طرح ملی مطالعه خشونت خانگی در کشور که از سال ۸۰ در دستور کار قرار گرفت به‌واسطه نگاه‌های سلیقه‌ای قبل از اینکه بتواند مورداستفاده قرار گیرد در دولت قبلی خمیر شد و دستاوردهای آن مغفول ماند.
به گزارش اتاق خبر و به نقل از مهر، همایش ملی پیشگیری از خشونت خانگی در اردبیل فرصتی فراهم ساخت تا تجربه تلخ برخورد با یک طرح ملی تحقیقاتی در زمینه خشونت خانگی زنده شود.
این طرح که در سال ۸۰ با همکاری سه نهاد کشور شامل مرکز مشارکت زنان، وزارت کشور و وزارت علوم در دستور کار قرار گرفت یکی از طرح‌های موفق بین نهادی بود که در وسعت گسترده در کشور اجرا شد.
به‌منظور مطالعه خشونت خانگی تیم ۵۰۰ نفره از نخبگان، پژوهشگران و اندیشمندان علوم اجتماعی کشور گردهم آمدند و برای اجرای طرح ۷۵ هزار فقره پرونده در دادگاه‌های خانواده، نظام پزشکی، ناجا بنیاد شهید و هر حوزه‌ای که بتواند اطلاعاتی در خصوص خشونت خانگی حاصل کند موردبررسی قرار گرفت.
غافل از اینکه این طرح نیز به‌مانند برخی پروژه‌های تحقیقاتی دیگر گرفتار نگاه‌های سلیقه‌ای خواهد شد. بطوریکه دولت نهم و دهم خواستار دستاورد آن شد و به گفته مدیر گروه مطالعات تطبیقی موسسه پژوهش و برنامه‌ریزی آموزش عالی که خود از مشارکت‌کنندگان اجرای این طرح است به وزارت کشور گفته شد یک وانت‌بار برای دریافت نتایج این تحقیق بفرستند که با تعجب درخواست‌کنندگان همراه شد.
سید هادی مرجائی تصریح کرد: ما در این طرح سه نوع پرسش‌نامه تهیه کردیم و ۱۲ هزار خانواده را مورد سؤال قراردادیم که دستاورد آن در ۲۸ جلد و هزار نسخه یعنی ۲۸ هزار نسخه قرار بود در اختیار استان‌ها قرار گیرد.
تأسف این محقق از آن است که باوجود فعالیت ۵۰۰ نفر پژوهشگر و پرسش از ۱۲ هزار خانواده ایرانی برخی‌ها تلاش کردن تحقیقات را مورد بی‌توجهی قرار دهند و درنهایت نیز تمامی آن را خمیر کردند.
وی با تأکید به اینکه این تحقیق یکی از مهم‌ترین اسناد مطالعاتی در جامعه بود، خطاب به مخاطبان خود در این همایش از دستاوردهای قابل‌توجه و قابل‌ملاحظه آن گفت.
اینکه در تحقیق صورت گرفته ۲۵ درصد پرونده مربوط به ضرب‌وجرح و کتک‌کاری بوده است.
به گفته مرجائی بخشی از خشونت خانگی عنوان نمی‌شود و پنهان می‌ماند درحالی‌که در جوامع غربی رفتارهای به‌مراتب ساده‌تر انعکاس می‌یابد و از سوی قانون و دستگاه‌های متولی نیز قربانی موردحمایت است.
مدیر گروه مطالعات تطبیقی موسسه پژوهش و برنامه‌ریزی آموزش عالی تأکید کرد: بر اساس مطالعات صورت گرفته فقط ۵۰ درصد افراد در معرض خشونت حاضر به شکایت هستند.
وی به احصای ۴۳ نوع خشونت و ۵۶ گونه گی خشونت در سایه این تحقیقات اشاره کرد و افزود: این مطالعات به‌صورت پراکنده انجام شد و در ادامه لازم است که به‌صورت طولی نیز تداوم یابد.
مرجائی بابیان اینکه ۵۳ درصد جامعه زنان تحت مطالعه و ۵۷ درصد جامعه مردان خشونت را اذعان داشتند، ادامه داد: این ارقام وقتی به‌کل جامعه تسری می‌یابد قابل‌توجه است.
به گفته پژوهشگر علوم اجتماعی بر اساس مطالعات صورت گرفته بیشترین خشونت در بندرعباس و کمترین در ایلام بوده و در رضایت از زندگی و مهارت‌های خانوادگی تبریز بیشترین آمار و اردبیل کمترین آمار را به خود اختصاص داده است.
مرجائی بابیان اینکه این مطالعات نشان می‌دهد نگرش به زدن همسر در اردبیل پایین است و افسردگی بالا، اضافه کرد: مسئولان باید برای نشاط اجتماعی در این استان تلاش بیشتری داشته باشند.
وی به ایراد هفت مرحله جهت مقابله با خشونت و پیشگیری از آن اشاره کرد و افزود: این مراحل شامل تنظیم اصول هدایت بخش، ساختارها، تدوین برنامه ملی، پیشگیری اولیه، نظام پاسخ، اجرا و کاربست و ارزیابی، پایش و گزارش دهی است.
در پایان مرجائی با اشاره به پتانسیل‌های قابل‌توجه در استان اردبیل ابراز کرد که این استان می‌تواند به‌عنوان پایلوت مطالعات در این خصوص موردتوجه قرار گیرد؛ چراکه اردبیل ظرفیت الگو شدن در سطح ملی را داراست.
منبع: مهر
