كارنامه عملكرد سازمان خصوصي سازي تا نيمه آذر ماه نشان مي دهد كه از ابتداي سال تا كنون سهام 53 شركت به صورت بلوكي و مزايده اي به ارزش بيش از37 ميليارد ريال واگذار شده است كه تعداد شركتهاي واگذار شده نسبت به مدت مشابه سال قبل 57 درصد كاهش نشان مي دهد كه اين موضوع ناشي از توقف فرآيند ورود شركتهاي دولتي به بورس است .
با وجود اينكه از ابتداي سال تاكنون سهام 53 شركت به بخش خصوصي واگذار شده و 87 درصد درآمد‌هاي خصوصي‌سازي معادل 39 هزار و 176 ميليارد ريال محقق شده است، ولي از آبان سال گذشته تاكنون شركتهاي جديد دولتي نتوانستند وارد بورس شوند و عملا فرآيند ورود اين شركتها به تالار شيشه‌اي متوقف شده و تعداد شركتهاي واگذار شده نسبت به سال گذشته 57 درصد كاهش يافته است.
اين در حالي است كه سازمان خصوصي‌سازي سال1390 را سال شركتهاي نفتي دانست ولي از آبان سال گذشته تاكنون نتوانست اقدامي براي واگذاري مابقي سهام شركتهاي دولتي از طريق بورس انجام دهد و تنها به واگذاري‌هاي بلوكي و مزايده‌اي در اين مدت اكتفا كرد تا همچنان واگذاري پالايشگاه تبريز به عنوان آخرين شركت واگذار شده از مجموعه شركتهاي اصل 44 باقي بماند.
به اين ترتيب نام پالايشگاه تبريز به عنوان آخرين واگذاري شركتهاي اصل 44 در آبان‌ماه 1389 در كارنامه سازمان خصوصي‌سازي ثبت شد و ادامه روند واگذاري شركتهاي اصل44 را پس از يكسال با ابهام مواجه كرد.
روند توقف عرضه سهام شركتهاي دولتي در بورس از آنجا آغاز شد كه رئيس سازمان خصوصي‌سازي بعد از عرضه پالايشگاه تبريز اعلام كرد كه به منظورجلوگيري از تكرار مشكلات پيش آمده در واگذاري‌هاي گذشته و تا زماني كه خيالم از بابت يك سهم واگذار نشود،آن را واگذار نمي كنم؛كه اين موضوع باعث شد تا ديگر سهمي از شركت هاي اصل44 از طريق بورس واگذار نشود و شركتهاي زيادي به دليل فراهم نشدن شرايط لازم پشت درهاي بورس باقي بماند.
از سوي ديگر سازمان خصوصي سازي در ابتداي سال اعلام كرده بود كه از12 ماه سال براي واگذاري شركتها استفاده مي كند ولي اين سازمان كه نتوانست از شرايط رونق بورس در نيمه اول سال بهره ببرد و در نيمه دوم و در شرايط افت بورس نيز نمي تواند نسبت به واگذاري شركتها اقدام كند تا عملا بورس با استراتژي جديد سازمان خصوصي سازي رنگ شركتهاي اصل 44 و دولتي را در سال 90 نبيند.
سهام چه شركتهايي واگذار شد؟
آمار واگذاري سهام شركتها از ابتداي سال تا نيمه آذر ماه نشان مي‌دهد كه در اين مدت 37 هزار و373 ميليارد ريال معادل 4.4 درصد به بخش خصوصي واگذار شد و بر خلاف سال هاي گذشته به سهام عدالت و رد ديون سهمي تعلق نگرفت.
عملکرد مقايسه اي سهام واگذار شده در سال89
در حالي تا 15 آذر ماه 90 تعداد 53 شركت به ارزش 37 هزار و 373 ميليارد ريال واگذار شده است كه در مدت مشابه سال 89 تعداد 93 شركت به ارزش 47 هزار و 311 ميليارد ريال واگذار شده بود كه سازمان خصوصي سازي علت افزايش چشمگير ارزش واگذاري ها را واگذاري بلوکي سهام نيروگاه گيلان و پتروشيمي شيراز، در آبان 89 اعلام كرده است.
افزايش چشمگير واگذاري شركتها در سال گذشته در حالي است كه در سالجاري بعد از بورس، واگذاري از طريق مزايده بيشترين حجم واگذاري را به خود اختصاص داد، به طوري كه 12 هزار و866 ميليارد ريال معادل 1.5 درصد از طريق مزايده واگذار شد.فرابورس 2هزار و388 ميليارد ريال و مذاكره 64 ميليارد ريال را به خود اختصاص داده است.
به اين ترتيب از ميان 37 هزار و 373 ميليارد ريالي كه واگذار شده است 22 هزار و 55 ميليارد ريال معادل 2.6 درصد واگذاري‌ها از طريق بورس انجام شده كه اين واگذاري از طريق بورس تنها به واگذاري‌هاي بلوكي اختصاص داشته و عرضه اوليه را شامل نمي‌شود.عرضه بلوكي اول شد
از آنجايي كه سهام هيچ يك از شركتهاي دولتي از ابتداي سال تاكنون از طريق بورس واگذار نشده است، سازمان خصوصي‌سازي در اين مدت به عرضه بلوكي شركتهاي واگذار شده اكتفا كرد؛ به‌طوري كه از37 هزار و 373 ميليارد ريالي كه از ابتداي سال تاكنون واگذار شده است، عرضه بلوكي شركتها 36 هزار و 479 ميليارد ريال معادل 4.3 درصد را به خود اختصاص داده و در جايگاه اول قرار گرفته است. اين درحالي است كه عرضه تدريجي شركتها 883 ميليارد ريال را از آن خود كرده است.
طبق آمار خصوصي‌سازي از ميان شركتهاي واگذار شده همچنان گروه دو ماده 2 قانون پيشتاز واگذاري‌هاي اين سازمان است و از اين گروه سهمي معادل 26 هزار و473 ميليارد ريال واگذار شده است.از گروه يك ماده دو قانون نيز10 هزار و 901 ميليارد ريال واگذاري صورت گرفته است.
هم‌چنين از ميان وزارتخانه‌هايي كه اقدام به واگذاري شركتهاي زيرمجموعه‌ي خود كرده‌اند، وزارت نفت با واگذاري13 هزار و 228 ميليارد ريال معادل 1.6 درصد و وزارت نيرو با واگذاري 12 هزار و 795 ميليارد ريال معادل 1،5 درصد بيشترين واگذاري‌ها را به خود اختصاص داده‌اند. پس از اين دو وزارتخانه وزارت امور اقتصادي و دارايي با واگذاري 9 هزار و 227 ميليارد ريال در جايگاه سوم قرار گرفته است. به اين ترتيب علي‌رغم واگذاري بيش از37 هزار ميليارد ريال تا نيمه آذر 1390 و تحقق 87 درصدي بودجه‌ي سازمان خصوصي‌سازي هنوزسهام هيچ يك ازشركت‌هاي دولتي از طريق بورس واگذار نشده است و بايد ديد آيا در مدت زمان باقي‌مانده تا انتهاي سال واگذاري مابقي شركتهاي در ليست قرار گرفته از جمله باشگاه‌هاي ورزشي، شركتهاي نفتي و پتروشيمي و نيز شركتهاي پالايشگاهي موفق به عبور از دروازه بورس مي شوند يا طبق استراتژي سازمان خصوصي‌سازي ديگر تالار شيشه‌اي روي شركتهاي جديد دولتي را نخواهد ديد و مابقي درآمد سازمان خصوصي‌سازي نيز از طريق واگذاري‌هاي بلوكي و مزايده‌اي تامين مي‌شود؟منبع:ایسنا
