گاز تعطیل بوده است که تا این لحظه براساس جلسات برگزار شده مصوب شد که در فاز اول 6 جایگاه با قسط‌بندی و شرایط ویژه شروع به کار کنند.
وی تصریح کرد: جایگاه‌هایی که در 500 متر مکعب ایجاد شده‌اند، برای ما صرفه اقتصادی ندارند و به جای سوددهی، زیان‌ده هستند که با حضور داوطلبانه این جایگاه‌داران مشکلات آنها حل و برای کسب سود بیشتر برنامه‌ریزی می‌شود. یک ماه قبل نیز 2 جایگاه سی‌ان‌جی در جویبار تعطیل شد. در آن زمان فرماندار جویبار عنوان کرده بود که 5 جایگاه سی‌ان‌جی برای خدمات‌رسانی به مردم و مسافران تعبیه شده است. به گفته وی، برای رفع این مشکل تاکنون پیگیری‌ها و مکاتبات فراوانی انجام شده که متاسفانه اقدام خاصی صورت نگرفته است.
قبض‌های نجومی و عدم همکاری شرکت گاز
اما در میان جایگاه‌هایی که در حوزه CNG فعال هستند، در مجموع ۱۰ تا ۱۵درصد جایگاه‌ها خصوصی بوده و بقیه یا به‌صورت دولتی اداره شده یا در مالکیت شهرداری و دیگر ارگان‌ها است. اما یکی از مسئولان ارشد جایگاه‌های CNG در همین زمینه از مشکلات فعالان و سرمایه‌گذاران این حوزه می‌گوید. اردشیر دادرس، رئیس هیات مدیره انجمن صنفی CNG عنوان می‌کند که تعطیلی جایگاه‌ها چند عامل مختلف را می‌تواند دربر داشته باشد. وی در توضیح این دلایل می‌گوید: یکی از مواردی که می‌تواند در تعطیلی جایگاه‌ها موثر باشد، نقص فنی یا اورهال(بازیابی) است که به‌صورت اجباری و براساس استانداردها انجام می‌شود. البته عدم وجود قطعات و تجهیزات مناسب که در برخی موارد به دلیل تحریم است نیز در این میان بسیار تاثیرگذار است. به گفته وی، ممکن است در برهه‌ای قیمت‌ها 5 یا 6 برابر افزایش داشته باشد یا قطعات اصلی در بازار موجود نباشد که این مساله باز هم باعث تعطیلی جایگاه‌های CNG به دلیل نقص فنی می‌شود.
دادرس با تاکید بر اینکه هریک از دلایلی که در نهایت باعث تعطیلی جایگاه‌ها می‌شود، سرمایه‌گذاری در این جایگاه‌ها را غیراقتصادی می‌کند، گفت: قیمت قطعات از 500 تا 600 هزار تومان به 5 تا 6 میلیون تومان رسیده و ادامه فعالیت برای صاحبان جایگاه‌ها توجیهی ندارد. به گفته وی، مساله اختلاف کنترمیترینگ بین جایگاه‌های CNG و شرکت گاز نیز یکی دیگر از مواردی است که می‌توان در تعطیلی جایگاه‌های CNG عنوان کرد. دادرس اظهار می‌کند: مساله کنترمیترینگ باعث ایجاد انحراف در محاسبه قیمت شده و در نهایت قبوض جایگاه‌ها با قیمت‌های نجومی همراه می‌شود. به‌عنوان مثال یک جایگاه قبضی معادل 82 میلیون تومان را دریافت کرده بود، در حالی که فروش کل این جایگاه 70 میلیون تومان می‌شد و باز هم برای صاحب جایگاه توجیه اقتصادی نداشت.
به گفته وی، بر این اساس صاحبان جایگاه‌ها نمی‌توانند 100درصد قبض را بپردازند و به همین دلیل به شرکت گاز پیشنهاد کرده‌اند تا زمانی که اختلاف کنترمیترینگ برطرف شود، 95درصد این قبض را بپردازند. البته تاکنون شرکت گاز در این رابطه اقدامی انجام نداده و با این مساله موافقت نکرده است. دادرس تاکید می‌کند که از دیگر عوامل تعطیلی جایگاه‌ها عدم اعلام نرخ‌های کارمزد به‌صورت کارشناسی است که سبب شده به مدت 3 سال میزان کارمزد در نرخ 40 تومان باقی بماند و این در حالی است که در طول 7ماه گذشته حدود 80درصد هزینه‌های جاری و ثابت این جایگاه‌های افزایش داشته و در عین حال نرخ کارمزد بدون تغییر باقی مانده است.
کارمزدهایی که همچنان پایین است
به اعتقاد وی، اگر این میزان افزایش هزینه‌ها را در میزان کارمزد محاسبه کنیم، باید کارمزدی معادل 40 تومان به جایگاه‌ها اختصاص یابد که در حال حاضر هیچ تغییری نداشته است. دادرس خاطرنشان می‌کند: از ابتدای سال جاری تاکنون میزان تعطیلی جایگاه‌ها 50درصد افزایش داشته است و به نظر می‌رسد که موج جدیدی از این تعطیلی در راه باشد. از ابتدای دی ماه امسال تا اوایل اسفند ماه 150 تا 160 جایگاه تعطیل شده است.
البته وی در این زمینه هشدار می‌دهد که در صورت توجه نشدن به این تعطیلی‌ها باید شاهد افزایش مصرف بنزین باشیم و در نهایت 20میلیون لیتر بنزینی که در حال حاضر با CNG جایگزین شده دوباره به سمت مصرف بنزین بچرخد. رئیس هیات مدیره انجمن صنفی CNG تاکید می‌کند که اگر کارمزد جایگاه‌ها به‌صورت کارشناسی و منطقی تعیین و اعلام نشود، در این صورت مشکلات جدی‌تری گریبان جایگاه‌های CNG را می‌گیرد. به اعتقاد وی، در این صورت 2 اتفاق ناخوشایند در این حوزه می‌افتد؛ در مرحله اول افرادی که در شرایط فعلی در این حوزه فعالیت می‌کنند از این صنعت فرار می‌کنند و در مرحله بعد افراد جدیدی برای سرمایه‌گذاری در این صنعت وارد نمی‌شوند.
در این صورت دولت هم متضرر شده و نمی‌تواند سرمایه‌گذاری در این صنعت را رشد و توسعه دهد. به نظر می‌رسد در روزهای باقی مانده از سال جاری دولت همچنان مصر بر باقی ماندن کارمزد فعلی است و همین مساله که یکی از جدی‌ترین مشکلات جایگاه داران است خود حاکی از موکول شدن بررسی مشکلات جایگاه‌داران به سال آینده است. گو اینکه سال آینده با وجود احتمال اجرای فاز دوم هدفمندی و افزایش قیمت بنزین و گاز، رفع مشکلات جایگاه‌داران همچنان به جلسات مشترک میان این 2 بخش نیاز دارد تا برای یک بار هم که شده دولت به‌صورت جدی‌تری مشکلات بخش خصوصی را رفع کند.
