اتاق خبر: در ابتدا باید بدانیم بیابان‌زایی چیست؟ بیابان‌زایی یعنی تخریب زمین‌ها در مناطق خشک، نیمه‌خشک و نیمه‌مرطوب تحت تأثیر عوامل اقلیمی و انسانی. این تخریب می‌تواند سبب از بین رفتن پوشش گیاهی و پیدایش شرایط بیابانی شود و بر گسترش و قلمرو بیابان‌ها بیفزاید. البته نواحی تبدیل شده به بیابان، توان قابل ملاحظه‌ای دارند و می‌توان آن‌ها را با مدیریت منظم، برنامه‌ریزی اصولی و هدایت‌شده و حفاظت آب، بازسازی کرد. چنین مناطقی در سطح کره‌ی زمین وسعتی برابر ۲۱ میلیون کیلومترمربع دارد که حدود بیست درصد خشکی‌ها را در برمی‌گیرد. گرم‌ترین آن‌ها صحرای آفریقای شمالی و سردترین آن‌ها صحرای گوبی مغولستان است.
پدیده‌ی بیابان‌زایی به دنبال بروز خشکسالی‌ها و قحطی‌های شدید اواخر دهه ۱۹۶۰ و اوایل ۱۹۷۰ میلادی در آفریقا به عنوان یک معضل جهانی به خصوص در کشورهای توسعه نیافته در سطح بین‌المللی مطرح شد و مجمع عمومی سازمان ملل را بر آن داشت تا در سال ۱۹۷۴ میلادی نخستین قطعنامه‌ی رسمی را برای جلب نظر ملت‌ها به مقابله با بیابان‌زایی تصویب کند. سازمان ملل متحد کمیته‌ای بین‌الدول جهت تدوین کنوانسیون بین‌المللی مقابله با بیابان‌زایی راه‌اندازی نمود و این کمیته پس از ۳ سال طی جلسات مختلف سرانجام در ۱۷ ژوئن ۱۹۹۴ کنوانسیون بین‌المللی مقابله با بیابان‌زایی (UNCCD) را تأسیس نمود و آن را به جامعه‌ی جهانی عرضه کرد و بر همین اساس، ۱۷ ژوئن به عنوان روز جهانی مبارزه با بیابان‌زایی نام گرفت.
متعاقب آن برنامه‌ی محیط زیست ملل متحد (UNEP) بلافاصله اقدامات وسیعی در چهار قاره‌ی آسیا، آفریقا، آمریکای لاتین و اروپا آغاز کرد که شامل تهیه طرح و اجرای برنامه‌های مهار بیابان‌زایی و طرح‌های حفاظت آب و خاک با کمک کشورهای پیشرفته بود. اما با وجود پیگیری‌های انجام‌شده از طریق سازمان ملل و برگزاری کارگاه‌های آموزش نحوه‌ی مقابله با بیابان‌زایی و سمینارها و جلسات مختلف به صورت منطقه‌ای و بین‌المللی از طریق برنامه‌ی محیط زیست سازمان ملل متحد این اقدامات متناسب با نیازهای جامعه‌ی جهانی نبود و این پدیده با گسترش روزافزون خود که تحت تأثیر عوامل طبیعی و انسانی است، به یکی از مسائل و چالش‌های اصلی قرن بیست و یک تبدیل شده و نگرانی‌های عمده‌ای را برای بشر ایجاد کرده است.
در جهان سیزده بیابان وجود دارد و دشت کویر و دشت لوت ایران، از مهم‌ترین بیابان‌های جهان به شمار می‌روند. فعالیت‌های بیابان‌زدایی در ایران، از سال ۱۳۴۴ تاکنون حدود دو میلیون هکتار جنگل‌های دست کاشتی است که در چهار استان کشور پراکنده است. نقش عمده‌ی این پوشش گیاهی عبارت است از حفاظت از روستاها، شهرها و زمین‌های بایر، حفظ راه‌های ارتباطی از یورش شن‌های روان، مراقبت از تأسیسات اقتصادی، صنعتی و نظامی، کاهش آلودگی هوا، تأمین علوفه و تولید چوب در حد مجاز.
بیابان‌زایی در ایران
کنوانسیون بین‌المللی مقابله با بیابان‌زایی در تاریخ ۱۳۷۵/۱۰/۹ به تصویب مجلس شورای اسلامی رسید و ایران سومین کشور امضا کننده و یکی از ۱۹۱ کشور عضو این کنواسیون است.
در همین روز:
- ثبت مسجد جامع اردبيل از دوران سلجوقی و ايلخانی به شماره‌ی ۲۴۸ در فهرست آثار ملی ايران
- كلاه مردم ايران تغيير كرد و كلاه پهلوی كه دارای یک لبه بود متروک شد و تمام افراد كشور مقيد شدند كلاه بين‌المللی (تمام‌لبه به نام شاپو) استعمال نمايند. (۱۳۱۴ شمسی)
- وفات «ابراهيم كركی» مورخ و محدث مسلمان (۸۵۳ قمری)
- روز ملی و استقلال «ايسلند» (۱۹۴۴ میلادی)
- منبع: کجارو
