به گزارش اتاق خبر، در این حالت است که می‌توان شرکت دانش‌بنیانی را راه‌اندازی و از بسیاری از مزیت‌هایی که دولت برای آنها در نظر گرفته استفاده کرد. در قالب همین پژوهش‌هاست که دانشگاه شریف توانسته در طول ۱۰ سال ۲۵۰ قرارداد با صنایع مختلف منعقد کند و درآمد بالایی را برای این دانشگاه رقم بزند.
انواع پژوهش‌های دانشگاهی
پژوهش‌های دانشگاهی اغلب در ۳ قالب کلی ارائه می‌شوند؛ یکی پژوهش‌هایی است که به‌عنوان مرزی از دانش یا مقاله تلقی می‌شوند و با استفاده از مقاله شما می‌توانید دانش تولیدی خود را در معرض ارزیابی داوران یا استادان دانشگاه قرار دهید و در صورت قبول آن مقاله در یکی از مجلات علمی پژوهشی یا علمی ترویجی چاپ می‌شود. نوع دیگر پژوهش‌ها، پژوهش‌هایی است که به یافته‌هایی دست پیدا می‌کند که این یافته‌ها برای سرمایه‌گذاران ارزشمند خواهد بود و به آنها کمک خواهد کرد شرایط اقتصادی خود را بهبود بخشیده یا مشکلی از صنعت را حل کنند. اغلب این پژوهش‌ها به صورت قرارداد و با ارتباط دانشگاه و صنعت شکل می‌گیرند. از این‌رو، سرمایه‌گذار حاضر است هزینه‌ای را برای دریافت پژوهش مورد نظر در قبال رفع مشکل خود پرداخت کند.
نوع دیگر پژوهش‌هایی است که درنهایت منجر به نوآوری می‌شود. در برخی موارد فردی که به نوآوری دست یافته از این ظرفیت استفاده می‌کند تا بتواند نقشی در بازار داشته باشد. به همین دلیل، پژوهشگران بیشتر به دنبال ایده‌های نوآورانه‌ای هستند که در بازار خریدار و ارزش اقتصادی داشته باشد. در این صورت پژوهشگر موفق به دستیابی به ایده نوآورانه می‌شود و می‌تواند شرکت دانش‌بنیانی برای خود متصور شود. در واقع ممکن است ایده‌ای به ذهن استادان دانشگاه یا فارغ‌التحصیلان دانشگاهی برسد که با استفاده از تحقیق و پژوهش بتوانند آن ایده را در کارگاه یا به‌طور معمول در انبار منزل خود تبدیل به محصول یا کالایی کنند که در بازار خریدار داشته باشد. در این میان دانشگاه‌های کشور در سال‌های اخیر و کشورهای پیشرفته در دو دهه اخیر به این جمع‌بندی رسیده‌اند که دانشگاه‌ها می‌توانند نقش ارزنده‌ای در رفع نیازهای بازار ایفا کنند. از این‌رو فرآیندها و نهادهایی در داخل دانشگاه‌ها مستقر شدند تا بتوانند این خدمات را ارائه کنند. این مراکز درحال‌حاضر به نام مراکز رشد و پارک‌های علم و فناوری فعالیت می‌کنند. مسعود تجریشی، معاون پژوهش و فناوری دانشگاه شریف در گفت‌وگو با صمت در این‌باره گفت: دانشگاه شریف حدود ۱۰ سال است که مراکز رشد را در این دانشگاه راه‌اندازی کرده تا دانشجویان و استادان دانشگاه بتوانند در فاصله زمانی ۳ تا ۴ساله ایده‌های خود را در معرض آزمایش بگذارند و از خدمات حقوقی، فیزیکی و... این مراکز استفاده کنند و کالای خود را در بازار به فروش برسانند. این شرکت‌ها زمانی که قابلیت فروش محصولات خود را پیدا کنند و تبدیل به شرکت دانش‌بنیان شوند از دانشگاه بیرون رفته و به صورت مستقل به فعالیت خود ادامه خواهند داد. در طول ۱۰ سالی که از عمر مرکز رشد دانشگاه شریف می‌گذرد ۹۰درصد مجموعه‌هایی که از دل دانشگاه بیرون رفته‌اند، موفق بوده‌اند.
به گفته تجریشی، دانشگاه شریف علاوه بر مراکز رشد به فکر ارائه خدمات فنی و دانشی به دانشجویان و استادان است که محصول آنها در بازار خریدار دارد. علاوه بر این ۲ مجتمع خدمات فناوری برای کسانی که در حوزه‌های تخصصی موفق به عقد قرارداد و چاپ مقاله شده‌اند در نظر گرفته شده است؛ این افراد می‌توانند در این مرکز مستقر شده و از خدمات آن استفاده کنند تا در زمینه قراردادهای صنعتی و فروش محصولات خود در بازار جدی‌تر عمل کنند. او افزود: در مجتمع‌های خدمات فناوری مجموعه‌هایی در نظر گرفته شده تا دانشجویان دارای ایده این دانشگاه بتوانند در این مجموعه‌ها مستقر شوند، علاوه بر این بخشی از این مرکز برای کمک به فروش محصولات دانشجویان با تامین منابع مالی در نظر گرفته شده است به این صورت که دانشجویانی که موفق به ارائه طرح تجاری خود شوند و بازار خوبی برای آن وجود داشته باشد از طرف دانشگاه برای آنها تسهیلاتی در نظر گرفته خواهد شد. معاون پژوهش و فناوری دانشگاه شریف با اشاره به اینکه اکنون سرمایه‌گذاران حاضر به سرمایه‌گذاری برای ۱۲ مورد از پروژه‌های این دانشگاه شده‌اند، تصریح کرد: این پروژه‌ها در حوزه‌های مختلفی از جمله «آی تی» و مهندسی موفق عمل کرده‌اند و شهرداری درخواست خود را برای سرمایه‌گذاری و همکاری با این پژوهشگران اعلام کرده است. در ۱۰ سال اخیر حدود ۱۴۰ مورد از ایده‌های این دانشگاه موفق به ورود به بازار شده‌اند که به دلیل محدودیت فضا خارج از دانشگاه فعالیت می‌کنند. در سال جاری با توجه به راه‌اندازی مجتمع خدمات فناوری تعداد شرکت‌های مستقر در دانشگاه از ۱۰ تا ۱۵ مورد به دو برابر افزایش خواهد یافت. به گفته تجریشی، برنامه‌های آینده این دانشگاه گسترش ارائه خدمات فنی و شناسایی ایده‌های دانشجویان و استادان است که با همکاری صندوق نوآوری و شکوفایی استقرار ۳۷ مورد از شرکت‌های این دانشگاه در دل دانشگاه ممکن و تاکنون ۲۵۰ قرارداد صنعتی در این دانشگاه منعقد شده است.
همکاری با شرکت‌های دانش‌بنیان
تولید علم از آموزش، تحقیق و پژوهش شروع و این علم در مرحله بعد تبدیل به فناوری نوآورانه می‌شود. در این مرحله است که شرکت‌های دانش‌بنیان شکل می‌گیرند که از عمر این شرکت‌ها در کشورمان خیلی نمی‌گذرد و این شرکت‌ها سهم خود را آنگونه که باید در بازار پیدا نکرده‌اند. محمدعلی برخورداری، رییس دانشگاه علم و صنعت با بیان اینکه درحال‌حاضر بیش از ۵ شرکت دانش‌بنیان با حمایت دانشگاه علم و صنعت فعالیت دارند به صمت گفت: این شرکت‌ها در حوزه‌هایی مانند کامپوزیت و پشم و شیشه به نتایج خوبی رسیده‌اند و انتظار می‌رود که بتوانند محصولات خود را در سطح بین‌الملل برای صادرات مطرح کنند. او با اشاره به برنامه‌های دانشگاه علم و صنعت برای ارتباط بیشتر با شرکت‌های دانش‌بنیان و استفاده از پژوهش‌های دانشگاهی افزود: با توجه به اینکه اعضای شرکت‌های دانش‌بنیان را اغلب دانشجویان و استادان دانشگاه تشکیل می‌دهند به همین دلیل، ارتباط دوسویه دانشگاه با این شرکت‌ها برای استفاده از پژوهش‌های دانشگاهی همواره حفظ می‌شود. همکاری دانشگاه علم و صنعت با شرکت‌های دانش‌بنیان به این صورت خواهد بود که این شرکت‌ها باید ۲درصد از درآمد خود را به دانشگاه واگذار کنند و در مقابل دانشگاه بر فعالیت آنها نظارت خواهد کرد و حمایت‌های مالی، معافیت مالیاتی و گمرکی که در قانون برای حمایت از شرکت‌های دانش‌بنیان مشخص شده برای آنها در نظر گرفته خواهد شد.
موفقیت شرکت‌های دانش‌بنیان
محصول نوآورانه برای تبدیل به تجاری‌سازی، سازوکارهای فراتر از دانشگاه را می‌طلبد هرچند دانشگاه می‌تواند ایده‌های شرکت‌های دانش‌بنیان را تامین کند اما برای تجاری‌سازی محصول مولفه‌های دیگری مانند بازاریابی، تولید به صرفه، سرمایه، آشنایی با بازار و... نیز لازم است. جواد واثقی‌امیری، رییس دانشگاه صنعتی انوشیروانی بابل در این‌باره به صمت گفت: تلاش این دانشگاه گسترش ارتباط و همکاری با صنایع مختلف است. درحال‌حاضر پروژه‌های این دانشگاه برای صنایع دفاعی به کار رفته و شرکت‌های دانش‌بنیان با حمایت این دانشگاه در حوزه‌های مختلف از پیل سوختی و تولید برق از امواج دریا گرفته تا کشاورزی و برق به دستاوردهای خوبی رسیده‌اند. او افزود: دانشگاه صنعتی بابل دارای یک مرکز رشد است که حدود ۳۰ شرکت در آن مشغول فعالیت هستند و از این تعداد حدود ۸ شرکت موفق به دریافت تاییدیه دانش‌بنیان شده‌اند و دارای محصول نوآورانه هستند.
منبع: صمت
95102
