طرح تحول نظام سلامت به عنوان طرحی ملی و با هدف برخورداری عموم مردم از بهداشت و درمان و سلامتی، بزرگترین طرح دولت یازدهم است، که این روزها شنیده می شود برای صدور دفترچه بیمه های این طرح قرار است از مردم پولی مطالبه کنند. این درست برخلاف اولین ادعاهای دولت است مبنی بر این که این طرح برای حمایت اقشار کم درآمد و فاقد درآمد است.
به گزارش اتاق نیوز، از همان ابتدا این طرح به گونه ای معرفی شد که دولت را به عنوان بزرگترین حامی مردمی نشان دهد و موضوع هدفمند کردن یارانه ها را مد نظر قرار داد. طرح تحول نظام سلامت آمده بود که با اجرای گسترده برای مردم سلامتی و شفا را نوید دهد وبه مرور زمان مردم را متقاعد سازد که یارانه نقدی ابزار مناسبی برای اجرای عدالت نیست و با گسترده تر شدن طرح جدید همه می توانند از درمان و سلامتی به طور رایگان بهره مند شوند. تاکید اساسی طرح بر موضوع رایگان بودن این طرح گذاشته شد. در حالی که در نظام نامه این برنامه توجه به مسایل پرداخت نقدی شده بود، نکته ای که هیچ گاه صحبتی از آن به میان نیامد و همواره مبهم بیان می شد.
شاید اهمیت تبلیغاتی برای یک دولت که به تازگی سرکار آمده به اندازه ای است که معرفی درستی از طرح نمی کند و همه زوایای طرح تحول نظام سلامت را به درستی معرفی نمی کند و همین موضوع باعث می شود از همان ابتدا مشکلاتی در اجرای طرح ایجاد گردد.
افرادی که تحت پوشش چنین طرحی هستند به جای استفاده درمانی از تخت های بیمارستان به منظور خوابیدن در شب ها به بیمارستان می روند و با تمارض کردن محلی برای خواب شبانه فراهم می کنند. بیمه ها که به مرور از اجرای تعهدات خود برای پوشش این طرح بر نمی آیند وکافی نبودن اقلام دارویی که ضرورت دارد در قالب این طرح به مردم ارائه شود.همه و همه اینها باعث شده مشکلات درمانی مردم را چنین طرحی برطرف نکند واین طرح از مسیر اولیه ای که معرفی شد فاصله بسیاری بگیرد.
شتاب زدگی در اجرای طرح، سبب شد تا همانند بسیاری برنامه های دیگر عوامل گوناگونی مورد بی توجهی قرار گیرد و بدون ارزیابی از امکانات موجود یک طرح دیگر اجرایی شود وبا نواقص بسیار در نیمه های راه مشکلات خود را نشان دهد و در این میان فقط ارئه آمار و ارقامی که نشان از روند مثبت اجرای طرح است مد نظر قرار گیرد تا بوسیله آن مسولان وزارت خانه و سازمان های مربوطه در رسانه های مختلف حاضر شوند وگزارش از پیشرفت های خود بدهند.
اما نباید فراموش کرد موضوع پوشش بیمه ها به عنوان اصلی ترین عامل و تامین کننده اعتبارات این طرح موضوعیت دارد و در چنین شرایطی اقدامات وزیر محترم بهداشت در قبول پوشش های جدید برای این طرح بر مشکلات اجرای این طرح افزوده است.
اخیرا وزیر بهداشت در مصاحبه ای تلویزیونی با خبرگزاری سیما از رضایت مندی 70 درصدی ایرانیان از این طرح خبر داد، در حالی که با شنیده شدن زمزمه های پولی شدن این طرح اولین مغایرت این برنامه با آن چیزی که در ابتدای کار دولت مطرح شد، نمود پیدا می کند.
به نظر می رسد طرح “رایگان” تحول نظام سلامت دیگر رایگان باقی نخواهد ماند در همین زمینه یکی از اعضای کمیسیون بهداشت و درمان مجلس به اتاق نیوز گفت: این طرح بار مالی زیادی بر دوش دولت گذاشته است در نتیجه می بایست هم شرکتهای بیمه و هم مردم بخشی از این هزینه ها را تقبل کنند تا کارایی این طرح بیشتر شده و نیز مانع از مورد سوء استفاده قرار گرفتن توسط فرصت طلبان شود.
احمد آریایی نژاد گفت: با توجه کردن به خانه های سلامت در قالب این طرح در دراز مدت هزینه های درمان بیماری های سنگین کاهش می یابد. احمد آریایی نژاد در گفت وگو با خبرنگار اتاق نیوز اعلام کرد: این که طرح به طور کامل رایگان باشد موضوع جالبی نیست و در این شکل اجرا احتمال سو استفاده شدت می گیرد. از طرفی هم رایگان بودن کامل این طرح باعث مستهلک شدن سرمایه هایی می شود که برای اجرای این طرح مصرف می شود. وی افزود: اجرای این طرح بستر مناسبی است که خدمات بیمه ای ساماندهی شوند. یکی از راه های این موضوع یکپارچه کردن خدمات بیمه ای است. حمایت از این طرح موضوعی است که اگر بدرستی مورد توجه قرار بگیرد هنوز هم این طرح می تواند دستاورد های خوبی را برای حوزه درمان فراهم نماید.
عضو کمیسیون بهداشت و درمان مجلس در ادامه تصریح کرد: ادامه این طرح به شیوه فعلی که بار اضافی و هزینه های زیادی را بر دوش دولت می گذارد، با شکست مواجه خواهد شد در نتیجه لازم است در مورد بخش های مختلف این طرح بازنگری صورت گیرد. این طرح در آغاز با شتاب زیادی به اجرا درآمد و یک تسکین دهنده بخش درمان و سلامت در کشور محسوب می شد اما هیچ کار مناسبی در خصوص پیشگیری به اجرا در نیامد. آریایی نژاد افزود: اگر در اجرای این طرح به خانه های سلامت توجه شود و موضوعاتی مانند غربالگری و سطح بندی خدمات مورد مورد نظر قرار گیرد نیازی نیست هزینه های گزافی برای درمان های بیماری های گوناگون در کشور پرداخت گردد. در حال حاضر ۶۶ درصد از پزشکان دارای درجه تخصص هستند و این حاکی از نیاز بسیار بالای کشور به حوزه درمان است در حالی که پیشگیری اگر مورد توجه قرار می گرفت این اضافه بار پزشک در حوزه درمان هم احتیاج نمی شد. وی با اشاره به محدودیت کلی در بودجه کشور عنوان کرد: در سال جاری بودجه وزارت بهداشت از طریق افزایش مالیات بر ارزش افزوده که سهم یک در صدی آن برای وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی اختصاص یافته است و هم چنین افزایش تعرفه های پزشکی رشد یافته است. اما نگاه سیاست گذار کلی بوده است و در آینده این وزارت خانه هم تحت تاثیر کاهش درآمدهای کشور قرار می گیرد و می بایست برای ادامه یافتن این طرح منابع مالی مناسب را فراهم کند.
این عضو کمیسیون بهداشت و درمان مجلس همچنین ضمن انتقاد از عملکرد بیمه ها افزود: یکی از اصلی ترین ارکان اجرایی چنین طرحی بیمه ها هستند. با توجه به این که بیمه مسول تامین منابع مالی این طرح می باشند بسیار اهمیت دارد که سرمایه گذاری بیمه ها به درستی صورت گیرد. این که در بخش درمان بیمه ها از عهده اجرای تعهد خود بر نیایند نشانه این است که در چرخه جذب منابع مالی، سرمایه گذاری و رشد درآمد خودشان به درستی عمل نکردند
نباید فراموش کرد که در زمان تصویب این طرح در مجلس اکثریت مجلس مخالف دولت بودند اما اجرای طرحی ملی و فراگیر بسیار فراتر از خواسته های حزبی و گروهی قرار دارد. این طرح تصویب شد تا برای سلامتی جامعه ضمانتی باشد.
نکته ای که در مورد این طرح هنوز مطرح است حمایت وزیر بهداشت از این طرح است. امید است با به کارگیری تدبیر مناسب در ادامه موانع اجرای طرح تحول نظام سلامت برطرف گردد وهمه اقشار جامعه با عدالت بتوانند از مواهب سلامتی و درمان شایسته برخوردار گردند.
