![9](http://www.otaghnews.com/wp-content/uploads/2012/12/92-239x157.jpg)
ولیالله داوودآبادی*
محصولات کشاورزی ایران بنا به دلایلی جزو محصولات پرطرفدار دنیاست و این یکی از بهترین مزیتهای بخش کشاورزی ماست که میتوان با صادرات این محصولات به دیگر کشورها زمینه افزایش صادرات غیرنفتی را فراهم کنیم؛ آن هم در شرایطی که به دلیل افزایش محدودیتهای بینالمللی برای اقتصاد ما، کسب بازارهای بینالمللی و افزایش صادرات در برابر واردات میتواند به نحوی تحریمهای بینالمللی را دور بزند. اگرچه ارزآوری صادرات اهمیت بسزایی دارد اما همواره این نکته مطرح میشود که صادرات نباید به نحوی باشد که بازار مصرف داخلی را تحت تاثیر قرار دهد.
اما عکس این موضوع هم صادق است؛ یعنی نباید به بهانه تامین مصارف داخلی مانع صادرات محصولات شد. در این میان ایجاد تعادل بین بازار مصرف داخلی و جذب بازارهای بینالمللی نیاز به تلاش بخش خصوصی و دولتی و مدیریت صحیح این منابع دارد. تغییرات نرخ ارز که سبب شد قیمت ارز به سه برابر قیمت دو سال پیش برسد در ظاهر قضیه سودآوری صادرات محصولات مختلف را نشان میدهد اما این تنها یک طرف قضیه است و این موضوع مشکلاتی را در مسیر صادرات محصولات مختلف ایجاد کرده است. از یک طرف در کنار افزایش قیمت ارز، ما افزایش دستمزدها، هزینههای تولید و افزایش دیگر هزینههای جانبی را داشتیم که باعث افزایش قیمت تولید نهایی محصولات کشاورزی شد.
از طرف دیگر بازارهای بینالمللی هم که ارزش پولشان افزایش یافت، کالاهای صادراتی را ما با قیمت سالهای گذشته نمیخرند و چون ارزش پولشان در کشور ما افزایش یافته آنها هم قیمت خرید محصول را کاهش میدهند؛ یعنی در این حالت کشاورزان و تولیدکنندگان محصولات کشاورزی با فشاری دو طرفه مواجه میشوند.از طرف دیگر تمام تلاش ما برای حفظ بازارهایی است که به تازگی به دست آمده است و تا تولیدکننده ایرانی از جذب بازارهای جدید خوشحال شود و نفسی به راحتی بکشد بخشنامههای متعدد ممنوعیتها و محدودیتهای صادراتی ابلاغ شد. برای نمونه بر اساس بخشنامههای جدید صادرات محصولاتی که در آنها از شکر استفاده شده ممنوع است و صادرات آنها با پرداخت عوارض 20 درصدی امکانپذیر است.
این عوارض شامل آن دسته از محصولاتی است که تا پیش از صدور این بخشنامه، صادرات آن جزو صادراتی بود که جوایز و تشویقهای صادراتی داشت. اگرچه ما در بخش خصوصی و انجمنهای متعدد در حال رفع مشکلات این چنینی هستیم اما حتی همین وقفه کوتاه مدت هم میتواند بازارهایی را که به تازگی جذب کردهایم از دست ما خارج کند. توجه داشته باشیم که نوسانات ارزی هنوز هم نتوانسته تاثیر چندانی در صادرات محصولات کشاورزی بگذارد اما این تاثیرات اگر مدیریت و کارشناسانه نباشد در سال آینده تاثیر بسیار نامطلوبی از خود بروز میدهد که جلوگیری از آن پیامدها هماکنون ممکن است.
* دبیر انجمن صنفی آب میوه