![IMAGE634561149963750000](http://www.otaghnews.com/wp-content/uploads/2012/05/IMAGE634561149963750000.jpg)
اتاق نیوز- بازار سرمايه همواره با «بيم و اميد» همراه بوده و فرازها و فرودهاي بسياري را تجربه كرده است. آنها كه به اين بازار آمدهاند، نه از سر اجبار، بلكه با انتخابي آگاهانه، قدم به عرصه سرمايهگذاري در توليد نهادهاند، بنابراين قبل از هر چيز با مشكلات حاكم بر اين بخش آشنايند.
از سوي ديگر، سرمايه ماهيتي گريزپا دارد و به سويي ميرود كه كمتر احساس خطر كند. سال 90 براي بازار سرمايه، سال خوبي نبود و در مقابل، سرمايه بيشتر به سمت بازارهاي رقيب حركت كرد، با اين وجود هنوز بازار سرمايه از سرمايهگذاران خالي نشده است و حركت شاخصهاي بازار ادامه دارد. در بررسي دلايل افت سال گذشته اين بازار و پيشبيني روند حركت آن در سال جاري ديدگاه سه كارشناس بازار سرمايه را جويا شديم كه از نظرتان ميگذرد.
تعديل انتظارها از بورس
مديرعامل سابق شركت بورس درباره دليل اصلي افت شاخصهاي بورس در سال 90 و كاهش بازدهي آن در مقايسه با بازدهي 85 و 57 درصدي دو سال ماقبل گفت: بازارها براي هميشه نميتوانند بازدهي فوقالعادهاي ايجاد كنند و عموما ويژگي بازگشت به ميانگين دارند. بورس نيز همانند ديگر بازارها چرخههاي تجاري خاص خود را دارد. دولت نهم و دهم حمايت خوبي از بازار سرمايه داشتند، ولي به هر حال سال آخر دولت است و شرايط متفاوتي در ديگر بازارها شامل طلا، ارز و مسكن رخ داده است و ممكن است شاهد ورود نقدينگي بيشتر به اين بازارها باشيم.
دكتر علي رحماني در گفتوگو با «دنياي اقتصاد» افزود: اگر عرضههاي جديد صورت گيرد و سياستهاي اقتصادي شفاف و تثبيت شود و سياست سال جاري يعني توليد ملي و حمايت از كار و سرمايه ايراني به نحو درستي عملياتي شود، شاهد بهبود شرايط در بازار سرمايه خواهيم بود، ولي سرمايهگذاران بايد انتظارات بازدهي خود را تعديل كنند.
استاد دانشگاه الزهرا درباره رشد مناسب 5 درصدي بورس در فروردينماه و پيشبيني از بازدهي شاخص در سال جديد گفت: ابهامات زيادي در خصوص محيط بينالمللي براي كشور وجود دارد، اما به نظرم در شرايط فعلي سهامداران بايد منتظر بمانند هر چند كه برخي صنايع و شركتها ميتوانند بازدهي مناسبي كسب كنند، ولي فقط با ورود نقدينگي جديد بازار رونق خواهد گرفت. وي تاكيد كرد: با وجود انتشار اوراق با بازدهي ثابت 24 درصد براي پيش خريداران طلا و رشد قيمت مسكن نبايد انتظار زيادي براي جذب نقدينگيهاي جديد به بازار سرمايه داشت، ولي نبايد فراموش كرد كه سرمايهگذاران نهادي وجوه زيادي در اين بازار سرمايهگذاري كردهاند و حفظ شرايط و جلوگيري از كاهش قيمتها موجب خواهد شد اين گروه سطح معيني از نقدينگي را در بازار نگهدارند.
رحماني در پاسخ به اين سوال كه در سالهاي ماقبل انتخابات رياست جمهوري (75 و 83) روند شاخص بورس منفي بوده است. علت اين امر چيست و آيا انتخابات را ميتوان عاملي براي افت بازار در سال قبل از آن دانست، گفت: به هرحال سال قبل از انتخابات كه به خصوص دوره يك دولت تمام ميشود هم انگيزه و هماقتدار دولتمردان متفاوت از سالهاي قبلتر است، ولي اين تنها عامل نيست و شرايط اقتصادي و سياسي نيز تاثيرگذار است.
عضو انجمن حسابداري ايران درباره مهمترين عامل و يا ريسك تاثير گذار بر شرايط بورس در سال 91 گفت: مسير حركت و جريان نقدينگي، نرخ سود بانكي، نرخ ارز و نتيجه مذاكرات هستهاي مهمترين ريسكهاي پيشروي بازار هستند.
پيشبيني ادامه ركود 90 در بورس 91
مديرعامل سابق بورس تهران درخصوص برآيند تاثير اخبار خوش سياسي در زمينه هستهاي بر بورس گفت: اگر نتيجه، كاهش تحريمها و بهبود فعاليتهاي بانكداري و تجاري بينالمللي باشد، مطمئنا هزينههاي معاملاتي كاهش و فرصتهاي بهبود سودآوري افزايش و در نتيجه بازدهي بازار سرمايه بهتر خواهد شد. ولي منفي بودن نتايج به نظرم نميرسد به نحو چشمگيري تاثير منفي داشته باشد و به عبارت ديگر شرايط منفي اثر خود را قبلا در بازار گذاشته است.
وي در اين باره كه ارزش گذاري فعلي بازار سهام كه ميانگين نسبت P/E را معادل 6 واحد نشان ميدهد، چقدر متناسب با واقعيات اقتصادي كلان كشور ارزيابي ميشود، گفت: به لحاظ نظري، اين نسبت متاثر از نرخ سود بانكي، فرصتهاي رشد و سودآوري فعلي است. اگر اين نسبت 6 باشد، معكوس آن يعني 7/16 درصد متوسط بازدهي مورد توقع سهام است كه با نرخ سود بانكي 20 درصد يا نرخ سپرده 24 درصد پيش خريداران سكه طلا چندان سازگار نيست.
رحماني در پايان به سهامداران توصيه كرد: به نظر ميرسد شرايط سال قبل در بازار ادامه داشته باشد بنابراين بايد با تحليل و بررسي دقيقتر تصميمگيري كرد و البته اهداف بازدهي را نيز متعادل تعريف كرد.
بورس 90، بازار سه ماهه
يك كارشناس بازار سرمايه نيز در گفتوگو با خبرنگار ما درباره بازدهي اندك بورس در سال 90 گفت: بازده 2/11 درصدي بورس در سال 90 در اوايل سال و اواخر سال رخ داد و در مجموع اين بازدهي در سه ماه از سال كسب شد به گونهاي كه ابتداي سال، بازار روند مثبت سال قبل را ادامه داد و در اواخر سال نيز به دليل رشد نرخ ارز، بازده بازار سرمايه افزايش يافت.
مهدي مقدسي افزود: سال قبل، با آغاز مسائل سياسي و تداوم آن و نيز انتخابات مجلس، تا شهريورماه يك حالت تعليق بر بازار حاكم شد و بعد از آن نيز بازارهاي جذاب طلا، ارز و آتي سكه، نقدينگي سنگيني را جذب كردند.
وي خاطرنشان كرد: البته افزايش نرخ ارز براي بورس خوب است، زيرا صادركنندگان محصولات پتروشيمي و شركتهايي كه محصولات آنها وابسته به قيمتهاي جهاني هستند با افزايش نرخ ارز شاهد افزايش قيمت سهام خود هستند. مقدسي ادامه داد: در سال 91 اين روند برعكس شد و قيمت ارز كاهش يافت به اين دليل، خريداران دنبال فروش هستند و با تداوم افت قيمت دلار، قيمت سهام شركتهاي صادركننده افت ميكند و بازار به يكباره با كاهش مواجه ميشود.
مديرعامل شركت مديريت سرمايهگذاري ملي درباره پيشبيني خود از وضعيت بازار در سال جاري گفت: پيشبيني ميشود نرخ ارز روند نزولي داشته باشد، بنابراين در كوتاهمدت نسبت به بازار سرمايه خوشبين نيستم. اما ممكن است صنايعي كه تاكنون مورد توجه بازار نبودهاند، كمكم رونق بگيرند و به نوعي تغيير صنايع برتر در بورس اتفاق بيفتد.
ريسك بودجه
مقدسي درباره مهمترين ريسك تاثيرگذار بر بورس در سال 91 گفت: قرار شده است دولت بودجه را پس بگيرد و چند ماه ديگر نيز بدون بودجه باشد، بنابراين بلاتكليفي بودجه و مذاكرات مجلس و دولت ميتواند مهمترين ريسك براي بازار سرمايه باشد. از سوي ديگر براساس طرح مهر ماندگار، دولت بايد همه پروژههاي نيمهكاره را تا پايان دوره خود، كامل كند و با توجه به بزرگ بودن برخي از پروژهها ممكن است، تقاضاي بالايي براي فولاد ايجاد شود كه اين ميتواند براي بازار خوب باشد، البته بايد منابع مالي آن تامين شود.
مقدسي درباره تاثير مذاكرات هستهاي بر بورس گفت: اگر نتيجه مذاكرات مثبت باشد دلار كاهش مييابد، اما از سوي ديگر برخي صنايع كه در شرايط تحريم قرار گرفتهاند در صورت مثبت بودن نتيجه مذاكرات با وضعيت بهتري روبهرو خواهند شد.
اين كارشناس بازار درباره P/E بورس گفت: در شرايطي كه بانك مركزي، اوراق مشاركت 24 درصدي منتشر ميكند، يعني P/E بازار پول معادل 4 است، بنابراين ميتوان براي بورس P/E معادل 3 در نظر گرفت. وي خاطرنشان كرد: وقتي يك بانك، به سپرده روزشمار خود 19 درصد سود پرداخت ميكند، نميتوان براي بورس افق دقيقي ترسيم كرد.
دشواري پيشبينيها
يك حسابدار رسمي نيز درباره وضعيت بورس در سال گذشته گفت: اگرچه بازدهي بورس در سال گذشته در مقايسه با سال 89 به شدت نزول داشت، اما با مرور وضعيت و شرايط حاكم بر سال 1390 شامل مشكلات بازار پول، نامتعادل بودن سياستگذاري در بخش بانكي و آثار آن بر معاملات سكه و طلا و ارز، سوء جريانات واقعه در سيستم بانكي، كندي روند خصوصي سازي، تجديد ساختار و ادغام وزارتخانهها، آثار تحريمهاي اقتصادي، اجراي برنامه هدفمندي يارانهها در كنار موضوعات سياسي و تهديدات بينالمللي ميتوان اين ادعا را كرد كه پيشرو بودن بازار سرمايه و ساختارسازيهاي انجام شده كمترين آثار منفي را به آن وارد كرده است.
سعيد جمشيديفرد افزود: ظرفيتهاي قانوني امكان توسعه كمي و كيفي و تنوع بخشي در بورسهاي اوراق بهادار و كالا و انواع معاملات فراهم كرده و قانون برنامه پنجساله توسعه پنجم نيز فضاي گستردهتري را براي بازار سرمايه به وجود آورده است. بنابراين با وجود طرح ديدگاههاي نگرانكننده انتظار نميرود كه بازار سرمايه خود به وجود آورنده مشكلات و بحران باشد، بلكه عمده نگرانيها مربوط به عوامل و متغيرهاي محيطهاي خارج از اين بازار اعم از اقتصادي يا سياسي است.
بورس 91 در ماههاي پيشرو
مديرعامل شركت مشاور سرمايهگذاري معيار درباره وضعيت بازار سرمايه در سال 91 توضيح داد: كاهش واردات به تبع محدوديتهاي ارزي از ورود آن بخش از محصولات مصرفي كه تهديدي براي توليدات داخلي بود جلوگيري كرده و فرصتي براي توليدات داخلي به وجود خواهد آورد. در عين حال كاهش دسترسي به منابع خارجي در تعاملات تجاري و افزايش نرخ ارز مرجع هزينه فعاليتها را بالا برده و توليدكنندگاني كه بخش عمده اي از بهاي تمام شده محصولاتشان به مواد اوليه وارداتي وابسته اند ممكن است با مشكل توليد و افزايش قيمت تمام شده و در نتيجه كاهش حاشيه سود مواجه شوند. در مقابل صادركنندگان مواد و محصولات توليدي داخلي فعلا با اقبال خوبي روبرو هستند. عضو انجمن حسابداران خبره سپس گفت: اين گروه به خصوص توليدكنندگان محصولات پتروشيمي و معدني از وزن قابل توجهي در بورس برخوردارند. درنبود اطلاعات و آمار براي ارزيابي آثار رويدادهاي اشاره شده پيشبيني روند براي سال جاري ميسر نيست، اما با نمونه تحليلهاي كلي اشاره شده ميتوان پيشبيني كرد كه در سال 1391 شركتهاي بورسي و كالاهاي مورد مبادله در بازارهاي بورس با شرايط خاص و ويژگيهاي متفاوت و ناهمگوني در مقايسه با سال گذشته روبهرو خواهند بود، به عبارت ديگر روندهاي متعارف مبتني بر گذشته براي سال 91 كمتر قابل به كارگيري بوده و تحليلها بايد به طور ويژه صورت گيرد.
جمشيديفرد به سرمايهگذاران توصيه كرد: سرمايهگذاران و مديران بايد دانش خود را توسعه داده و در الگوها و روشهاي تصميمگيري متناسب با وضعيت امسال تجديد نظر كنند.
همچنين تنوع بخشي به نحوه تامين و تجهيز منابع مالي به غير از بانكها ميتواند شوكهاي ناشي از تهديدات وارده به بازار سرمايه را به ميزان قابل توجهي اداره كند. وي در پايان گفت: در اين راستا با به كارگيري ظرفيتهاي ايجادي توسط سازمان بورس در مورد نهادهاي مالي و خدمات حرفه اي مورد نياز بازار سرمايه شامل مشاوران سرمايهگذاري و عرضه، تفكيك شدن فعاليتهاي نهادهاي مزبور از يكديگر، توسعه اطلاعرساني عمومي و جاري شدن مقررات تدويني چون نظام حاكميتي شركتي ميتوان ضمن نهادينهتر شدن بازار سرمايه، بحرانهاي پيشرو را تا حدودي سپري كرد.
منبع:دنیای اقتصاد