به گزارش اتاق خبر، در این جلسه از روند پیشرفت فیزیکی پروژه‌های فولادی و چالش‌ها و مشکلاتی که در این مسیر قرار گرفته صحبت به میان آمد و وزیر صنعت، معدن و تجارت با شنیدن سخنان مجریان پروژه‌های فولادی درباره دلایل به تعویق افتادن این پروژه‌ها بر ضرورت تسریع در بهره‌برداری از ۷ طرح فولادی تاکید کرد.
مهم‌ترین چالشی که مسئولان و مجریان این ۷ طرح فولادی به آن اشاره کردند مشکل تامین زیرساخت‌ها و اصلی‌ترین آن کمبود آب برای پیشرفت این پروژه‌هاست. ۷ طرح فولادی در دولت دهم و در سال ۱۳۸۵ شروع شد اما به بهره‌برداری نرسید و کار ناتمام ماند. این پروژه‌های از جمله پروژه‌های ناتمامی است که از دولت گذشته به ارث رسیده و مشکلات زیرساختی فراوانی از جمله جانمایی اشتباه برای این ۷ طرح تاکنون مطرح شده و با این حال دولت یازدهم با قبول این مشکلات سعی دارد با هدف ایجاد اشتغال در منطقه به هر شکل این طرح‌ها را فعال و واحدهای فولادی را راه‌اندازی کند. فولاد سپیددشت (استان چهارمحال و بختیاری)، نی‌ریز (فارس)، میانه (آذربایجان‌شرقی)، شادگان (خوزستان)، بافت (کرمان)، قائنات (خراسان جنوبی) و سبزوار (خراسان رضوی) و بافق (یزد) ۸ طرح فولادی به شمار می‌روند که پس از مدتی طرح فولادی بافق یزد به بخش خصوصی واگذار شد و ۸طرح فولادی به ۷ طرح تبدیل شد. بسیاری از این طرح‌ها در دولت یازدهم فعال و روند مثبتی در پیش گرفته است. این طرح‌ها هر یک دارای ۸۰۰هزار تن ظرفیت هستند که مجموع ظرفیت آنها به ۶/۴ میلیون تن می‌رسد.
روند پیشرفت طرح‌های فولادی
از مهم‌ترین ایراداتی که به این ۷ طرح گرفته می‌شود این است که در مکان‌های کم‌آب احداث شده‌اند. درحالی که تولید فولادی به آب زیادی نیاز دارد و بهتر است در مناطقی که نزدیک به دریا هستند، احداث شود. برخی نیز معتقدند این طرح‌ها در دولت قبلی تنها با اهداف انتخاباتی کلید خورده و از آغاز اقدامی اشتباه و غیراصولی بوده است. با این حال از بین این طرح‌ها چند طرح از پیشرفت فیزیکی خوبی برخوردارند به‌طور مثال آنطور که در این جلسه اعلام شد طرح فولاد شادگان حدود ۹۱درصد پیشرفت فیزیکی داشته و مشکل اصلی در روند اجرای این پروژه نیز تامین برق موردنیاز است. تست گرم این پروژه تا پایان تیر راه‌اندازی می‌شود و در شهریور تولید پایه آن آغاز خواهد شد. یکی دیگر از طرح‌ها نیز طرح فولاد میانه است که از لحاظ زیرساختی مشکلی ندارد و تنها مشکل این پروژه تامین برخی از تجهیزات مودنیاز و کمبود نقدینگی است. پروژه فولاد قائنات نیز حدود ۸۰درصد پیشرفت فیزیکی داشته و تست سرد این پروژه بهمن آغاز می‌شود. پروژه فولاد نی‌ریز نیز به میزان ۸۲درصد پیشرفت فیزیکی داشته که اواسط دی تست سرد این پروژه آغاز می‌شود و در اسفندماه تولید پایه آن آغاز خواهد شد. پروژه فولاد بافق نیز پیشرفت فیزیکی نداشته، و مشکل اصلی در اجرای این پروژه تامین زیرساخت‌ها یعنی برق، آب و جاده است. پروژه فولاد سبزوار ۲۴درصد پیشرفت فیزیکی داشته و حدود ۸۰درصد تجهیزات این پروژه تامین شده است و در تامین آب مشکل دارد. شرکت صنعتی و معدنی توسعه ملی نیز که پروژه تولید کنسانتره را بر عهده دارد از ۶۱درصد پیشرفت فیزیکی برخوردار است. در سال آینده این شرکت وارد فاز تولید خواهد شد و عمده‌ترین مشکل اجرای این پروژه، تامین آب است. شرکت فولاد شرق کاوه نیز که پروژه تولید کنسانتره برعهده دارد ۳۹درصد پیشرفت فیزیکی داشته که تمامی تجهیزات این پروژه سفارش داده شده و به منظور بازدید و بررسی آماده شده است. پروژه گندله‌سازی و فرآوری سنگ‌آهن فولاد مبارکه نیز ۷۹درصد پیشرفت فیزیکی داشته است. محصول این پروژه گندله است که در نیمه دوم امسال تست گرم و تولید در بحث گندله‌سازی آغاز و تا آخر تیر تجهیزات وارد کارخانه می‌شود. آنطور که اسکندر آزادیخوه جهرمی، مجری اجرای این پروژه می‌گوید برای تامین ۳۰۰هزار تن کنسانتره با سازمان توسعه و نوسازی معادن و صنایع معدنی (ایمیدرو) توافق شده و شرکت اوپال نیز قرار است بخشی از کنسانتره را تامین کند که با تامین آن مشکلی در بخش گندله‌سازی وجود نخواهد داشت.
استفاده از تجهیزات اروپایی- چینی
معاون وزیر صنعت، معدن و تجارت درباره ۷ طرح فولاد استانی اظهار می‌کند: این ۷ طرح با وجود محدودیت منابع، با رایزنی‌های به عمل آمده با طرف چینی و کاهش قیمت به نتیجه رسید و مشکل جابه جایی پول نیز چند ماه قبل برطرف شد و اکنون این طرح‌ها فعال هستند. مهدی کرباسیان به ایرنا می‌گوید: موفق شده‌ایم بخش آهن اسفنجی ۷ طرح را فعال کنیم و نکته مهم نیز بهره‌گیری از تجهیزات اروپایی - چینی است که اقدام ارزنده‌ای است. وی می‌افزاید: براساس برنامه‌ریزی فولاد سپیددشت (چهارمحال و بختیاری) در خرداد آزمایش سرد را شروع کرد و آب سد چغاخور به طول ۶۰ کیلومتر برای آن برنامه‌ریزی شد و در مسافت کوتاهی تا این کارخانه به دلیل وجود معارض در اراضی برای لوله‌گذاری متوقف شده که مسئولان محلی در تلاش برای رفع این مشکل هستند و در واقع طرح آماده افتتاح است.
رییس هیات عامل سازمان توسعه و نوسازی معادن وصنایع معدنی ایران (ایمیدرو) اظهار می‌کند: آهن‌اسفنجی فولاد شادگان (خوزستان) تا پایان تابستان امسال آماده افتتاح می‌شود و مشکلی ندارد. وی می‌گوید: انتظار می‌رود واحد آهن اسفنجی فولاد میانه (آذربایجان‌شرقی) و نی‌ریز (فارس) تا پایان امسال افتتاح شود و علاوه بر این بهره‌برداری از فولاد سبزوار (خراسان رضوی)، بافت (کرمان) و قائنات (خراسان جنوبی) برای پایان سال ۱۳۹۵ پیش‌بینی شده و چنانچه این امر محقق نشود، نیمه نخست سال آینده هدف‌گذاری شده تا واحد آهن اسفنجی این طرح‌ها نیز به بهره‌برداری برسد. به گفته معاون وزیر صنعت، معدن و تجارت مکان‌یابی نامناسب، کمبود یا نبود زیرساخت‌ها از قبیل آب، برق، گاز، حمل‌ونقل و نیز ضعف منابع مالی باعث طولانی شدن اجرای ۷ طرح فولاد استانی شده است. به اعتقاد کرباسیان، براساس سند چشم‌انداز ۱۴۰۴ ظرفیت ۵۵میلیون تنی برای تولید فولاد پیش‌بینی شده است و تحقق این مهم مشکل زیادی ندارد؛ وجود مواد اولیه و سنگ‌آهن با توسعه اکتشافات جدید، احداث واحدهای گندله‌سازی و نیز تامین‌نقدینگی با جذب سرمایه‌گذاری خارجی امکانپذیر است. کرباسیان بیان می‌کند: طرح‌های فولادی که دارای پیشرفت ۲۰درصدی هستند، چنانچه بحث مالی در تامین سرمایه آنها حل شود و سرمایه‌گذاری وسیعی مورد نیاز نباشد، می‌توان در مذاکره با طرف‌های خارجی آنها را تکمیل کرد و به هدف سند چشم‌انداز دست یافت.
رییس هیات عامل ایمیدرو خاطرنشان می‌کند: واقعیت این است پروژه‌های جدید فولادی باید در کنار آب‌های جنوب شکل بگیرد زیرا علاوه بر حل مشکل آب، بحث صادرات و واردات آنها نیز باید مورد توجه باشد. وی عنوان می‌کند: امروز کشور دارای سنگ‌آهن کافی است و با اکتشاف‌های جدید مواد اولیه مورد نیاز تامین خواهد شد و با بهره‌گیری از ذخایر گاز و زغال‌سنگ می‌توانیم به‌عنوان یک صادرکننده فولادی جایگاه مناسبی داشته باشیم. به اعتقاد کرباسیان براساس طرح جامع فولاد صادرات ۱۴میلیون تن فولاد در افق ۱۴۰۴ مورد انتظار است. سال گذشته با ۴/۱میلیون تن صادرات فولاد رکوردی بی‌سابقه به ثبت رسید و اکنون در زیرساخت‌ها در این ارتباط مشکل حادی وجود ندارد. به گفته وی، امروز در بندرعباس و خوزستان راه‌آهن دایر است و راه‌آهن سیستان و بلوچستان نیز در دستور کار قرار دارد و مشکل زیرساخت هم نخواهد داشت. معاون وزیر صنعت، معدن و تجارت تصریح می‌کند: واقعیت اینکه در دوران گذشته براثر فشارهای سیاسی، تصمیم‌گیری‌های غلط در ارتباط با طرح‌های فولادی انجام شد و در جایی که زیرساخت‌ها مشکل داشتند، برای احداث واحدهای فولادسازی برنامه‌ریزی شد.
منبع: صمت
95102
