به گزارش اتاق خبر، امروز که بیشتر واحدهای قطعه‌سازی کشور به‌دلیل مشکلات مالی با نیمی از ظرفیت خود و حتی گاهی‌اوقات با ۳۰درصد توانایی خود در حال فعالیت هستند، چرایی ادغام نشدن آنها موضوعی است که در گزارش حاضر موردبررسی قرار گرفته است. بی‌شک پیوستن آنها به یکدیگر و تشکیل واحدهای بزرگتر، آنها را در معرض آسیب کمتری قرار می‌دهد زیرا در مواقع بروز مشکل از توانمندی و ظرفیت‌های یکدیگر استفاده می‌کنند.
موانع قانونی ادغام واحدها
بهرام شهریاری، عضو هیات‌مدیره انجمن سازندگان قطعات و مجموعه‌های خودرو، در این باره به صمت گفت: در حال حاضر ۲هزار واحد قطعه‌سازی شناسایی شده‌اند که از این تعداد هزار و ۲۰۰ واحد فعال هستند، اما امروز به‌دلیل شرایط موجود، این میزان کاهش یافته است زیرا تعدادی از این واحدها با توجه به شرایط سخت موجود رو به تعطیلی رفته‌اند. وی در ادامه در پاسخ به دلایل ادغام نشدن واحدهای قطعه‌سازی با وجود فعالیت این واحدها با نیمی از ظرفیت خود اظهار کرد: ادغام واحدهای کوچک با یکدیگر و تشکیل یک مجموعه بزرگ راهکار خوبی است اما دلیل اجرایی نشدن آن به ۲ عامل بازمی‌گردد که فرهنگ‌سازی و موانع قانونی را شامل می‌شود.
عضو هیات‌مدیره انجمن سازندگان قطعات و مجموعه‌های خودرو ادامه داد: قطعه‌سازان می‌توانند به شکل کنسرسیوم فعالیت داشته باشند که البته این روند با ادغام متفاوت است. زیرا در ادغام، واحدها باید در دارایی‌های یکدیگر شریک شوند و یکی از مشکلات بزرگ این امر، مشخص نبودن نحوه ارزیابی واحدهای کوچک تولیدی است.
شهریاری یادآور شد: برای این‌کار باید دارایی‌ها و ماشین‌آلات هر یک از واحدها موردارزیابی قرار گرفته و سودها نیز بررسی شوند زیرا روش‌های مختلفی برای قیمت‌گذاری وجود دارد.
این قطعه‌ساز در ادامه توضیحات خود افزود: وقتی این واحدها با یکدیگر ادغام شوند مالیات انتقال سهام به آنها دوباره تعلق خواهد گرفت که این امر مشکلات خاص خود را دارند. بنابراین موانع فرهنگی و قانونی برای ادغام واحدهای قطعه‌سازی در کشور وجود دارد که باعث می‌شود آنها نتوانند کار را با یکدیگر آغاز کنند.
تشکیل کنسرسیوم
شهریاری اظهار کرد: راهکار منطقی که مانع قانونی ندارد تشکیل کنسرسیوم‌هایی است که قطعه‌سازان می‌توانند از فضای به وجود آمده بهترین استفاده را ببرند. وی اضافه کرد: هزینه‌های بالاسری نظیر بازاریابی در بحث فروش و تحقیق و توسعه در بین این واحدها تقسیم و این امر باعث می‌شود کیفیت محصولات ارتقا پیدا کند و قیمت تمام شده در بین قطعه‌سازان کاهش یابد و در تیراژ اقتصادی تولید کنند. ضمن اینکه از تمام امکانات سخت افزاری یکدیگر نیز استفاده کنند. این قطعه‌ساز در ادامه به آسیب‌شناسی این راه‌حل پرداخت و گفت: اشکال دیگری که در این بحث وجود دارد، میزان نفوذ یا ارتباطات قطعه‌سازان با خودروسازان است زیرا میزان ارتباطات واحدها با شرکت‌های خودروساز متفاوت است.
افزایش قدرت چانه‌زنی
شهریاری درباره روند فعلی خودروسازان در حال حاضر عنوان کرد: خودروساز به بهانه اینکه باید با چند منبع و تامین‌کننده کار کند، منابع متعددی را ایجاد کرده است زیرا منطق آنها برای اینکه در بحث قطعه‌سازان تک‌سورس نباشند این است که اگر حادثه‌ای برای یک واحد تولیدی رخ دهد و آن واحد قادر به تامین قطعات موردنیاز خودروساز نبود، شرکت دیگر این قطعه را تامین کند و کار متوقف نشود. او ادامه داد: اما با تشکیل کنسرسیوم دیگر شاهد چنین روندی نخواهیم بود زیرا محل فیزیکی کنسرسیوم‌ها در یک مکان نیست اما قدرت چانه‌زنی قطعه‌سازان در بحث قیمت افزایش می‌یابد به همین دلیل خودروسازان در برابر این روند مقاومت می‌کنند. در نتیجه نگاه و برخورد بالا به پایین یکی از موانع اصلی این اتفاق است.
تجربه جهانی ادغام
شهریاری در پاسخ به این پرسش که آیا ادغام واحدهای قطعه‌سازی در کشورهای دیگر جواب داده است، گفت: ادغام در کشورهای دیگر در دو صنعت قطعه و خودرو انجام شده است اما این موضوع در برخی کشورها موفق و در برخی دیگر به شکست انجامیده است. به‌طور نمونه کرایسلر و مرسدس بنز در این امر شکست خوردند اما کرایسلر و فیات موفق شدند. وی دلیل موفقیت کشورهای دیگر در این زمینه را به جدایی مالکیت از مدیریت دانست و تصریح کرد: در حال حاضر در کشور روند اینگونه نیست و مدیر مالک به‌شمار می‌رود.
ممانعت قطعه‌سازان از ادغام
فرجام صدوق، کارشناس صنعت قطعه بیشتر به موانع داخلی بین قطعه‌سازان برای ادغام اشاره کرد و گفت: ادغام به این راحتی که در سخن می‌آید قابل اجرا نیست زیرا هر یک از آنها مالک واحدهای خود هستند و به سادگی حاضر به فعالیت مشارکتی نیستند. وی افزود: قطعه‌سازان حاضر نیستند به راحتی در بخش مالکیت در یک مجموعه، در کنار یکدیگر کار کنند و ترجیح آنها این است که استقلال خود را حفظ کنند زیرا دلیلی برای ادغام نمی‌بینند، بنابراین نیاز است تا شرایط خاصی ایجاد شود.
او در ادامه درباره تجربه جهانی ادغام در کشورهای دیگر نیز اظهار کرد: در این‌باره باید به شرایط و موقعیت‌های متفاوت کشورها توجه کرد، هم‌اکنون در ایران شرکت‌هایی وجود دارد که خانوادگی و با ۲ تا ۳ مالکیت در حال فعالیت هستند که بی‌شک این شرکت‌ها در مقابل ادغام مقاومت خواهند کرد.
مشکلات مالی چالش اصلی قطعه‌سازان
صدوق همچنین عنوان کرد: به نظر می‌رسد ادغام واحدها و بزرگ شدن آنها مشکلی را رفع نکند زیرا مشکل اصلی این است که نقدینگی وجود ندارد و تا زمانی که مشکل مالی رفع نشود این امر امکانپذیر نیست.
فرجام صدوق در پاسخ به پرسش صمت برای ارائه راهکار عملی گفت: این امر به سیاست‌های کلی دولت و سیستم شرکت‌های خودروساز برمی‌گردد. به‌طور نمونه خودروسازان عنوان کنند ما خرید خود را از قطعه‌سازانی انجام می‌دهیم که با این ویژگی در حال فعالیت و تولید باشند.
وی ادامه داد: در واقع به نوعی واحدها ناگزیر به حرکت به سمت ادغام هستند در غیراین صورت به تنهایی تمایلی برای این اقدام ندارند.
منبع: صمت
