اتاق خبر - این کار که شرکت چینی احتمالاً اکنون در حال انجام آن است، تازگی ندارد و پیش از این نیز مشابهش دیده شده. هوآوی سیستم عاملی اختصاصی برای خودش توسعه می دهد تا اتکایش را به گوگل کاهش دهد و در این میان، سامسونگ سال هاست که چنین رویکردی را در پیش گرفته و پلتفرم تایزن را توسعه داده است.
نتیجه تلاش سامسونگ و آنچه هوآوی در صدد انجامش است، یک هدف مشترک دارند: عدم اتکا و اعتماد کامل به گوگل.
در ماه های اخیر و به واسطه مشکلات بروز رسانی محصولات اندرویدی، گوگل اطلاع داده بود که تصمیم دارد کنترل بیشتری را بر این سیستم عامل داشته باشد. اما سوال اصلی اینجاست که شرکت ها چه رویکردی را در قبال افزایش فشار از سوی گوگل در پیش خواهند گرفت؟
گوگل و شرکای سخت افزاری اش هر کدام تمایل دارند تا کنترل بیشتری بر امور داشته باشند و هیچ کدام نیز حاضر به واگذار کردن کامل عرصه به دیگری نیستند. در برابر iOS، اندروید همواره به باز بودنش نازیده و همین مسئله از ابتدای کار موجب شده تا اینچنین مقبول سازندگان سخت افزار واقع شود. گوگل در ابتدای راه به شرکت های سازنده اختیار عمل بسیار زیادی داد تا به هر شکلی که خود صلاح می دانند، اندروید را آرایش کنند. گوگل صرفاً زمانی کنترل بیشتر را بر عهده می گرفت که بحث همکاری مشترک با یک سازنده برای توسعه یک نکسوس به میان می آمد.
با این راهکار، ابزارهای اندرویدی طعم های متفاوتی پیدا کردند. به بازارهای مختلفی وارد شدند و نیاز کاربران گوناگونی را پاسخ دادند. در یک کلام، سازندگان اندرویدی تا کنون از آزادی خود برای تنوع بخشیدن به پلتفرم اندروید لذت برده اند.
البته اندروید اگرچه یک پروژه متن باز است ولی مانند سایر پروژه های متن باز توسعه پیدا نمی کند. این گوگل است که آن را طبق میل خود آماده می کند. شرکت مذکور همچنین حداقل هایی را جهت استفاده از اندروید برای کمپانی های علاقمند به استفاده از آن وضع می کند و از طرفی آنها را ملزم می نماید تا از مجموعه سرویس های گوگل در محصول سخت افزاری خود بهره گیرند.
این سرویس ها البته نه تنها برای گوگل، بلکه برای خود شرکت های سازنده هم دارای درجه بالایی از اهمیت هستند. گوگل به همین دلیل در داخل خاک ایالات متحده و سایر نقاط جهان متهم است که توسط این تاکتیک به سوی انحصار طلبی گام برداشته و اجازه رشد رقبایش را نمی دهد.
حال با وجود همین شرایط، خبر می رسد که گوگل باز هم بیشتر می خواهد. و این مسئله است که تولید کنندگان موبایل را نگران ساخته. اما آیا کنترل بیشتر گوگل بر اندروید آنقدر بد است؟
تنوع بالا و فقدان یکپارچگی
تنوع زیبایی خاص خود را به همراه دارد اما وجود نداشتن یکپارچگی نیز با زشتی هایی همراه است. تنوع همان چیزیست که گوگل گاه و بی گاه آن را به عنوان یک مزیت جلوه می داد اما اکنون به راحتی می توان آن را یک مشکل پنداشت. آزادی بیش از حد شرکای گوگل در دستکاری نرم افزاری اندروید موجب گشته تا سازنده نتواند به سرعت بروز رسانی های نرم افزاری را آماده کند، حتی اگر بخواهد.
کاربرانی که به سمت و سوی اندروید می روند، از ضریب بسیار اندک احتمال دریافت بروز رسانی نرم افزاری آگاه هستند. وضعیت اندروید در این خصوص به هیچ عنوان ایده آل نیست. البته خود گوگل و برخی سازندگان تلفن هوشمند نامدار، به شکل عمومی وعده داده اند که فکری به حال این شرایط کنند ولی هنوز هم تنها کاربرانی می توانند از دریافت بروز رسانی ها آسوده خاطر باشند که به سراغ گران ترین موبایل های اندرویدی می روند.
حتی همین بروز رسانی برای پرچمدارها نیز دست کم با یک ماه تاخیر انجام می شود. گاهی به دست کاربران برخی کشورها نمی رسد و صرفاً در بعضی مناطق عرضه می شود. در میانه ی این اتفاقات، موبایل های میان رده و اقتصادی مبتنی بر پلتفرم اندروید تقریباً هیچ گاه رنگ بروز رسانی را نمی بینند.
مشکل را خود پلتفرم اندروید ایجاد نکرده، ولی اندروید و سازنده اش در چشم کاربر، مقصر دیده می شوند. جای تعجبی ندارد که گوگل پیش از اینکه هرج و مرج بیشتر شود، میل به پیدا کردن کنترل بیشتری بر این اکوسیستم یافته. گام های ابتدایی را برداشته تا بروز رسانی در اندروید N ساده تر گردد و به این شکل سازندگان بتوانند راحت تر آپدیت های نرم افزاری را به محصولات خود ارسال کنند.
اما گوگل احتمالاً در این بین مایل است برخی سخت افزارها را نیز به عنوان استاندارد مشخص کند. به این شکل کار توسعه دهنده اپلیکیشن ساده تر می شود و دیگر نمی خواهد نگران ابعاد مختلف نمایشگر یا نمونه های متفاوت پردازنده و رم باشد. بی راه نیست اگر بگوییم گوگل می خواهد دنیایی از اندروید آیفون-گونه را شکل دهد.
همین مسئله است که موجب حیرت هوآوی و سامسونگ شده. موبایل های اندرویدی در زمینه طراحی صنعتی و سخت افزارهایی که مورد استفاده قرار می دهند هر روز بیشتر و بیشتر به هم شبیه می شوند اما هنوز هم تنوع بالایی در ویژگی ها، کیفیت و کارایی آنها دیده می شود. حال اگر گوگل به یک باره بخواهد شرایط سخت تری را وضع کند، شرکت های بسیاری خود را در مقابل یک چند راهی خواهند دید. در این حالت بهترین راهکار چیست؟ شاید اینکه هر کدام در حفا و به آرامی مشغول توسعه پلتفرمی جایگزین در خانه شوند.
دردسری که ارزشش را ندارد
توسعه آرام یک پلتفرم به شکل خانگی شاید بهترین راهکاری باشد که به ذهن برسد اما در بلند مدت، بهترین راه حل نیست. برای این گفته مثال های زیادی وجود دارد: Maemo، MeeGo، بلک بری ۱۰، ویندوز فون و حتی خود تایزن. بیشتر این سیستم عامل ها همین امروز هم کم و بیش وجود دارند اما هیچ یک قادر به ایجاد کششی اندروید-مانند نبوده اند.
در نهایت سیستم عاملی می تواند موفق تر باشد که اپلیکیشن های بیشتر و لشکری از توسعه دهندگان به همراه داشته باشد. سامسونگ مشکلی با توسعه سخت افزارها ندارد و در حال حاضر تازین را تقریبا بر همه سخت افزارها آزمایش کرده است. هوآوی هم شاید بتواند سیستم عاملی برای موبایل و تبلت های خود ایجاد کند اما اینکه این دو شرکت موفق شوند توسعه دهندگان را ترغیب به ایجاد اپلیکیشن های مختلف برای همین ابزارها کنند، داستان دیگری است که معمولاً پایان خوشی هم ندارد.
مایکروسافت را در نظر بگیرید که عنوان بزرگترین شرکت نرم افزاری جهان را یدک می کشد و ابزارهای کاملاً استانداری را هم برای توسعه اپ، در اختیار توسعه دهندگان قرار داده است. با این حال در گذر سال های پیش موفق نبوده سازندگان اپ ها را به توسعه اپلیکیشن برای ویندوز فون ترغیب کند. سامسونگ هم در بهترین حالت به چنین سرنوشتی دچار گشته و برخی اپلیکیشن ها را در فروشگاه خود عرضه خواهد کرد اما تعداد آنها به هیچ عنوان با اپ های اندروید یا iOS قابل مقایسه نیست.
در بازار موبایل امروز که بسیاری از تحلیلگران باور دارند به نقطه اوج خود رسیده، شرکت های مختلف با تلاش برای ایجاد سیستم عاملی جهت رقابت با اندروید و iOS، تنها برای خود دردسرهای بیشتری ایجاد می کنند. لازم به اشاره نیست که ایجاد یک سیستم عامل و پرورش همیشگی آن، مستلزم چه سرمایه گذاری و منابع گسترده ای است.
توسعه دهندگان نیز به سادگی ترجیح می دهند برای سیستم عاملی زحمت بکشند که بهره وری و بازده بیشتری برایشان داشته باشد. یک سیستم عامل خانگی از طرف شرکتی که تا کنون کار اصلی اش ساخت سخت افزار بوده، نمی تواند به موفقیتی آنی دست پیدا کرده و همکاری توسعه دهندگان را به همراه داشته باشد.
دنیای اندروید بدون گوگل
اما آیا گفته های فوق به معنای آن است که سازندگان ابزارهای اندرویدی باید در برابر گوگل و خواسته هایش سر خم کنند؟ چنین نیست. تا کنون شرکت های زیادی بدون نیاز به گوگل، از اندروید استفاده کرده اند. آمازون با اندروید Fire OS را توسعه داد و نوکیا موبایل X را ساخت. در این بین برخی شرکت ها هم هستند که نسخه های جانبی اندروید را بر بستر آخرین نسخه های همین سیستم عامل توسعه داده اند. حاصل کارشان هم سیستم عامل هایی نظیر سیانوژن یا Remix OS شده است.
اندروید یک نرم افزار متن-باز است که هر شخص حقیقی یا حقوقی می تواند با در نظر گرفتن برخی محدودیت های نسخه ی کاملاً خام آن (فقدان سرویس های گوگل)، این سیستم عامل را مطابق با سلیقه خود توسعه دهد. شرکت هایی که از آنها نام برده شد اثبات کرده اند که می شود بدون نیاز به گوگل، از اندروید و اپلیکیشن های فراوان آن توسط مارکت های دیگر به جز Play بهره گرفت.
شاید در حال حاضر گوگل از نظر شرکت های سخت افزاری، اندکی ترسناک به نظر برسد ولی مسئله اینجاست که عدم یکپارچگی سیستم عامل اندروید آسیب های زیادی را به پیکر این سیستم عامل وارد کرده و نمی توان گوگل را برای داشتن کنترل بیشتر بر آن سرزنش کرد.
در بدترین حالت، حتی اگر گوگل تصمیم گیرد تا اندرویدی که به سازندگان عرضه می کند را به یک سیستم عامل بسته و از نظر ظاهری غیر قابل تغییر تبدیل کند، باز هم هسته آن متن باز است و به لطف شرکت هایی مانند سیانوژن، همواره توسعه دهندگان سخت افزار می توانند از اندروید مطلوب و مورد نظر خود بهره گیرند. در نتیجه، شاید تلاش هوآوی و سامسونگ برای توسعه پلتفرم های خانگی، آن هم از صفر، چندان صحیح نباشد.
دیجیاتو
94110
