غلامحسین شافعی، رئیس اتاق ایران، که در صدر هیاتی تجاری همراه با حسن روحانی، رئیس جمهور، به ایروان سفر کرده، امروز در همایش تجاری ارمنستان و ایران سخنرانی کرد. مسئولان اقتصادی ارمنستان و فعالان بخش خصوصی دو کشور در این همایش حضور داشتند.
همچنین در این سفر، رئیس پارلمان بخش خصوصی ایران و محمدرضا کرباسی، معاون بین الملل اتاق ایران، با مارتین سرکیسیان رئیس اتاق بازرگانى و صنعت ارمنستان دیدار و گفت‌وگو کردند.
متن کامل سخنرانی رئیس اتاق ایران در همایش تجاری ارمنستان-ایران به این شرح است:
جناب آقای سورن کارایان، وزیر محترم توسعه ی اقتصادی و سرمایه گذاری جمهوری ارمنستان
جناب آقای سجادی، سفیر محترم جمهوری اسلامی ایران در ایروان
جناب آقای مارتین سرگسیان، ریاست محترم اتاق بازرگانی و صنعت ارمنستان
حضار گرامی، خانم ها و آقایان
در ابتدا مایلم خوشوقتی خود را از حضور در چنین گردهمایی با حضور مقامات عالیرتبه ی جمهوری اسلامی ایران و ارمنستان و همچنین بازرگانان و صاحبان صنایع و بنگاه های مهم اقتصادی دو کشور ابراز نمایم. پیش از آغاز سخنانم، اجازه می خواهم از همه ی عوامل برگزار کننده ی این نشست بخصوص سفارت محترم جمهوری اسلامی ایران در ایروان و اتاق بازرگانی و صنعت ارمنستان تشکر و قدردانی نمـایم. برگزاری این همایش ها در شناخت دو طرف نسبت به فرصت ها و پتانسیل ها و توسعه ی روند همکاری ها بسیار کمک خواهد کرد.
در سال های گذشته روابط ایران و ارمنستان همواره دوستانه بوده و دو کشور شرکای استراتژیک در منطقه محسوب می شوند.
دو کشور همسایه از تاریخ و فرهنگ مشابهی برخوردار بوده و سابقه ی روابط آن ها به هزاران سال پیش و دوران مادها باز می گردد. اقلیت ارامنه ی ایران اقلیتی رسمی، شناخته شده و فعال در عرصه های مختلف جامعه بخصوص امور تجاری و اقتصادی می باشد. همکاری دو کشور در زمینه ی امنیت انرژی از اهمیت ویژه ای برخـوردار بوده و در آینده نزدیک مـی توان گاز ایران را از طریق گرجستان و دریای سیاه به اروپا انتقال داد. اتصال کشورمان به اروپا در کنار مسیر فعلی گامی موثر در توسعه ی روابط اقتصادی ایران و ارمنستان به شمار می آید. ایران همچنین از طریق اتحادیه ی اوراسیا و عدم وجود تعرفه های گمرکی می تواند به کشورهای عضو این اتحادیه و از طریق خطوط ریلی و جاده ای کالاهای خود را صادر کند.
با توجه به آغاز مذاکرات با اتحادیه اوراسیا به منظور انعقاد قرارداد تعرفه ی ترجیحی، دو کشوری که می‌توانند در ابتدا از مزیت‌های این قرارداد استفاده کنند، ایران و ارمنستان هستند.
با تأکید بر عضویت ارمنستان در تعاملات تجارت جهانی و همچنین عضویت این کشور در تشکیلات اوراسیا و با توجه به این که ارمنستان در بین اعضای اوراسیا تنها کشوری است که با ایران مرز زمینی دارد، ایران می‌تواند از بازار 180 میلیون نفری این کشورها استفاده کرده و کالاهای خود را از طریق ارمنستان به آنها صادر کند. علاوه بر این مزیت دیگری که ارمنستان از آن برخوردار است و ایران هم می‌تواند به نحو مطلوبی از آن بهره ببرد ارتباط تجاری خاصی است که ارمنستان با اروپا دارد و کالاهایی که در این کشور تولید شوند با مالیات بسیار کم به اروپا صادر می‌شوند.
ترجیحات تعرفه‌ای اروپا (GSP)، امکان ارایه ی تسهیلات بانکی ارمنستان به سرمایه‌گذاران ایرانی و تعرفه ی صفر کالای ارمنستانی در اتحادیه اوراسیا، از جمله فرصت‌های پیش‌روی تجار ایرانی برای افزایش فعالیت در ارمنستان و اروپا است.
اگر کالاهای ایرانی در ارمنستان تولید شوند و برچسب تولید در این کشور برآنها زده شود، با تعرفه ی صفر درصدی در سایر کشورهای عضو اتحادیه اوراسیا همچون روسیه، بلاروس و قزاقستان، قرقیزستان، تاجیکستان و ازبکستان قابل توزیع است. این امتیاز خوبی برای سرمایه‌گذاران و تجار ایرانی است تا صادرات محصولات خود را به این کشورها افزایش دهند.
البته ما امیدواریم ارمنستان در بخشی از خط‌های تولیدی که قرار است توسط ایرانی‌ها در این کشور ایجاد شود، مشارکت کند و بانک‌های ارمنستان تسهیلاتی معادل نیمی از سرمایه مورد نیاز تجار ایرانی را تامین کنند. چرا که سرمایه‌گذاری ایرانی‌ها در این کشور علاوه بر ایجاد اشتغال، سودآوری خوبی نیز برای این کشور دارد.
سه منطقه ی تجارت آزاد در ارمنستان وجود دارد که تجار ایرانی می‌توانند بدون پرداخت مالیات به تعاملات تجاری خود در این مناطق بپردازند. خوشبختانه خطوط هوایی تهران – ایروان هم قابل توجه است تا جایی که به صورت متوسط سه پرواز در هفته بین دو کشور انجام می‌شود.
ایران و ارمنستان می توانند در زمینه های خدمات فنی و مهندسی، انرژی، پتروشیمی، انتقال برق، احداث سد، ایجاد کارخانه های تولیدی و صنعتی و استخراج معدن، کشاورزی، گردشگری بخصوص اکو توریسم و توریسم سلامت، همکاری در کشورهای ثالث و همکاری میان شرکت های کوچک و متوسط با یکدیگر همکاری نمایند.
ایران همچنین تلاش می کند تا با راه‌اندازی خط جنوب به شمال کشور و اتصال آن به ارمنستان و سپس دریای مدیترانه یکی از مسیرهای جاده ابریشم را احیا کند. کالاهای ارمنستان می توانند از طریق بنادر ایران در خلیج فارس به خصوص به مقاصد چین و هند و آسیای جنوب شرقی حمل شوند.
دو کشور با تبادل اطلاعات و همکاری مشترک می توانند با اجرای پروژه های مشترک به بازارهای منطقه دست یابند. ارمنستان می تواند با سرمایه گذاری های مشترک با ایران به کشورهای همسایه ی شرقی و بازار عراق راه یابد.
صادرات ایران به ارمنستان در نیمه نخست امسال حدود 140 میلیون دلار بوده که پیش بینی می‌شود تا پایان سال به 280 میلیون دلار برسد. در سال 2015 حجم صادرات ایران به ارمنستان به 198 میلیون دلار و حجم واردات کشورمان از ارمنستان به 78 میلیون دلار رسید.
در اجلاس کمیسیون مشترک دو کشور اسناد متعددی در زمینه ی اجتناب از اخذ مالیات مضاعف، تشویق و حمایت از سرمایه‌گذاری‌های مشترک، موافقتنامه بازرگانی دوجانبه به امضای مسئولان دو کشور رسید اما باید آنها را وارد فاز اجرایی کرد.
وجود روابط سیاسی حسنه بین دو کشور و نزدیکی جغرافیایی و وجود مرز مشترک از جمله نقاط مثبت میان ایران و ارمنستان بوده و سهولت اعزام و پذیرش هیات های تجاری و بازاریابی، وجود کالاهای تولیدی دارای مزیت و پتانسیل صادراتی به آن کشور و وجود منطقه آزاد تجاری - صنعتی ارس در مجاورت مرز از دیگر مزایای تجارت با ارمنستان است.
بخش های خصوصی دو کشور می توانند در زمینه ی صادرات کالاهای عمرانی، خدمات فنی و مهندسی، همکاری های علمی بخصوص در زمینه ی نانو تکنولوژی و توسعه ی گردشگری با یکدیگر همکاری نمایند بخصوص آن که ایران می تواند در ساخت طرح های زیربنایی و صنعتی و تجاری ارمنستان و اکتشاف و بهره برداری معدنی بویژه مس، سنگ آهن و طلا و ساخت طرح های تولیدی فولاد به ارمنستان کمک کند. اما در ابتدا باید در خصوص رفع موانع بخصوص مشکلات بانکی و بیمه ای و نقل و انتقالات پولی و معرفی ظرفیت های موجود تلاش کرد.
طولانی شدن راه‌اندازی مرکز تجاری ایران در ایروان، عدم وجود روابط بانکی، عدم شناخت کافی سلایق و نیاز بازار، عدم وجود موافقتنامه تجارت آزاد میان دو کشور، تجارت به شیوه سنتی و ضعف در تبلیغ را می توان از مهمترین نقاط ضعف روابط دوجانبه برشمرد.
مرکز تجاری ایران در ارمنستان می تواند با ارائه ی خدمات تجاری مانند خدمات مشاوره، شبکه ی پخش کالا، حمل و نقل و ایجاد مرکز نمایشگاه دائمی کالاهای ایرانی کمک موثری برای تجار ایرانی جهت شناخت بازار ارمنستان و تسهیل تجارت در این کشور باشد.
در پایان مایلم آمادگی اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی ایران را به عنوان پارلمان بخش خصوصی ایران به همراه اتاق بازرگانی مشترک ایران و ارمنستان بعنوان بازوی اجرایی اتاق ایران به منظور همکاری با اتاق بازرگانی و صنعت ارمنستان در خصوص کمک و تسهیل توسعه ی روابط تجاری و اقتصادی دو کشور اعلام کنم.
برای همه موفقیت آرزو می کنم.
