اتاق خبر: یک سال زحمت می‌کشد. گرمای تابستان و سرمای زمستان را به جان خریده و بیل به‌دست در باغ های زرشک این سو و آن سو 
می رود تا در نهایت با دسترنج روزهای پرتلاشش اندکی از دردهایش را التیام بخشد، غافل از اینکه عواملی مانند دخالت دلالان در خریدوفروش، سرمازدگی های نابهنگام، گرمای شدید تابستان و دیگر مشکلات دسترنج سالانه‌شان را به یغما می‌برد.
کشاورزی از مهم‌ترین بخش های اقتصادی کشور و از جمله منابع درآمد روستاییان بوده و از طرفی محصولات به‌عمل‌آمده اعم از زرشک، زعفران، عناب باعث درخشش خراسان جنوبی در سطح ملی شده است.
این در حالی است که سال‌هاست این محصولات از مشکلاتی مانند عدم‌حمایت بیمه‌ای کشاورزان، عدم برند سازی، هجوم آفات به برخی مزارع و سرمازدگی رنج می برند.
نابودی محصول در گرمای تابستان و سرمای زمستان
یکی از کشاورزان روستای مزداب بیرجند، اظهار کرد: گرمای تابستان سال جاری سه تن از محصول زرشکم را نابود کرد.
محمد سفری با بیان اینکه هر ساله به‌طور متوسط چهار تن زرشک برداشت می‌کنم، گفت: این در حالی است که پیش‌بینی می‌شود در سال جاری ۷۰۰ کیلوگرم زرشک برداشت داشته باشم.
وی با اشاره به مشکلات زرشکاران استان، اظهار کرد: بیمه یکی از مهم‌ترین مشکلات پیش روی این افراد است.
سفری ادامه داد: روند پرداخت خسارت محصولات بسیار طولانی بوده و همچنین میزان کمی از غرامت نیز پرداخت می‌شود.
یکی از زرشکاران روستای شوشود اظهار کرد: زرشک محصولی است که تولید آن آب زیادی را می‌طلبد.
محمد زنگویی با بیان اینکه خشک‌سالی های چندساله آبدهی بسیاری از قنات های روستایی را کاهش داده است، افزود: این امر باعث شیوع آفات در محصولات کشاورزی از جمله زرشک شده است.
وی سرمازدگی و گرمای تابستان را از دیگر عوامل کاهش برداشت زرشک دانست و گفت: تاکنون این پدیده‌ها نیز خسارت های زیادی را به باغات زرشک وارد کرده است.
زنگویی با بیان اینکه کشاورزان همواره تلاش می‌کنند زرشک مرغوبی را به بازار عرضه کنند، افزود: در این راستا باید مسئولان نیز حمایت های ویژه‌ای داشته باشند.
وی خواستار بیمه محصول زرشک در تمامی مراحل کاشت، برداشت و فرآوری شد و افزود: همچنین باید دست دلالان از خریدوفروش محصولات کشاورزی کوتاه شود.
وی با اشاره به اینکه به دلیل نبود بارگاه های زرشک خشک کنی هرکیلو زرشک از کشاورز به قیمت سه هزار تومان در قبال چک های مدت دار خریداری می شود، بیان کرد: مجبوریم به دلیل اینکه محصول خراب نشود آن را هرچه سریعتر به فروش برسانیم اما همین محصول که دسترنج یکسال زحمات است پس از خشک کردن به قیمت های بالای ۲۰ هزار تومان در بازار به فروش می رسد.
وی عنوان کرد: عملا سود حاصل از فروش به جیب دلالان می رود و کشاورز سهمی از آن ندارد.
بازارچه شبانه‌روزی محصولات کشاورزی ایجاد شود
یکی دیگر از زرشکاران قائن اظهار کرد: تولید زرشک زحمات زیادی را می‌طلبد.
ابراهیم نیازی کمبود آب را از مهم‌ترین مشکل زرشکاران دانست و افزود: نبود سم در بازار فروش و عدم‌حمایت برخی مسئولان از دیگر مشکلات موجود است.
وی با بیان اینکه هرساله در زمینه فروش محصول زیان‌هایی را متحمل می‌شویم، افزود: باید در راستای فروش این محصولات چاره‌اندیشی جدی صورت گیرد.
نیازی خواستار ایجاد بازارچه شبانه‌روزی محصولات کشاورزی استان شد و بیان کرد: همچنین باید زمینه فروش زرشک تازه در دیگر شهرها نیز فراهم شود.
وی در خصوص بیمه محصول زرشک بیان کرد: بیمه تا زمانی پاسخگوی خسارت است که زرشک روی درخت باشد این در صورتی است که در زمان خشک‌کردن و فرآوری خسارت های زیادی به کشاورزان وارد می‌شود.
خسارت ۷۰ میلیون ریالی به کشاورزان
یک کشاورز روستایی بیان کرد: زرشک یک سال در میان محصول می‌دهد.
احمد اسماعیلی با بیان اینکه در سال جاری، سال برداشت محصول زرشک باغات من بوده است، افزود: متأسفانه آفت، خشک‌سالی و سرمازدگی خسارت زیادی را به محصولاتم وارد کرد.
وی خسارت وارده به باغ های زرشک را ۷۰ میلیون ریال دانست و اظهار کرد: کشاورزان امیدی به ماندن در روستاها ندارند.
اسماعیلی با اشاره به نحوه فروش محصول زرشک خود، بیان کرد: زرشک با شاخ و برگ را باقیمت هر کیلو سه هزار تومان به فروش می‌رسانم.
وی خواستار حمایت مسئولان شد و افزود: باید به روستاییان، دامداران و کشاورزان بیشتر از هر قشر دیگری توجه شود.
این پیرمرد روستایی با بیان اینکه دسترنج سالانه کشاورزان به دلایل مختلف از بین می رود، گفت: همچنین سود حاصل از زحمت یک ساله‌شان را تقدیم سودجویان می‌کنند.
کاهش ۱۵ درصدی برداشت زرشک در استان
رئیس سازمان جهاد کشاورزی خراسان جنوبی اظهار کرد: پیش‌بینی می‌شود در سال جاری ۱۴ هزار و ۲۶۰ تن زرشک از باغات بارور برداشت شود.
خراسان جنوبی تولید ۹۸ درصد زرشک کشور را در دارد و نداشتن بارگاه بهداشتی برای خشک‌کردن این محصول از مهم‌ترین مشکل زرشکاران این استان استهاشم ولی پور مطلق اظهار کرد: ۱۴ هزار و ۲۲۸ هکتار از باغ های خراسان جنوبی زیر کشت زرشک بوده که از این میزان ۱۲ هزار و ۸۳۰ هکتار بارور است.
وی از کاهش ۱۵ درصدی برداشت زرشک نسبت به یک سال گذشته خبر داد و افزود: افزایش دما در تابستان و سرمازدگی از جمله عوامل کاهش تولید محصول زرشک شده است.
ولی پور مطلق با اشاره زمان برداشت محصول زرشک، اظهار کرد: برداشت این محصول از مهرماه آغازشده و تا پایان آذرماه نیز ادامه دارد.
وی با بیان اینکه خراسان جنوبی تولید ۹۸ درصد زرشک کشور را در اختیار دارد، بیان کرد: نداشتن بارگاه بهداشتی برای خشک‌کردن این محصول از مهم‌ترین مشکل زرشکاران این استان است.
زمینه فروش زرشک تازه در سطح کشور فراهم می‌شود
رئیس کمیسیون کشاورزی اتاق بازرگانی بیرجند بیان کرد: در سال جاری هر کیلو زرشک تازه باقیمت سه هزار تومان توسط تعاونی‌ها خریداری می‌شود.
سید حسین خیریه ادامه داد: در راستای جلوگیری از ضرر کشاورزان، تعاونی‌های روستایی زرشک را از آن‌ها خریداری کرده و به واحد های فرآوری تحویل می‌دهند.
وی با اشاره به مشکلات زرشک کاران خراسان جنوبی، بیان کرد: خام فروشی از مهم‌ترین مشکلات این کشاورزان است.
خیریه تازه فروشی را یکی از راهکارهای حل مشکل خام فروشی زرشک دانست و افزود: باید زمینه‌ای فراهم شود که زرشک تازه را در سطح کشور به فروش برسانیم.
وی ادامه داد: تلاش ما بر این است که زرشک تازه خراسان جنوبی به‌صورت مناسبی بسته‌بندی‌شده و در سطح ایران به‌خصوص تهران توزیع شود.
رئیس کمیسیون کشاورزی اتاق بازرگانی بیرجند ادامه داد: همچنین بسته‌بندی های زرشک باید به گونه‌ای باشد که موردپذیرش استانداردهای اروپایی باشد.
وی با بیان اینکه باید دستگاه‌هایی تهیه شود که در بسته‌بندی زرشک بار میکروبی را از بین ببرد، افزود: باید مشکلات پیش روی صادرات زرشک را رفع کنیم.
خیریه از برند سازی زرشک خراسان جنوبی خبر داد و افزود: در این راستا اقداماتی انجام‌شده و در آینده‌ای نزدیک نیز تحقق می‌یابد.
برند سازی طلا و یاقوت سرخ خراسان جنوبی
رئیس ترمینال تخصصی ضبط و فرآوری زرشک و عناب خراسان جنوبی گفت: زرشک و زعفران استان برند سازی می‌شود.
احسان بیکی اظهار کرد: برند زرشک و زعفران در پروتکل سوئیس به ثبت رسیده و تا ۴۵ روز آینده وارد خراسان جنوبی می‌شود.
وی ادامه داد: این برند مخصوص محصولات کشاورزی زرشک و زعفران خراسان جنوبی و فرآورده‌های جانبی مربوط به آن‌ها است.
بیکی اظهار کرد: در حال حاضر ۵۰ تن زرشک پفکی برای صادرات داریم که تا برند آن‌ها دریافت نشود، نمی‌توانیم صادرات را انجام دهیم.
وی اظهار کرد: همچنین به دلیل نبود برند، برخی از محصولات نامرغوب دیگر استان‌ها بانام و برند خراسان جنوبی در بازارها عرضه می‌شود.
بیکی با بیان اینکه خراسان جنوبی نخستین ترمینال ضبط زرشک در کشور را دارد، افزود: ظرفیت لازم را برای خرید بخشی از محصولات کشاورزان و کوتاه کردن دست دلالان را داریم.
به دلیل نبود برند، برخی از محصولات نامرغوب دیگر استان‌ها بانام و برند خراسان جنوبی در بازارها عرضه می‌شودد وی ادامه داد: در زمینه ارگانیک محصولات کشاورزی نیز با دانشگاه علوم پزشکی گفت‌وگوهایی انجام‌شده تا در مزارع پیاده‌سازی شود.
بیکی با اشاره به اقدامات انجام‌شده در راستای حمایت از کشاورزان استان، اظهار کرد: سال گذشته تفاهم‌نامه‌ای برای خرید زرشک با سازمان تعاون روستایی استان امضا شد.
وی ادامه داد: بر اساس این تفاهم‌نامه سازمان تعاون روستایی موظف شد با تأییدیه کارشناسان اتاق بازرگانی بیرجند، محصول زرشک کشاورزان را خریداری کند.
بیکی با بیان اینکه در این تفاهم‌نامه تشکل های سازمان تعاونی به‌طور قوی و جدی وارد میدان عمل نشدند، افزود: اما این امر تا حدی دست دلالان را کوتاه کرد.
وی با انتقاد از شرایط کارگاه‌های زرشک پاک‌کنی در استان، بیان کرد: در این کارگاه‌ها کارشناس نظارتی وجود نداشته و محصول باکیفیت پایینی بسته‌بندی می‌شود.
زرشک به عنوان یکی از محصولات استراتژیک خراسان جنوبی می تواند نقش گسترده ای در توسعه اقتصادی این استان ایفا کند که توجه به صنایع فرآوری و حمایت از صادرکنندگان و کشاورزان باید مورد توجه مسئولان قرار گیرد.
هم‌اکنون بیش از ۹۸درصد زرشک کشور در خراسان جنوبی تولید می شود و بیش از ۳۶ هزار کشاورز بهره بردار این محصول چشم انتظار کمک های مسئولان در برنامه ریزی و کمک های تسهیلاتی برای ایجاد بارگاه های بهداشتی و صنایع تبدلی کوچک هستند.
منبع:مهر
