اتاق خبر - با حصول توافق هسته ای، فارغ از اظهارات موافق و مخالف می توان تغییرات محسوسی را در فضای کشور مشاهده نمود. بر این اساس در بعد اقتصادی و سیاسی می توان به ورود هیات های اقتصادی مختلف به کشور و از بین رفتن فضای ایران هراسی اشاره کرد. با این تفاسیر به نظر می رسد اهمیت حل موضوع هسته زمانی پر رنگ تر خواهد شد که بتوان از این دستاورد در دوره ای طولانی، با تدوین استراتژی کلان در عرصه ی دیپلماسی اقتصادی بهره بیشتری برد. اتاق خبر می کوشد تا با استفاده از نظرات مختلف کارشناسان و متخصصین روابط بین الملل به بررسی ابعاد و رابطه متقابل موضوع دیپلماسی و رونق اقتصادی بپردازد. در همین راستا حسن بهشتی پور کارشناس روابط بین الملل در خصوص ابعاد مختلف دیپلماسی اقتصادی دیدگاههایش را با اتاق خبر مطرح کرد که مشروح آن در ادامه می آید:
دیپلماسی و رونق اقتصادی رابطه ای مستقیم با یکدیگر دارند. بطور مثال در دنیای جدید، دیپلماسی فرهنگی می تواند در خدمت دیپلماسی اقتصادی به معرفی محصولات و اقلام صادراتی کشور بپردازد. یا دیپلماسی سیاسی که می تواند موجب تسهیل در صدور روادید بازرگانان و تجار باشد.
این کارشناس روابط بین الملل در مورد تاثیر برجام بر افزایش ترافیک سفر هیات های اقتصادی به کشور، خاطر نشان کرد: در زمان قبل از دستیابی به توافق هسته ای تحت عنوان برجام، تحریم های گسترده ای علیه ایران وجود داشت که از لحاظ سطح، عمق، گستردگی و تنوع در طول تاریخ ایران و حتی تاریخ جهان بی سابقه بود. ولی با حصول برجام عملا بخش وسیعی از این تحریم ها برداشته شده است و این موضوع پیامدهای مثبت بسیاری از جمله افزایش رفت و آمدهای دیپلماتیک و نیز هیات های اقتصادی بدنبال داشته است که در کل چشم انداز روشنی را برای کشور ایچاد کرده است.
بهشتی پور ادامه داد: هم اکنون هیات هایی که وارد کشور می شوند توریست تلقی نشده و این افراد در پی بررسی زمینه های همکاری و چگونگی حضورشان در بازار ایران می باشند. در این میان ایران نیز باید از این فرصت استفاده برای افزایش صادرات خود به نحو مطلوب بهره برداری کند.
وی افزود: بنظر من نفس رفت و آمدهایی که وجود دارد بسیار بهتر و مناسب تر از زمانی است که از حضور هیچ هیات ایرانی در سایر کشورها استقبال نمی شد و یا هیچ هیات خارجی به کشور ورود پیدا نمی کرد.
وضعیت مطلوب کشور نسبت به 2 سال قبل
حسن بهشتی پور در پاسخ به این سوال که 5+1 تا چه میزان به تعهدات خود عمل کرده است، تصریح کرد: تعهدات 5+1 در چارچوب برجام است و براساس آنچه که در این چارچوب وجود داشته است، تحریم های نفت، پتروشیمی، صادرات گاز، فلزات گرانبها برداشته شده است. با این حال هم اکنون بزرگترین مشکل در پیش رو مشکل تبادلات بین المللی بانکی است که به نظر می رسد عمده ترین دلیل آن حضور پررنگ صهیونیستها و افرادی است که از ابتدا مخالف توافق برجام بوده اند، می باشد. این افراد با تمامی امکاناتی که در اختیار دارند سعی در ایجاد مانع در اجرای برجام دارند.
وی ادامه داد: بنابراین عمده ترین مشکل پیش روی کشور در بحث تبادلات بانکی و انتقال دلار است و این مانعی است که باید به مرور زمان آن را بر طرف نمود. همچنین در بخش های دیگر از جمله بخش های کشتیرانی، بیمه نیز تحریم های قابل توجهی لغو شده اند، ولی وضعیت آن هنوز عادی نشده است و برای حل این موضوعات نیز به گذر زمان احتیاج است. با این حال وضع فعلی کشور بسیار مناسب تر از دو سال گذشته ارزیابی می شود.
نقش پررنگ سایر نهادها در دیپلماسی اقتصادی
بهشتی پور با اشاره به لزوم پیگیری هر چه بیشتر در تدوین استراتژی های کلان دیپلماسی اقتصادی گفت: موضوع تدوین استراتژی کلان در راستای همسوسازی و ایجاد همپوشانی و داشتن پیوستگی بین سیاست های اقتصادی، سیاست های فرهنگی و دیپلماسی کشور از سوی سه دولت گذشته در دست انجام بوده است ولی هیچگاه موفق به اجرایی کردن کامل آن نشده اند و از دلایل آن نیز اطلاع روشنی وجود ندارد.
وی افزود: به روشنی می تواند دریافت که اقدام اثر بخش زمانی رخ خواهد داد که این سه موضوع مانع و نفی ای را در سر راه یکدیگر ایجاد نکنند.
این کارشناس روابط بین الملل در خصوص نحوه همکاری های لازم سایر ارگان ها با وزارت خارجه گفت: در میان مهم ترین ارگان های ذیصلاح می توان از وزارت اقتصاد به عنوان مهم ترین آنها اشاره کرد، همچنین وزارت اطلاعات در بحث امنیت و جمع آوری اطلاعات محیط، وزارت صنعت، معدن و تجارت، وزارت ارشاد نام برد و این ارگانها باید در بخش های بین الملل خود با وزارت امور خارجه همکاری مناسب و مشترک داشته باشند.
نقش بخش خصوصی در تعمیق دیپلماسی اقتصادی
بهشتی پور در پایان به نقش پررنگ بخش خصوصی در بهبود و تعمیق هرچه بیشتر دیپلماسی اقتصادی اشاره کرد و گفت: در سایر کشورها بخش خصوصی در هنگام انجام سرمایه گذاری سعی می کند تا با جذب دانشجویان کشور مقصد از طریق پشتیبانی و اعطای بورسیه اقدام و به این ترتیب با کمک آنها به معرفی کالاها و خدمات خود مبادرت می کنند.
وی افزود: در ایران نیز به نظر می رسد بخش خصوصی با پذیرفتن این ریسک در خصوص سرمایه گذاری بر روی منابع انسانی برای شناسایی هرچه بهتر بازارهای کشور مقصد، به عنوان مکمل روابط خارجی بتواند از این فرصت استفاده کرده و با این نقش آفرینی کارها به دقیق ترین و سریع ترین شکل ممکن قابل انجام خواهد بود.
94110ت
