فراز جبلی- سمیه سایش- یک ماه و نیم قبل از استعفای محسن جلال پور در روز 24 خرداد 1395 به مناسبت یک سالگی ریاست جلال پور 2 ساعتی میهمان وی بودیم و بحث های مختلفی را درباره علت رئیس شدن وی در اتاق بازرگانی و عملکردش در یک سال گذشته انجام شد. اما به دلایلی هیچ گاه این مصاحبه اجازه چاپ پیدا نکرد و در حالی که خود جلال پور در روزنوشت هایش به این مصاحبه اشاره داشت اما قرار شد که این مصاحبه به دلایلی منتشر نشود. شاید در آن تاریخ هیچ کس فکر نمی کرد که کمتر از 2 ماه بعد دیگر جلال پور در طبقه دهم ساختمان جدید اتاق بازرگانی ایران حاضر نشود. به دلیل کنار رفتن جلال پور قرار شد که بخش هایی از این مصاحبه در اتاق خبر منتشر شود. این بخش سوم از مصاحبه مفصل جلال پور است که در آن به بررسی ضعف های اتاق در دوره مدیریت خود می پردازد.
*مهمترین نکته ای که در این یک سال مغفول واقع شده است چیست؟
آنچه ما در یک سال گذشته انجام داده ایم که هم هیأت رئیسه، هم هیأت نمایندگان و هم کمیسیون ها انجام داده اند ولی زورشان نرسیده است باز کردن گره های مشکلات بنگاه های اقتصادی است و این مسئله جدی ما است. ما فکر می کنیم تا قدرت حضور و اثبات و تأثیرگذاری جدی نداشته باشیم نمی توانیم انتظار شرایطی را داشته باشیم که مطالبات به نتیجه برسد. فعالیت اقتصادی جمهوری اسلامی ایران که تنها بخش تجاری و اقتصادی در اتاق خلاصه نیست. فعالیت بخش خصوصی ایران در مقایسه با کل اقتصاد نسبت به همه کشورهای جهان کمتر است. ما عملا اقتصادی داریم که هنوز نیمه بیشترش به روایتی 70 و به روایتی 80 که آمار صحیحی هم از آن نداریم در اختیار دولت است. از همان بخش خصوصی هم که کلش در اختیار اتاق ایران نیست. اتاق اصناف و تعاون هستند مضاف بر این که بعضی از فعالان اقتصادی در هیچ کدام از این 3 اتاق نیز نمی گنجند و متأسفانه بخشی از اقتصاد زیرزمینی هم در این آمار هستد. بنابراین آن اثرگذاری، نفوذ کلام و حضور موثرش اتفاق نیفتاده است. ما حرف می زنیم، راهبرد می دهیم و پیگیری می کنیم ولی بخش عمده ای از جامعه نیستیم و نبوده ایم پس نمی توانیم مطالب را به نتیجه برسانیم. کاری که در یک سال گذشته اتفاق افتاده است این بود که در مجلس، دولت، قوای مختلف دعوت می شویم و موقعیتی ایجاد شد که با دادن راهبردها و نقطه نظرها مشکلات را حل کنیم. شاید یک سال زمینه خوبی فراهم کرده ولی زمینه حل مشکل و شنیدن آن ایجاد شده است. امروز باید تشکل های ما مشکلات و راه حل ها را به صورت علمی و کارشناسی محکم و مستند به اتاق ارائه دهد تا اتاق هم به نمایندگی از بخش خصوصی در جاهایی که صاحب کرسی است آنها را ارائه دهد و از حقوق بخش خصوصی دفاع کند. نقطه قوت اتاق در این یک سال ایجاد ظرفیت بین نظام و دولت و حاکمیت بود و نقطه ضعف این بود که تا به امروز نتوانسته است گره ای بگشاید. حال باید از این شرایط ایجاد شده برای گره گشایی استفاده کند.
شما به گره موجود در بنگاه‌های اقتصادی اشاره کردید. برخی از منتقدان شما براین باورند که عدم برطرف‌سازی مشکلات کنونی اقتصاد نشات گرفته از نزدیکی شما به دولت است. نظرتان دراین باره چیست؟
اتاق بازرگانی مشاور سه قوه است. سوال من این است که کدام مشاور با دیدگاه تقابلی می‌تواند مشاوره دهد؟
اما در دوره آقای احمدی نژاد اتاق به عنوان مهمترین منتقد پیش روی دولت به شمار می‌رفت.
در دوران آقای احمدی نژاد بنده به عنوان عضو هیات رئیسه بودم، در آن زمان نیز ما و آقای نهاوندیان سعی در کاهش تنش‌ها داشتیم و این موضوع نیز با همکاری اعضای هیات رئیسه شکل گرفت.البته این را هم باید گفت که در آن زمان آقای احمدی نژاد اعلام کرد که وزرا حق ورود به اتاق را ندارند و اتاق بازرگانی نیز در بخش اجرایی هیچ جایگاهی ندارد ما برای ثبت در تاریخ اقدام به انتقاد علنی کردیم. بنابراین با چنین رویکردی چگونه می‌توان انتظار بهبود شرایط اقتصاد کشور و همکاری میان قوا را داشت. به واقع، در آن زمان اتاق در زمینه مشاوره دادن به ارکان‌های حاکمیتی بایکت شد. در این زمینه لازم است به مثالی اشاره کنم. به عنوان مثال تا زمانی که بنده با شما در زمینه خدمت به خلق فعالیت می‌کنیم و هدفمان نیز خدمت‌رسانی به منافع ملی کشوراست، چرا باید در نقطه تقابلی یک دیگر قرار بگیریم؟ سوال من اینجاست که خدماتی که دلسوزانه و در راستای منافع ملی نظام صورت می گیرد، چراجزئیات آن باید به دیگران منتقل شود. خوشبختانه امروز دری به روی اتاق بسته نیست که بنده بخواهم میکروفنی را در دست بگیرم و در تمام رسانه‌ها درباره عملکردها اظهارنظر کنم. در بازه زمانی کنونی هر نوع رفتارغیر کارشناسی شده‌ای برای برخورد با میزان عملکردهای دستگاه‌های اجرایی خلاف است. به‌واقع، این نوع اظهارنظرهای برخی گروه‌های خاص تنها فضای کشور را برای مردم یک ملت متشنج می‌کند و متاسفانه این رفتارها در دولت نهم و دهم به وفور به چشم می‌خورد و در نهایت ما شاهد چند دستگی گروه‌ها و جناح‌ها در آن زمان شدیم. شما کجای دنیا را سراغ دارید که رسانه‌ها مسائل سیاسی و جناحی را مدام سرکوب کنند و عملکرد افراد و دستگاه‌های اجرایی را رسانه‌ای و در فضای مسمومی دهان به دهان بچرخانند. به‌واقع، این رفتارها برای یک کشور نوعی پارادایم غلط یا یک ناهنجاری محسوب می‌شود.
بنده معتقدم تا زمانی که درب‌ها برروی بخش خصوصی باز است اساسا نباید انتقاد نا به جایی داشت یا لااقل آن انتقاد را از طریق رسانه‌ها منتشر کرد. هم اکنون بعد از نشست با شما بنده نشست دیگری با نمایندگان مجلس شورای اسلامی خواهم داشت. در این بازه زمانی دولتمردان بارها اعلام کرده که تریبون برای مشکلات بخش خصوصی در اختیارجلال‌پوراست و بنده نیز از این فرصت استفاده کرده‌ام و چالش‌ها و نقاط ضعف را بارها به گوش مسئولین رسانده‌ام. باتوجه به اینکه از روی کار آمدن مجلس دهم مدتی نگذشته من برای چهارمین مرتبه در این جلسات در خدمت نمایندگان پارلمان حضور یافتم. چندی پیش نیز آقای دکتر جهانگیری در جلسه‌ای حضور داشت و چندین بار نیز اعلام کرد امروز توجه به بخش خصوصی کشور دو چندان شده و صحبت‌ها و خواسته‌های این افراد به کمتر از یک۲۴ ساعت روی میز رئیس جمهور،وزرا و... قرارمی‌گیرد؛ حال با چنین صحبت‌هایی اگر من بخواهم تمام امورات گذرانده شده در اتاق بازرگانی و دستاوردهای حاصله را بیان کنم که نوعی خود نمایی است. در حقیقت، مطرح کردن برخی دستاوردها در رسانه ملی نوعی فرهنگ اشتباه است که در سال‌های گذشته این نوع رفتارها باب شد. حال عده‌ای هم که در این بازه زمانی کار چندانی ندارند، همچنان تمایل دارند که فرهنگ گذشته را ترویج دهند و هم اکنون نیز برخی افراد را با کف، دست، هورا و هو تشویق به ادامه اقدامات گذشته می‌کنند. شما بروید سخنرانی من در شورای گفت و گو و کمیته ماده 76 برای احقاق حقوق بخش خصوصی و انتقاد از دولت را ببینید. آن وقت نوع برخورد بنده را که به عنوان نماینده بخش‌خصوصی و مدافع بنگاه‌های اقتصادی در جلسات نمایندگان دولت حضور می‌یابم را بررسی و قضاوت کنید. اکنون باتوجه به روی کارآمدن مجلس دهم بنده برای چندمین بار در کنار نمایندگان حضور خواهم یافت ودر مورد موضوعات مختلف و شرایط روز اقتصاد اظهار نظر خواهم کرد. درواقع، امروزه بخش خصوصی بسیاری از انتقادها، تشویق‌ها و تمجید ها را بدون مطرح کردن در فضای رسانه‌ای پشت تریبون مجلس اعلام می کند. حال، چنین رویکردی مناسب است یا با گفت و گو با رسانه‌ها بحث‌های درون سازمانی را وارد فاز دیگری کنیم و فضای متشنج امروز جامعه را منتشنج‌تر از قبل جلوه دهیم؟ به عبارت دیگر، هر زمان که سه قوا در زمینه مسائل روز و بحث‌های مشورتی به اتاق بازرگانی به عنوان بازوی اقتصاد کشور میدان دهد و وارد گفت و گو شوند بی شک چنین رویه کنونی ادامه‌دار خواهد بود، اما اگر برگه سیاست‌گذاری تغییر کند بخش خصوصی نیزدر این باره مجبور است حرکت دیگری از خود نشان دهد تا عملکرد خود را برای همگان و در تاریخ به ثبت رساند. به عبارت دیگر در این بازه زمانی بخش خصوصی باید ۳ خصیصه را رعایت کند تا در ارکان حاکمیت اثرگذار باشد؛ این مولفه‌های عبارتند از:۱) همه گیر بودن یعنی تشکل و اعضای هیات نمایندگان اجازه دهند افرادمختلف درنشست‌ها حضور یابند، ۲) ضرورت انجام دهی کار علمی و کارشناسی در بدنه بخش خصوصی ۳)تشویق نگاه فراملی و حذف نگاه بنگاهی افراد شکل گیرد. درواقع، اگر این سه مولفه در بخش مدیریتی اتاق شکل گیرد، اعتمادسازی را نیزدر بخش حاکمیتی کشور جلوه داده است.
هم اکنون اثرگذاری اتاق بازرگانی را در دولت یازدهم چطور ارزیابی می کنید؟
خوشبختانه امروز عملکرد اتاق دربخش‌های اقتصادی قابل قبول بوده و توجه دولتمردان نسبت به ورود بخش خصوصی در ارکان‌های تصمیم‌گیری دو چندان شده است.
با این رویه که شما در مورد عملکرد یک سالتان گفتید، فکر می‌کنید که اعضا به عملکرد شما چه نمره‌ای دهند؟
این را باید اعضا بگویند اما شاید اگر بگویم که از عملکرد خودم راضی نیستم بگویید بلوف می‌زند. اما به والله قسم بنده واقعا از شرایط موجود ناراضیم و امیدوارم که طی دوره‌های بعدی وبا کمک اعضای هیات رئیسه بتوانیم عملکرد قابل قبولی را در پرونده دور هشتم اتاق بازرگانی، صنایع و معادن رقم زنیم.
این روزها بحث‌هایی مبنی بر شفافسازی حقوق کارکنان مطرح است.اتاق برای جلوگیری از فساد مالی و شفافسازی حقوق کارمندان خود چه اقداماتی در نظر دارد؟
در فضای کنونی برخی ها از آب گل آلود ماهی می‌گیرند و شما به عنوان نمایندگان رسانه باید از این نوع حاشیه سازی ها جلوگیری کنید. بنده از زمانی که در منصب خود قرار گرفتم به شدت از عدم شفافیت در بحث های مالی پرهیز کرده ام و عده ای را نیز در این زمینه قصد دارم که تغییر دهم اما ناگفته نماد که این افراد که می توانند معطل باشند و به هرحال باید برای این افراد در پست دیگری کار تعریف کرد. متاسفانه در شرایطی قرار داریم که سرمایه های اجتماعیمان نیز ته نشین شده است و افراد یکدیگر متهم می کنند. امروز باتوجه به اینکه بنده بیشترین مستندات را در زمینه بخش های مالی دراختیار دارم اما انگشت اتهام را به روی هیچ کس دراز نخواهم کرد.امروز بنده با مدارک و صراحت لازم اعلام میکنم که هیچ اخذ حقوق غیرشفافی در اتاق وجود ندارد و در آینده نیز قرار است رفتارهای اداره امور مالی اتاق بدون هیچ کم و کاستی علنی و درج شود.
