رئیس کمیته اجتماعی شورای شهر تهران با اعلام خبر رونمایی از کتاب "طرح ملی حمایت از کودکان" از نادیده گرفتن آسیب‌های اجتماعی در برنامه ششم توسعه گلایه کرد و آژیر ضعف مددکاران اجتماعی را به صدا درآورد.
فاطمه دانشور ظهر امروز در نشست خبری رونمایی کتاب نهاد ملی حمایت از کودک با اشاره به طرح جمع آوری زنان کارتن خواب که از سوی شهرداری تهران در حال انجام است، گفت: از چندی پیش شهرداری تهران با مشارکت بهزیستی، پلیس، ستاد مبارزه با مواد مخدر و ... اقدام به جمع آوری و ساماندهی زنان کارتن خواب کرده است و آنها را به کمپ شفق منتقل می کند.
وی با بیان اینکه شهرداری تهران کمپ شفق را بازسازی و در اختیار ستاد مبارزه با مواد مخدر قرار داده است گفت: ستاد مبارزه با مواد مخدر نیز اداره کمپ شفق را به یک پیمانکار خصوصی سپرده و سازمان بهزیستی نیز متعهد شده است که نیروی مددکار اجتماعی این کمپ را تامین کند و در بحث متادون درمانی زنان معتاد وارد شود.
کمپ شفق مددکار اجتماعی ندارد
دانشور با اشاره به اینکه در روز ابتدایی جمع‌آوری زنان کارتن‌خواب در محله هرندی حضور داشته، تاکید کرد: حدود 10 زن به سمت من آمده و نسبت به سرنوشت کودکانشان پس از انتقال به کمپ شفق ابراز نگرانی کردند و عنوان داشتند که کودکانشان را به افراد غیرهمچون اولیای مدارس و موادفروشان سپرده‌اند تا به کمپ شفق بروند و در این مرحله جای خالی مددکاری که صحت و سقم اظهارات این زنان را تعیین کند، خالی بود.
رئیس کمیته اجتماعی شورای شهر با بیان اینکه یکی از خلا‌ءهای بزرگ کمپ شفق، نبود مددکار اجتماعی است گفت: مباحث اجتماعی بدون حضور مددکار حل نمی‌شود، چرا که مددکار به مانند پرستار برای بیماران است که اگر پرستاری وجود نداشته باشد پروسه درمان به درستی طی نمی‌شود.
دانشور با بیان اینکه دوباره به کمپ شفق سرکشی کردم اما مددکار اجتماعی حرفهای ندیدم، گفت: مسئولان ستاد مبارزه با مواد مخدر معتقدند که باید پس از یک دوره درمانی مددکار اجتماعی مداخله کند اما بر اساس استانداردها از همان ابتدا باید مددکار نزد معتادان باشد.
در بخش مددکاری ضعیف هستیم
وی با بیان اینکه بررسی پژوهش‌های انجام شده در حوزه مددکاری نشان می‌دهد که ما در بخش مددکاری ضعیف هستیم و حتی آمار نگران کننده‌ای در خصوص وضعیت مددکاران در دستگاه‌های دولتی و دخیل در امر آسیب دیدگان وجود دارد گفت: یک پژوهش تحت عنوان پژوهش ممیزی مددکاری اجتماعی توسط دکتر اقلیما و فرهنگستان علوم انجام شده است که وضعیت مددکاری را تا سال 92 در سازمان‌هایی همچون وزارت بهداشت، سازمان زندان‌ها و ... بررسی کرده است که بر اساس آن در وزارت بهداشت تنها 25 درصد افرادی که دارای پست مددکاری اجتماعی هستند تحصیلات مرتبط دارند و مابقی تحصیلات غیر مرتبطی همچون ریاضی، علوم آزمایشگاهی و ... دارند.
رئیس کمیته اجتماعی شورای شهر با بیان اینکه چندی پیش مصاحبه وزیر بهداشت در مورد اینکه وزارتخانه تحت امرش وظیفه‌ای در قبال خرید و فروش کودکان معتاد ندارد، گفت: اگر بیمارستان‌ها از حداقل تعداد مددکاران اجتماعی برخوردار بودند هیچ گاه نوزاد زن معتاد آسیب دیده را پس از زایمان به این مادر تحویل نمی‌دادند چرا که تحویل نوزاد باعث ایجاد پروسه‌ای می‌شود که این پروسه به وضعیت آسیب‌های اجتماعی دامن می‌زند.
وی با بیان اینکه فاجعه آمیزترین مورد این است که در شهرهای زابل، قزوین، شاهرود، زنجان، گناباد، شهرکرد، خراسان شمالی، اراک، ایلام، بوشهر و زنجان تعداد پست‌های مددکاری اجتماعی که مرتبط با رشته تحصیلی باشند صفر است، گفت: در تهران تنها 25 مددکار اجتماعی حرفهای که رشته مرتبط داشته باشند، داریم.
دانشور با بیان اینکه در انجمن حمایت از زندانیان تنها شش درصد از مددکاران اجتماعی دارای رشته تحصیلی مرتبط هستند گفت: بر اساس استانداردهای جهانی برای هر پنج پرونده فعال و 20 پرونده غیرفعال باید یک مددکار باشد اما در کشور ما نسبت مددکاران به پرونده یک به 300 است.
رئیس کمیته اجتماعی شورای شهر با اشاره به نقش مددکاران در کاهش آسیب در خانواده‌های زندانیان گفت: یکی از کارهای مددکاران در زندان این است که به بازدید از خانواده زندانیان بروند و در مورد سرنوشت آنها تحقیق کنند چرا که ما وقتی با زنان کارتن‌خواب مصاحبه می‌کنیم، اکثر مردان آنها در زندان به سر می‌برند و وقتی ما به معیشت خانواده پس از دستگیری مرد خانواده توجه نمی‌کنیم کار به جایی می‌رسد که زنان سرپرست خانواده به دنبال پول درآوردن به طرق غیرمجاز هستند.
وی با بیان اینکه انجمن حمایت از زندانیان در گذشته ردیف بودجه از دولت دریافت می‌کرد، گفت: سال 77 این بودجه از آنها گرفته و به کمیته امداد سپرده شد، اما کمیته امداد جوابگوی همه آنها نیست و پس از یک سال از حبس، تازه بررسی می‌کند که آیا این خانواده می‌تواند از حمایت‌های حداقلی برخوردار باشد یا نه؟.
دانشور با بیان اینکه 34 درصد از افرادی که در انجمن حمایت از زندانیان، شغل مددکاری دارند، تحصیلات دیپلم و زیر دیپلم دارند اظهار کرد: در سال 80 تنها برای پنج درصد از زندانیان پرونده مددکاری تشکیل شد که این نشان دهنده آن است که موضوع مددکاری رها شده است.
رئیس کمیته اجتماعی شورای شهر با بیان اینکه آژیر ضعف مددکاری اجتماعی را به صدا در می‌آورم افزود: بحران نبود مددکار اجتماعی جدی است و حتی یکی از دلایل بازگشت مجدد کارتن‌خواب‌ها به خیابان به دلیل نبود مددکاران حرفهای مداخله‌گر است که انجمن مددکاری اجتماعی می‌تواند در دوره‌های کوتاه‌مدت سه تا شش ماه آموزش‌هایی را به پرسنل دستگاه‌ها بدهد که حداقل آنها با اصول اولیه آشنا شوند.
وی با اشاره به عدم توجه آسیب‌های اجتماعی در برنامه ششم توسعه نیز گفت: با توجه به اینکه حل آسیب‌های اجتماعی یکی از دغدغه‌های مقام معظم رهبری است اما چطور ممکن است که در برنامه ششم توسعه به آسیب‌های اجتماعی بی توجهی شود و تنها به ایجاد ستاد عالی توانمندسازی فقرا و محرومان اکتفا شود.
رئیس کمیته اجتماعی شورای شهر با طرح این سوال که چگونه آسیب‌های اجتماعی اعم از نوپدید و اعتیاد و ... را مسئولان با فقر و محرومان گره زده‌اند، گفت: نه تنها بحث آسیب‌های اجتماعی اعم از اعتیاد، فحشا، بیماران مزمن و .... نادیده گرفته شده است بلکه بحث توجه به کودکان نیز مورد غفلت قرار گرفته است.
دانشور که مدیر عامل موسسه مهرآفرین نیز هست، با بیان اینکه در طول 40 روز اخیر مددکاران این NGO برای کمک به مادران و کودکان بد سرپرست در سه بیمارستان منطقه 12 به مدت 40 روز مستقر شدند گفت: مددکاران ما پس از تولد نوزاد، مادر را رها نکرده و برای بررسی وضعیت خانوادگی به نزد آنها رفتند و متوجه شدند که در اکثریت موارد پدر و مادر مصرف کننده شیشه و هروئین هستند . حتی در این خانواده فرزندان دیگری که عمدتا فاقد شناسنامه و تحصیل بودند نیز حضور داشتند که عمدتا این کودکان از سوی پدر یا مادر مورد ضرب و شتم نیز قرار می‌گرفتند.
وی با بیان اینکه هیچ دستگاه نظارتی برای بهبود این وضعیت وجود ندارد ادامه داد: حتی پسر بچه‌ای شناسایی شد که هر دو شب یکبار توسط پدرش مورد ضرب و شتم شدید قرار می‌گرفت و حتی به دلیل شکستگی پایش دچار عفونت شدید بود و به دلیل حاد بودن موضوع، مسئله را به بهزیستی اطلاع دادیم، اما چه اتفاقی افتاد؟ هنوز پس از 10 روز بهزیستی نتوانسته کودک را از خانواده‌اش جدا کند که متاسفانه نشان دهنده خلاء بزرگ قانون است چرا که بهزیستی نمی‌تواند بدون حکم، کودک را از خانواده جدا کند و تازمانی که که قاضی کلمه "اجبار" را در حکم قید نکند، بهزیستی با مشکلاتی مواجه است.
حل مسائل کودکان دغدغه نمایندگان مجلس نیست
وی با اشاره به رونمایی کتاب نهاد ملی حمایت از کودک گفت: این کتاب به زودی رونمایی می‌شود که ما در این کتاب علاوه بر بررسی قوانین حمایتی از کودک و بررسی تجربیات NGOهای فعال، درخواست ایجاد یک نهاد ملی برای حمایت از حقوق کودکان را داریم.
وی با بیان اینکه ساختار پیشنهادی ما برای نهاد ملی حمایت از کودک با مرجع ملی کودک که در وزارت دادگستری است، متفاوت است عنوان کرد: ساختار این نهاد مردمی و حاکمیتی است و علاوه بر اینکه نیروهای مردمی 50 درصد در این نهاد مشارکت دارند، دستگاه‌های حکومتی نیز کمک کننده هستند.
وی با بیان اینکه طرح حمایت از کودک هشت سال در مجلس شورای اسلامی معطل مانده است گفت: این مسئله نشان می‌دهد که حل مسائل کودکان دغدغه نمایندگان مجلس نیست.
رئیس کمیته اجتماعی شورای شهر با بیان اینکه در بررسی وضعیت کودکان کار متوجه شدیم که برخی از کودکان آجرپزی ماهیانه 300 هزار تومان حقوق دریافت می‌کنند و پس از مدتی توسط صاحب کارانشان تحت آموزش تولید مواد مخدر شیشه قرار می‌گیرند، گفت: بارها از بازرس وزارت کار درخواست کرده‌ایم که برای بازرسی به کوره‌های آجرپزی مراجعه کند، اما بازرس نیامد و این نشان می‌دهد که نمی‌توان به توان وزارت کار اکتفا کرد و بر همین اساس ایجاد یک نهاد نظارتی را پیشنهاد داده‌ایم.
جای سوال است که افراد نگران که دلواپس سیب زمینی بودند، حالا نگران کودکان و آسیب دیدگان هستند؟
وی با بیان اینکه چشم انداز این سند این است که تمام کودکان از حقوق مادی و معنوی به شایسته ترین نحو برخوردار باشند و فرصت برابری برای رشد و شکوفایی به دست بیاورند، تصریح کرد: با این حال متاسفم که در سند ششم توسعه، به طور مشخص و مجزا از آسیب‌های اجتماعی و کودک نام برده نشده و جای سوال است که چرا در ستاد عالی توانمندسازی فقرا و محرومان مورد توجه قرار نگرفت؛ اگر قرار است برنامه ششم در مجلس بررسی شود باید فصل یا بند جداگانه در مورد آسیب‌های اجتماعی قید شود.
دانشور با بیان اینکه باید در برنامه ششم توسعه در مورد آسیب‌های اجتماعی صحبت شود در غیر این صورت بعدا سازمان‌ها می‌گویند که چون در این سند نیامده ما کارهای نیستیم، گفت: منظور ما از آسیب دیدگان اجتماعی مشخصا معتادان و خانواده‌های آنها، زندانیان، بیماران مزمن روانی، فساد، طلاق و ... است و جای سوال است که افراد نگران که دلواپس سیب زمینی بودند، حالا نگران کودکان و آسیب دیدگان هستند؟.
وی با بیان اینکه من نگاه جناحی در حوزه آسیب‌های اجتماعی ندارم، گفت: در دولت گذشته سازمان رفاه و تامین اجتماعی و وزارت کار با یکدیگر ادغام شد و حالا بررسی کل آسیب‌های اجتماعی به یک معاونت که آن هم مسئولش اقتصاد خوانده، خلاصه شده و خواستار احیای دوباره این سازمان هستیم.
وی با بیان اینکه ما فیلمی داریم که نشان می‌دهد کودک چهار ساله‌ای با تشویق مادرش سیگار مصرف می‌کند، گفت: گرفتاری جدی ما گرفتن کودکان از مادران و پدران بدسرپرستی که صلاحیت ندارد، است و حتی موردی بود که کودک نوزاد از دست مادر خمارش افتاد و نصف صورتش در آتش سوخت و بعد بهزیستی با حکم آمد و کودک را گرفت. ما می‌خواهیم قبل از ایجاد حوادث این چنینی کودک از والدین بی صلاحیت گرفته شود.
رئیس کمیته اجتماعی شورای شهر با بیان اینکه این حد از آسیب‌های اجتماعی در جامعه نشان دهنده بی توجهی مسئولان قبل و بعد از انقلاب بوده گفت: در حال حاضر با یک فقر و آسیب غلظت یافته‌ای مواجه هستیم.
وی در پاسخ به برخی انتقادات مبنی بر سکوت NGOها در دوره‌های قبل، گفت: دولت‌های مختلف رفتارشان با سازمان‌های مردم نهاد متفاوت بود و به خاطر دارم که در همایش دوم کودکان کار که توسط خیریه ما برگزار شد، دقیقا در دولت احمدی نژاد همایش روز برگزاری کنسل شد. حتی گاها نیز دولت‌ها تهدید به لغو مجوز NGOها می‌کنند و به همین دلیل است که گاها من سخنان و رفتار قالیباف را تحسین می‌کنم چرا که تابوی این گونه فضاها را شکست و با حضور در مجامع مختلف از این فقر و آسیب صحبت کرد و فضا را باز کرد.
رئیس کمیته اجتماعی شورای شهر با بیان اینکه مسئولان ما باید قبول کنند که در همه جای دنیا این گونه آسیب‌ها وجود دارد و پنهان کردن این آسیب‌ها کار درستی نیست، گفت: متاسفانه برخی NGOها نیز رفتارهای درستی نداشتند اما تعجب من از دولت است چرا که در هر دولتی قبل از انتخابات می‌گویند که فعالان اجتماعی در جلسه‌ای مطالبات خود را بیان کنند و من به شخصه در تمام جلسات کاندیدای ریاست جمهوری شرکت کردم اما گویا خاصیت صندلی این است که مطالبات ما از یادشان برود.
وی با بیان اینکه این حرفهای من را به حساب کاندیداتوری نماینده مجلس نگذارید گفت: من نمی‌خواهم نماینده مجلس شوم و در شورای شهر می‌مانم.
وی اضافه کرد: اگر من جای وزیر بهداشت بودم دستور العمل مشخصی برای ارتقای جایگاه مددکاران اجتماعی می‌دادم. من اگر جای رئیس بهزیستی بودم نهاد خود را تقویت می‌کردم تا برای کمک به دیگران منتظر حکم قضایی نمی‌ماندم تا سرانجام به جسد کودک برسم. من اگر جای وزیر آموزش و پرورش بودم بحث مددکاری اجتماعی را به مدارس می‌بردم. من اگر جای رئیس اتاق بازرگانی بودم به اعضای اتاق می‌گفتم که مدرسه سازی بس است بلکه بیایند در حوزه مسئولیت اجتماعی و ساماندهی آسیب دیدگان وارد شوند. اگر من نماینده مجلس بودم نمی‌گذاشتم طرح حمایت از کودکان بماند و اگر جای دادستان بودم مجوز جدا کردن کودک از خانواده بدسرپرست را به ماموران شهرداری می‌دادم که از سر چهارراه‌ها کودکان را جمع کنند.
منبع: ایسنا
