سند چشم‌انداز 20 ساله در جايگاه مهم‌ترين سند بالادستي كشور قرارگرفته و اهداف راهبردي حوزه‌هاي اقتصادي، سياسي، فرهنگي و برنامه‌ريزي را ارائه كرده است. مطابق اهداف اين سند در سال 1404 ايران بايد كشوري توسعه‌يافته، فعال و تاثيرگذار در عرصه‌هاي اقتصادي، سياسي، فرهنگي و ... در سطح منطقه و حتي جهان باشد.
فعال بودن ايران در عرصه‌هاي اقتصادي در سطح منطقه و جهان به معناي افزايش روابط اقتصادي و تجاري ايران با كشورهاي جهان به ویژه كشورهاي همسايه است. در اين نوشتار سعي خواهد شد كه صادرات غيرنفتي ايران با كشورهاي همسايه به عنوان يك گام مهم و تعيين كننده به منظور گسترش روابط تجاري ايران با كشورهاي پيراموني مورد توجه قرارگيرد.
در ابتداي دهه 1380 سهم كشورهاي پيراموني از صادرات غيرنفتي ايران نسبت به سال‌هاي پاياني اين دهه كمتر بوده است. بررسي شركاي عمده صادراتي ايران در سال 1381 نشان مي‌دهد كه از بين كشورهاي پيراموني كشورهاي امارات متحده عربي، آذربايجان، عراق، افغانستان و پاكستان از جمله شركاي صادراتي ايران بوده‌اند و تنها امارات متحده عربي در اين بين سهمي قابل‌توجه و در حدود 16 درصد صادرات غيرنفتي ايران را به خود اختصاص داده است.
در سال پاياني اين دهه (1389) سهم كشورهاي پيراموني در صادرات غيرنفتي ايران افزايش يافته و عراق به عنوان دومين شريك صادراتي ايران بيش از 9/16 درصد صادرات غيرنفتي ايران را به خود اختصاص داده است. همچنين كشور امارات متحده به عنوان سومين شريك عمده صادراتي ايران سهمي معادل 6/12 درصد از صادرات غير نفتي ايران داشته است. به علاوه در اين سال كشورهاي افغانستان، تركيه، پاكستان و سوريه به ترتيب پنجمين، ششمين، نهمين و دهمين شريك عمده صادرات غيرنفتي ايران بوده‌اند.
بررسي صادرات غيرنفتي ايران در سال 1388 نشان مي‌دهد كه كشورهاي پيراموني نقش مهمي در صادرات غيرنفتي ايران پيدا كرده‌اند. اين سهم در اين سال برابر 37/54 درصد كل صادرات غيرنفتي ايران بوده است.
در بين بازارهاي پيراموني، كشورهاي عربي با سهمي معادل 45/37 درصد صادرات غيرنفتي ايران در رتبه اول قرار دارند. از اين حيث ساير بازارهاي پيراموني(افغانستان، تركيه و پاكستان) نيز سهم قابل‌توجهي از صادرات غيرنفتي را به خود اختصاص داده‌اند. سهم اين كشورها معادل 5/9 درصد از كل صادرات غيرنفتي ايران است. كشورهاي مشترك‌المنافع با سهمي معادل 42/7درصد از صادرات غيرنفتي ايران در جايگاه سوم قرار دارند.
در بين كشورهاي عربي پيراموني، كشورهاي لبنان، اردن، سوريه، عراق و يمن، مقصد عمده صادرات غيرنفتي ايران بوده‌اند که حدود 69/21 درصد صادرات غير نفتي کشورمان را به خود اختصاص داده‌اند. در اين بين سهم دو كشور عراق و سوريه از بقيه بيشتر بوده و سهم كشورهاي شوراي همكاري خليج فارس برابر 76/15 درصد برآورد شده است كه به نظر مي‌رسد بخش مهمي از اين سهم مربوط به كشور امارات متحده عربي است.
در ميان كشورهاي مشترك‌المنافع همسايه ايران، سهم كشورهاي آسياي ميانه بيشتر از بقيه كشورهاي مشترك‌المنافع است.
ايران در زمينه حضور پررنگ‌تر در بازارهاي پيراموني موفق عمل كرده است. البته متنوع سازي كالاهاي صادراتي و سهم بيشتر كالاهاي صنعتي و فرآوري شده در اين بازارها و ساير بازارهاي جهاني به رشد و توسعه بيشتر صادرات غير نفتي ايران منجر خواهد شد كه بايد مورد هدف برنامه‌هاي توسعه اقتصادي و تجاري ايران قرار گيرد.
ميترا رحماني
کد خبر:
3009
تاریخ انتشار: 22 مرداد 1390 - 10:15
سند چشم‌انداز 20 ساله در جايگاه مهم‌ترين سند بالادستي كشور قرارگرفته و اهداف راهبردي حوزه‌هاي اقتصادي، سياسي، فرهنگي و برنامه‌ريزي را ارائه كرده است. مطابق اهداف اين سند در سال 1404 ايران بايد كشوري توسعه‌يافته، فعال و تاثيرگذار در عرصه‌هاي اقتصادي، سياسي، فرهنگي و ... در سطح منطقه و حتي جهان باشد.
فعال بودن ايران در عرصه‌هاي اقتصادي در سطح منطقه و جهان به معناي افزايش روابط اقتصادي و تجاري ايران با كشورهاي جهان به ویژه كشورهاي همسايه است. در اين نوشتار سعي خواهد شد كه صادرات غيرنفتي ايران با كشورهاي همسايه به عنوان يك گام مهم و تعيين كننده به منظور گسترش روابط تجاري ايران با كشورهاي پيراموني مورد توجه قرارگيرد.
در ابتداي دهه 1380 سهم كشورهاي پيراموني از صادرات غيرنفتي ايران نسبت به سال‌هاي پاياني اين دهه كمتر بوده است. بررسي شركاي عمده صادراتي ايران در سال 1381 نشان مي‌دهد كه از بين كشورهاي پيراموني كشورهاي امارات متحده عربي، آذربايجان، عراق، افغانستان و پاكستان از جمله شركاي صادراتي ايران بوده‌اند و تنها امارات متحده عربي در اين بين سهمي قابل‌توجه و در حدود 16 درصد صادرات غيرنفتي ايران را به خود اختصاص داده است.
در سال پاياني اين دهه (1389) سهم كشورهاي پيراموني در صادرات غيرنفتي ايران افزايش يافته و عراق به عنوان دومين شريك صادراتي ايران بيش از 9/16 درصد صادرات غيرنفتي ايران را به خود اختصاص داده است. همچنين كشور امارات متحده به عنوان سومين شريك عمده صادراتي ايران سهمي معادل 6/12 درصد از صادرات غير نفتي ايران داشته است. به علاوه در اين سال كشورهاي افغانستان، تركيه، پاكستان و سوريه به ترتيب پنجمين، ششمين، نهمين و دهمين شريك عمده صادرات غيرنفتي ايران بوده‌اند.
بررسي صادرات غيرنفتي ايران در سال 1388 نشان مي‌دهد كه كشورهاي پيراموني نقش مهمي در صادرات غيرنفتي ايران پيدا كرده‌اند. اين سهم در اين سال برابر 37/54 درصد كل صادرات غيرنفتي ايران بوده است.
در بين بازارهاي پيراموني، كشورهاي عربي با سهمي معادل 45/37 درصد صادرات غيرنفتي ايران در رتبه اول قرار دارند. از اين حيث ساير بازارهاي پيراموني(افغانستان، تركيه و پاكستان) نيز سهم قابل‌توجهي از صادرات غيرنفتي را به خود اختصاص داده‌اند. سهم اين كشورها معادل 5/9 درصد از كل صادرات غيرنفتي ايران است. كشورهاي مشترك‌المنافع با سهمي معادل 42/7درصد از صادرات غيرنفتي ايران در جايگاه سوم قرار دارند.
در بين كشورهاي عربي پيراموني، كشورهاي لبنان، اردن، سوريه، عراق و يمن، مقصد عمده صادرات غيرنفتي ايران بوده‌اند که حدود 69/21 درصد صادرات غير نفتي کشورمان را به خود اختصاص داده‌اند. در اين بين سهم دو كشور عراق و سوريه از بقيه بيشتر بوده و سهم كشورهاي شوراي همكاري خليج فارس برابر 76/15 درصد برآورد شده است كه به نظر مي‌رسد بخش مهمي از اين سهم مربوط به كشور امارات متحده عربي است.
در ميان كشورهاي مشترك‌المنافع همسايه ايران، سهم كشورهاي آسياي ميانه بيشتر از بقيه كشورهاي مشترك‌المنافع است.
ايران در زمينه حضور پررنگ‌تر در بازارهاي پيراموني موفق عمل كرده است. البته متنوع سازي كالاهاي صادراتي و سهم بيشتر كالاهاي صنعتي و فرآوري شده در اين بازارها و ساير بازارهاي جهاني به رشد و توسعه بيشتر صادرات غير نفتي ايران منجر خواهد شد كه بايد مورد هدف برنامه‌هاي توسعه اقتصادي و تجاري ايران قرار گيرد.
ميترا رحماني
کلید واژه ها :
