
یکی وزير بود، یکی دیگر وزیر نبود. این دو دیروز همدیگر را در طبقه پانزدهم وزارت نفت در آغوش گرفتند و قرارداد توسعه ميدان نفتي «ياران» را امضا كردند. حالا غلامحسين نوذري رييس هياتمديره شركت «نفت و گاز پرشيا» است و رستم قاسمي، بر صندلي وزارت نفت تكيه زده است. قرارداد 600 ميليون دلاري «ياران» را احمد قلعهباني، مديرعامل شركت ملي نفت و نوذري امضا كردند. اين قرارداد به شكل بيع متقابل منعقد شده و قرار است بعد از يك سال و در مرحله توليد زودهنگام، روزانه 10 تا 15 هزار بشكه نفت از ميدان نفتي «ياران» استخراج شود. توليد نفت اين ميدان، دو سال ديگر هم بايد به 25 هزار بشكه در روز برسد. پيش از اين نام ميدان نفتي ياران، بروز زيادي در رسانهها نداشت. به گفته مسوولان نفتي، «ياران» ميدان نفتي مشتركي با عراق است. اين ميدان در منطقهاي با ابعاد 18 در 5/2 كيلومتر واقع شده است و 65 كيلومتر وسعت دارد. قطعهباني از وجود 1/1 ميليارد بشكه، نفت در ميدان «ياران» خبر داده است.
نوذری و قاسمی به یکدیگر چه گفتند؟
وزير نفت، در مراسم امضاي قرارداد «ياران» گفت: «امروز هيچ اولويتي در وزارت نفت مهمتر از پروژههاي مشترك نفت و گاز نيست. بر اين اساس مسوولان وزارت نفت براي به ثمر رسيدن اين هدف اهتمام خود را به كار بستهاند.» رستم قاسمي سپس به حضور وزير سابق نفت براي امضاي قرارداد اشاره كرد و گفت: «هر آنچه كه در حالحاضر شاهد توسعه و پيشرفت آن هستيم مرهون زحماتي است كه آقاي نوذري در زمان حضورشان در وزارت نفت كشيدهاند.» نوذري هم جملات قاسمي را بيپاسخ نگذاشت: «بعد از ورود آقاي قاسمي به وزارت نفت نگاه ويژهاي به ميادين غرب كارون شد به طوري كه در حال حاضر به ميادين جفير و آزادگان بيش از پيش توجه شده است.» وي ميدان نفتي «ياران» را در مقايسه با ساير ميادين نفتي كشور كوچك عنوان كرد: «ميدان نفتي ياران در مقايسه با مياديني كه در كشور وجود دارد كوچك است اما نسبت به ميادين مشترك فراملي، يك ميدان بزرگ محسوب ميشود.» وزير سابق نفت اظهار اميدواري كرد كه با دقت نظر وزير فعلي نفت، ميادين مشترك تعيين تكليف شوند.
20 قرارداد دیگر تا پایان سال امضا میشود
مديرعامل شركت ملي نفت ديروز اعلام كرد كه هر هفته يك قرارداد نفتي امضا خواهد شد. هدف، توسعه ميادين مشترك است. وزير نفت هم ديروز به صراحت گفت: «تا پايان سال 20 قرارداد را امضا خواهيم كرد.» و بعد هم از شركتهاي خصوصي و بانكها دعوت كرد به صنعت نفت بيايند: «از تمامي شركتهاي خصوصي و بانكها كه توانايي ورود به عرصه صنعت نفت را دارند دعوت ميكنم تا به وزارت نفت بيايند تا بتوانيم با آنها قرارداد كاري امضا كنيم. ناجي سعدوني، مديرعامل شركت مهندسي توسعه نفت ديروز در حاشيه امضاي قرارداد ياران اعلام كرد كه قرارداد فاز دوم ميدان منصوري هفته آينده امضا خواهد شد: «بسيار خوشحالم كه در كمتر از چهار ماه كه از حضور آقاي قاسمي به عنوان وزير نفت ميگذرد، توانستيم چهار قرارداد امضا كنيم و از اين تعداد، دو ميدان مشترك است.» وزير نفت در اظهارنظري درباره تحريم نفت ايران هم گفته است: «هيچ اختلالي در صادرات نفت كشور ايجاد نشده است.»
یک ابهام مهم، یک پاسخ
سوال مهمي درباره قرارداد توسعه ميدان نفتي «ياران» مطرح بود. هفته گذشته مديرعامل شركت ملي نفت از نوع جديدي از قراردادهاي نفتي خبر داده بود كه براساس آن توليد و بهرهبرداري از ميادين نفتي به بخش خصوصي واگذار ميشد. معلوم نبود قرارداد ديروز هم با نوع جديد منعقد شده است يا خير؟» قلعهباني پيش از اين اعلام كرده بود: «براساس قانون، چاههاي نفتي و گازي براي انجام حفاري قابل واگذاري است. اما همه مواد درون مخزن از جمله نفت و ميعانات جزو انفال و متعلق به جمهوري اسلامي ايران است.
ضمن آنكه شركتهاي خصوصي از سوي شركت ملي نفت ايران ميتوانند مبادرت به حفره چاه و استخراج محصول كنند و اين محصول استخراجشده تا زماني كه از چاه خارج نشده متعلق به شركت ملي نفت ايران است اما پس از آن ميتواند براي پالايش بيشتر واگذار شود.» نفت زير زمين يا روي چاه فرقي نميكند. اگر به جاي «پول نفت»، نفتخام به پيمانكار داده شود، يعني اينكه پيمانكار توسعه ميدان، مالك نفت بوده و ميتواند آن را بفروشد. اين حرف، كمي نزديك به قراردادهاي مشاركت در توليد است كه منع قانون اساسي دارد. «شرق» از روابط عمومي شركت ملي نفت ميپرسد كه در قرارداد ياران هم توليد و بهرهبرداري به شركت پرشيا انرژي واگذار شده است يا خير. به گفته مسوولان اين اداره قرارداد ديروز مشابه قراردادهاي بيعمتقابل قبلي بود و صرفا جهت توسعه ميدان است. به عبارت ديگر هنوز براي واگذاري توليد و بهرهبرداري از ميادين نفتي در قرارداد نهادينه نشده است.
ماهیت شرکت «نفت و گاز پرشیا»
هويت شركت «نفت و گاز پرشيا» چيست؟ اين شركت در تاريخ 31/5/1384 تحت شماره 252925 در اداره كل ثبت شركتهاي تهران با شخصيت حقوقي سهامي خاص به ثبت رسيده است. شركت در حال حاضر زير نظر «گروه توسعه انرژي تدبير»، شركت سهامي خاص قرار دارد. غلامحسين نوذري، رييس هيات مديره و اسحاق حاجيزاده و پرويز راحت از اعضاي هيات مديره آن هستند. شركت پرشيا انرژي و گروه تدبير انرژي از شركتهاي تابعه ستاد اجرايي فرمان امام(ره) است. شركتهاي شيميايي مدبران شيمي، پالايش نفت هرمز، توليدات پتروشيمي قايد بصير و نفت پارس علاوه بر شركت نفت و گاز پرشيا از شركتهاي زيرمجموعه گروه توسعه انرژي تدبير هستند. «مشاركت و همكاري سازنده و موثر با فعالان بازارهاي داخلي و بينالمللي انرژي به منظور 1- حداكثرسازي سود و 2- بهكارگيري و آموزش نيروهاي انساني توانمند از اهداف گروه تدبير انرژي است. سرمايهگذاري در زمينههاي متعدد در كشورهاي مختلف و همافزايي تيمي و تبديل شدن به يك شركت نفتي بينالمللي هم از اهداف مندرج در سايت شركت نفت و گاز پرشياست.
شرق-رضا زندی