دکتر محمد نهاوندیان در قامت رئیس اتاق بازرگانی، صنایع و معادن ایران هرچند این روزها ارتباطش با مسئولان دولتی کم شده است اما همچنان ارتباط خوبی با نمایندگان مجلس دارد. موضوع کاهش روابط بخش خصوصی با دولت و افزایش روابط بخش خصوصی با مجلس را بیش از هر زمانی میتوان در نشستهای شورای گفتوگوی دولت و بخش خصوصی مشاهده کرد که شاید چند ماهی میشود که دیگر وزرای اقتصادی دولت هیچ کدام در آن حاضر نمیشوند و تنها نمایندگان مجلس هستند که با حضور خود در این نشستها به آن رسمیت میدهند.
تصمیم اخیر مجلس مبنی بر توقف فاز دوم هدفمندسازی یارانهها نیز به نظر میرسد که باب میل رئیس اتاق ایران است که وی پس از تایید آن از علل اتخاذ چنین تصمیمی سخن میگوید. نهاوندیان در حاشیه نشست ماهانه اتاق بازرگانی ایران در گفتوگویی با روزنامه آرمان از علت حمایت خود از این تصمیم مجلس سخن میگوید و تصریح میکند: در شرایط کنونی وصول اهداف هدفمندسازی یارانهها در شرایط تورم پرشتاب امکانپذیر نبود. به همین جهت همچنان که مسئولان محترم دولتی هم اشاره کردند که قصد اجرای فاز دوم هدفمندی یارانهها را نداشتند مجلس هم همین مطلب را مورد تاکید قرار داد و اکنون اولویت کشور این است که ما ثبات و آرامشی را در شاخصهای کلان اقتصاد حاصل کنیم و سپس اصلاحات ساختاری را در یک شرایط با آرامش بیشتر دنبال کنیم. متن این گفتوگو را میخوانید:
مدتی پیش نمایندگان مجلس طرح توقف فاز دوم هدفمندسازی یارانهها در امسال را تصویب کردند. ارزیابی شما از این تصمیم مجلس چیست؟
طبعا تصمیمگیری هوشمندانه در مسائل کلان اقتصادی کشور توجه به شرایط کلان را اقتضا میکند. با توجه به بالا گرفتن امواج تورمی در اقتصاد ایران که با این شوک ارزی اخیر همراه بود در واقع قدرت خرید پول ملی کاهش پیدا کرد، مصلحت اقتضا میکرد که در این شرایط یک عامل جدیدی به تورم موجود اضافه نشود و با وجود اینکه اصل هدف مورد نظر در هدفمندسازی یارانهها کماکان از صحت و اعتبار مدنظر برخوردار است که عبارت بود از اصلاح قیمتهای نسبی و افزایش بهرهوری در تولید کشور اما در شرایط کنونی وصول آن هدف مورد توجه در شرایط تورم پرشتاب امکانپذیر نبود.
به همین جهت همچنان که مسئولان محترم دولتی هم اشاره کردند که قصد اجرای فاز دوم هدفمندی یارانهها را نداشتند مجلس هم همین مطلب را مورد تاکید قرار داد و اکنون اولویت کشور این است که ما ثبات و آرامشی را در شاخصهای کلان اقتصاد حاصل کنیم و سپس اصلاحات ساختاری در یک شرایط با آرامش بیشتر دنبال کنیم.
فکر میکنید اجرای هدفمندسازی یارانهها در فاز اول با نوسانهای اخیر ارزی که در کشور رخ داد در ارتباط باشد؟
اگر منظور شما این است که علت اصلی آن نوسانهای ارزی، اجرای هدفمندسازی یارانهها بوده باید در این مورد بگویم آنچه که عامل اصلی این جهش در نرخ ارز بوده عبارت بود از یک عقبماندگی متراکم که در طول سالیان گذشته ایجاد شده بود. ما بین تورم داخلی و خارجی یک تفاضل سالانه حداقل 12درصد را داشتیم که این در طول 10 سال گذشته در سیاست ارزی کشور اعمال نشده بود و این مسئله یک انباشتگی را ایجاد کرده بود که با یک عامل روانی این انباشتگی در جهش نرخ ارز خود را نشان داد. البته اگر بخواهید ریشههای تورم داخلی را جستوجو کنید طبعا مولفههایی دیگری هم وجود دارد که از مولفههای اصلی آن اتکای بودجه به نفت است که مثل یک کسری بودجه عمل میکند.
از سوی دیگر عوامل افزایش قیمتها که در طول سالیان داشتیم همچنان در چند وقت اخیر وجود داشته و آنها هم به نوبه خود در این نوسانهای اخیر ارز نقش داشتهاند. در واقع هدفمندسازی یارانهها بخشی از این افزایش قیمتها بود اما ما افزایش مستمری که در مولفههای قیمت تمام شده مانند افزایش دستمزدها و هزینههای بالای تولید را داشتیم همچنان داشتهایم که این هزینهها در مقایسه با بسیاری از اقتصادها قابل مقایسه نیست. همه این عوامل کمک میکند که ما یک تورم ساختاری را در اقتصاد کشور خود داشته باشیم.
فکر میکنید ادامه طرح هدفمندسازی یارانهها امکانپذیر باشد؟ میخواهم بدانم ادامه همین فاز اول هدفمندسازی یارانهها چه تبعاتی ممکن است داشته باشد؟
حتما ما باید فاز دوم را در جبران کاستیهای فاز اول جستوجو کنیم و آن در توجه به بخش تولید است. یعنی باید در گام دوم هدفمندسازی یارانهها اولویت اهتمام ما تولید باشد. در فاز اول هدفمندسازی یارانهها هم قرار بود 30 درصد از منابع هدفمندسازی یارانهها به تولید اختصاص یابد که این به گزارش دستگاههای مسئول عملی نشد. حتما اگر فاز دومی بخواهد دنبال شود باید تاکید بر تولید باشد.
از نظر شما امکان حذف یارانههایی که به مردم داده میشود وجود دارد؟
طبعا اولویتها را باید ملاحظه کنیم. اگر ما رونق ایجاد کنیم آن وقت میشود از منابع حاصل از آن خیلی از مشکلات اقتصادی را رفع کرد اما اگر رکود را در اقتصاد شاهد باشیم آن وقت منابعی نخواهد بود که بتوانیم آن را توزیع کنیم.
منبع:آرمان